Баал ХаСулам, „Науката кабала и филозофијата”:
„Постои приказна за тоа, како Ашмадај го истерал царот Соломон од Јерусалим и седнал на неговиот престол. Соломон одел од врата на врата, објаснувајќи кој е тој, но нему не му верувале. Исто така и филозофијата го заземала местото на кабалата: нејзините тези полесно се разбираат, бидејќи лагата брзо се вкоренува. Бидејќи бил најмудар од сите, Соломон бил повисоко од сите, и дури и истакнатите мудреци не можеле да го разберат потполно...“
Навистина, како може кабалист, кој се наоѓа на највисокото ниво на духовното достигнување, да им објасни нешто на луѓето? Дотолку повеќе, што мислите на многумина не одат подалеку од нивните џебови и храната. Надвор од тие граници човекот едноставно ништо не гледа. Екранот на телевизорот е граница на неговите интереси. Многумина немаат ниту елементарни познавања за светот во кој што живеат. За тоа сведочат резултатите од многубројните тестови и испити. На пример, за време на руско-грузискиот конфликт, многумина американци помислиле, дека станува збор за воени дејства во сојузната држава Џорџија. Дури и основните знаења од географијата и местоположбата на разни земји честопати се „недостапен луксуз” во „високо развиениот” свет. И затоа е многу тешко на луѓето да им се објасни неизмерно длабоката наука кабала, чиј почеток е во самата природа на човекот.
Всушност, човекот е многу збунет, и ние дури не можеме да си замислиме до кој степен. Не треба на тоа да се смееме – таква е нашата природа. Сè додека луѓето не го пронајдат патот, тешко им е нешто да сфатат. Сите ние поминуваме најразлични, вклучително и навидум смешни состојби во текот на нашиот развој, меѓутоа, тоа воопшто не се глупости – тие овозможуваат подобро да ја изучиме нашата природа и да видиме колку е таа оддалечена дури и од првичното, основното сфаќање на природата на духовниот свет.
Затоа мудреците не можеле да го сфатат Соломон. За нив тоа е уште посложено, бидејќи се проникнати, исполнети со филозофски, апстрактни концепти, и соодветно на тоа, повеќе збунети. Од една страна, тие се неспособни да заземат неутрална позиција, а од друга страна, веќе имаат развиено пристрасно мислење за науката кабала, поточно за она, на што тие ја закачиле етикетата „кабала”.
Се испоставува, дека ние бадијала се надеваме да најдеме разбирање кај интелектуалците, сопствениците на универзитетските дипломи, политичарите, научниците, филозофите и јавните личности. Нема да најдеме меѓу нив некој кој би бил достоен и подготвен за науката кабала. Напротив, апсорбираните мудрости, или гордоста, или ривалството го прават човекот „непробоен”. Наспроти тоа, обичните луѓе со нормално образование, кои не се збунети во својот приод, дознавајќи ја суштината на работата, можат да почнат да се менуваат. А на „филозофите” од сите видови едноставно е жално да се троши времето...
А можеби ќе поминеме без аналгетик?
Прашање: Некои научници и филозофи практично го говорат истото што и ние, дури и поубаво од нас. Навистина, целиот свет е заемно поврзан, глобален и интегрален. Меѓутоа, распрашај го човекот и ќе откриеш дека тој сè уште не е подготвен да нè слушне. После комуникацијата со слични луѓе, ни доаѓа желба да речеме благодарам на капитализмот, кој со својата рационалност ги поразил филозофите од 19-от век. Но од друга страна, истиот капитализам толку ги воздигнал егоистичките вредности, што луѓето сепак не се подготвени да се поткренат над тие вредности ниту за милиметар. Излегува дека влеговме во друга крајност. И тука несакајќи се прашуваш: ако после илјадници години развој сепак единствено средство остануваат страдањата, тогаш зошто ни е потребна филозофијата, капитализмот, комунизмот, кабалата? Можеби наместо сите овие вртења и „пируети”, страдањата, во чист облик, побрзо би ја завршиле работата?
Одговор: Навистина, тоа така ни изгледа, и во моментите на слабост човекот вели: „Нека биде што ќе биде. Страдањата сигурно ќе повлијаат”. Што и да е, кога ме „боцкаат” од едната страна, јас бегам на другата. И така управуваат со целата природа. Но сепак распространувањето нè гради, нè формира. Во спротивно, како ние би се развивале? И навистина, ние не сфаќаме до што стигнавме и какви работи сега ни претстојат. Ние го забрзуваме развојот, „ги ублажуваме” неговите манифестации. Понатаму ќе видите колку значајна е нашата работа. Тоа ми дава море од сили – затоа што ние влијаеме во сите насоки. Во светот толку многу нешта наеднаш се менуваат благодарение на тоа, што нашите „поточиња” се шират насекаде и овозможуваат да никнуваат нови зачетоци. Но тие потоци течат „под земјата” и затоа не се гледаат со око. Значи, распространувајќи материјали, сепак вие влијаете врз светот. Тогаш секој нека си ја врши својата работа, вложувајќи напори, и без шпекулација со размислувањата што ќе се случи понатаму.
Прашање: Но како правилно да си ја изградиме пред нас комплетната слика? Ние ќе се согласиме дури и на страдања, само нешто да се помрдне од место...
Одговор: Гледам, дека не си останал ноќва во постела, туку си дошол на лекцијата. Зошто не си останал да ги чекаш страдањата? Затоа што сепак се надеваш, можеби и егоистички, дека напорите ќе ти помогнат полесно и побрзо да ја достигнеш целта. Тогаш зошто си подготвен да го изложиш на страдања светот, наместо да му помогнеш? Затоа што помалку го сакаш од себеси? Генерално, пристапот треба да е едноставен: „Јас правам сè што е можно, а Создателот го прави останатото”. Тој го оптоварува срцето на Фараонот, Тој ги предизвикува сите проблеми, Тој ги поставува сите препреки. И затоа мене ми е сèедно што се случува, и како луѓето реагираат на мојата порака. Нека се спротивставуваат, нека бојкотираат – сето тоа е Создателот. Треба само да се трудиме да бидеме максимално верни на нашиот пат, и да им се обраќаме на луѓето во најдостапна и најдобра форма. Сето друго го оставам на Создателот, бидејќи токму Него го гледам пред себе – како во личната, внатрешна работа, така и во надворешната слика на светот.
Што ќе го поттикне човештвото да ја прифати науката кабала?
Во статијата „Науката кабала и филозофијата”, Баал ХаСулам ни докажува, дека во филозофијата нема ништо вистинско, бидејќи самата основа на нејзиното истражување е неважечка. Филозофите се базираат на измислени концепти, кои не содржат реална основа. Да се истражува може само материјалот и формата преслечена во материјалот – додека филозофите се занимаваат со апстрактната форма и со суштината. Всушност, ние никогаш не можеме да знаеме дали успеавме да стигнеме до апстрактната форма; а суштината воопшто е недостапна за разбирање, ние не можеме ниту да си ја замислиме. Значи, филозофијата нема никакви докази, никакво реално оправдување. Оттука произлегува голема конфузија и дисхармонија, што во денешно време ја претвори филозофијата во „погрден збор”. И наместо неа, ние можеме да се потпреме само на материјалистичката психологија, која целосно е заснована на практично научно истражување, сериозно и поткрепено со факти.
Психологијата ги изучува само појавите, карактеристични за материјалот - формата преслечена во материјал. Тоа е правилно, но од друга страна, таа не фрла поглед повисоко, и затоа е ограничена. Иако се појавила во почетокот на минатиот век, психологијата веќе го поминала својот пат на развојот, и завршила некаде во 80-те години. Таа едноставно веќе нема што да истражува. Реалниот материјал завршил, а сè друго излегува надвор од рамките на нашите можности. Се испостави, дека опсегот на психолошките истражувања од областа на човекот и опкружувањето, е прилично тесен и мал. Веќе денес е очигледно, дека на тие истражувања им недостига основа, бидејќи ние всушност откриваме само поединечни манифестации, и не можеме да ги поврземе заедно во некој целосен систем. Реалните факти, утврдени со психолошките истражувања, не се „конвертираат” во наука, во јасни формули и методи, во вистински научна основа. Напротив, тука основите се нејасни, ние не можеме точно да кажеме што претставува човекот, и го гледаме пред нас само неговиот „животински” дел.
Но сепак, како што пишува Баал ХаСулам, ние треба да бидеме многу благодарни на материјалистичката психологија: од една страна, таа ја „поразила” филозофијата, а од друга страна, нè доведе до науката кабала. Затоа што околностите се такви, што нè принудуваат да ја истражуваме човековата природа и опкружувањето – општеството, човештвото, социјалните проблеми во семејството, проблемите во воспитувањето и во сите други области. И, обидувајќи се да ја искористиме за таа намена психологијата, ние гледаме, дека смислата се губи пред очи, останува недостижна. Ние сакаме да го спроведуваме истражувањето со научни методи: да мериме, проверуваме, споредуваме, без да се потпираме на какви било фантазии, базирајќи се на животното искуство – но сè пропаѓа, исчезнува. Меѓутоа светот за тоа време потонува во криза, и ние едноставно мора да разбереме, како да го воспитуваме, да го формираме човекот.
Што е „човек”? Што претставува детето? Што се таткото и мајката? Што претставуваат членовите на општеството, на заедницата, на целото човештво? Ние тоа не го знаеме, не можеме да спроведеме истражување, да ги измериме сите според јасно дефинирани критериуми, и да ги класифицираме според типот, за да добиеме некоја генерална слика, и да сфатиме како да управуваме со човечкото општество. Ние остануваме во темнина, и земајќи ги сегашните околности, тоа ја прави нашата позиција несигурна и многу опасна. Значи, тоа нè доведува од филозофските концепти, кои ја искривиле кабалата, до психологијата, а од психологијата – повторно до науката кабала. Така се кругот се затвора. Но на каков начин кабалата ќе му се открие на светот? Иако филозофијата престојува во агонија, а психологијата навлегува во криза, иако целото човештво се наоѓа во криза, и има потреба од наука, која ќе му ја објасни неговата лична суштина: што е човекот, во што е целта на развојот, што Природата прави со нас; сепак денес се открие нашето целосно незнаење во таа клучна област, која задолжително треба да се осмисли. Но како да се премине кон науката кабала, која ги објаснува сите овие прашања? Како да сфатиме, дека токму во неа се кријат одговорите?
Потребата се открива денес. Затоа што никој не знае што да се прави понатаму со целата наша цивилизација. Некои веќе зборуваат за крајот на светот, и речиси му се радуваат. Што тогаш можеме да разбереме, да идентификуваме во нас самите и во светот, за да го видиме, ако не нашиот сопствен програм, тогаш програмот на Природата: каде таа нè води? Тоа прашање веќе се пробудува, веќе созрева во човековото општество, сè повеќе го осознаваат внатрешно, иако однадвор, заради немање излез, продолжуваат да се преправаат, дека сè е во ред. Во меѓувреме часовникот отчукува и се ближи времето кога ќе мора да си ги дадеме одговорите. Ние се најдовме во посебна точка на временската скала – во точката со прашалникот: во каква ситуација човештвото ќе може да ја открие за себе науката кабала? Некогаш Ајнштајн јавно го нарекувале луд – сè додека истражувањата не докажале, дека бил во право. Меѓутоа, физичките теории не одлучуваат за судбината на светот, не се однесуваат на секојдневните потреби на луѓето и судбината што ги очекува. На крајот на краиштата, кому му е грижа за релативноста, за брзината, поголема од брзината на светлината и т.н.
Од друга страна, кабалата не е само „чуден” концепт. Проблемот е во нешто друго: за да се разбере таа, потребно е да се почне со менувањето на сопствената природа. Откритијата во физиката не го барале тоа, таму било доволно само малку да се трансформира „мозокот”, без да се допира срцето, без да се поправи желбата. И дури ако разумот одбивал да го сфати новото – ништо страшно, светот продолжувал да живее како и обично. Тука пак ние мора да се согласиме на промени во себеси. Ни се открива фактот, наука, услов, согласно со кој ние мора да почнеме да се менуваме. Како човештвото тоа ќе го прифати? Проблемот тука не е само во согласноста, подготвеноста да се послуша непознатиот, или привидно сомнителен извор. Не, вистинскиот камен на сопнување се наоѓа многу подлабоко – во неопходноста да се промениш себеси во спротивност, да се ограничиш, да се „потиснеш” себеси. Токму тоа е основата на отфрлањето, чија последица е антисемитизмот, и слични форми на антагонизмот. Од човекот се бара да „умре”, за да живее. Прашањето е како да се реши оваа контрадикторност...
Хоризонтите на перцепцијата
Изучувајќи ја кабалата, ние правиме научно, емпириско, практично истражување, според принципот: „може да се раководиш само според она што го гледаш”. Поинаку кажано, менувајќи ја својата природа, ние во иста мера ги гледаме резултатите на кабалистичката метода. Но тие резултати се манифестираат во нас. Токму човекот претставува лабораторија. Тој ги менува своите особини и открива нова реалност. Сега, во своите тековни особини јас гледам одредена слика, а кога ќе ги променам – ќе откријам друга, паралелна димензија. И така одново и одново. Тие особини, тие слоеви на реалноста се нарекуваат „скалила”, и науката кабала јасно дефинира, како јас секој пат мора да се менувам себеси со помош на групата и развојната моќ, што ја добивам, - за да се кревам кон повисока димензија во реновираните повисоки и пошироки атрибути на чувството и разумот. Притоа мојата перцепција, која се менува, не ја пречкртува претходната „слика” – јас едноставно се искачувам сè погоре, откривајќи во своите сетилни органи сè повисока реалност, за која зборува оваа наука. Нема никаква противречност меѓу моите откритија и науката – напротив, таа се оцртува како дел од мојата перцепција.
И всушност, наука на утрешницата е токму нашето воспримање на духовниот простор. „Духовен” во смисла, дека се манифестира преку промените во човекот. Така ние во Природата откриваме „светови” – нови слики на перцепцијата, иако не знаеме што е Природата во целина. Како што објаснуваат кабалистите, денес пред нас стојат 125 скалила на развојот на нашето воспримање. Секое од нив јас го откривам во пракса, според решимот, екраните, степените на авијутот („длабочината” на желбата). Сè е пресметано и проверено, сè функционира, се појавува пред мене, зависно од степенот во кој јас се менувам себеси. Се менувам – достигнувам, се менувам – достигнувам, одново и одново. Така процесот оди до фазата, која се нарекува „крај на нашата поправка”. Што ќе биде после тоа – кабалистите не ни кажуваат, иако говорат за скалилата на седмиот, осмиот, деветтиот, десеттиот „милениум” и понатаму. Во своите објаснувања тие застануваат на конечната поправка. Бидејќи понатамошниот пат едноставно невозможно е да се пренесе.
Ти ќе мора да ги поминеш сите 125 скалила, и повторно да претрпиш промена, слична на онаа, која ја доживуваш при искачувањето од нашиот свет во духовниот. Тоа е вистинска промена на перцепцијата, внатрешна револуција и таа повторно ќе се случи на крајот од поправката, кога ќе станеш целосно интегрален, совршен, слично на Создателот. Тогаш, откога ќе се поправиш, ќе бидеш достоен, подготвен за нешто многу повисоко, за што денес нема зборови. Бидејќи на духовните скалила ти веќе се поткреваш над времето, над животот и смртта, над просторот, над движењето, и сите ограничувања од овој свет. Да не говориме за многу подалечните фази... Нашиот сегашен разум, нашите сегашни чувства не се во состојба да ги допрат. И затоа сега ние дискутираме за друго прашање – прашањето за човештвото, кое засега го перцепира светот преку пет телесни сетилни органи. Како тоа да премине кон петте дополнителни чувствувања, кои се нарекуваат: Кетер, Хохма, Бина, Зеир Анпин и Малхут? Ние ги стекнуваме во зависност од тоа, како ги поправаме петте слоеви на нашата желба – од нултиот до четвртиот. Јас ги развивам овие пет нови сетилнии органи над авијутот, кој расте и квантитативно и квалитативно. Моето „животинско” тело останува какво што било, а јас за тоа време откривам, распознавам нови делови на Природата, сегмент по сегмент. И што е интересно: дури и најмалиот дел – иако само основните црти, во општ, нејасен обем – сепак ми дава разбирање и чувствување на целата реалност до крајот на 125 скалила.
Да се види опкружувањето со очите на љубовта
Од писмото на Баал ХаСулам на учениците (№50):
„Почетокот на волшебната и посакуваната за нас иднина ни се приближува со помош на Создателот. И затоа јас сакам, и многу тагувам за тоа, вие да бидете покрај мене со телото и душата (т.е. вие да се приближите до мене, а не јас до вас, бидејќи последново е невозможно, и бескорисно – и доволно на оној што разбира). Како сега јас жалам за празничниот месец од почетокот на минатата година. Тоа бил период на многу голема желба, меѓутоа ве немаше покрај мене во тоа време. И сигурно е разбирливо тоа жалење, што ме придружуваше целата мината година заради тој факт. Причината за тоа е гордоста и самољубието, кои навлегле во вас. И во исто толкава мера се појави беспричинска омраза помеѓу вас. И се разбира, ако вие мразите еден од групата – тоа е јасен знак, дека и со мене не престојувате во апсолутна љубов.“
Овие зборови се напишани според законот за љубовта, законот на спојувањето: како во семејство, каде што нема мали и големи – законот на љубовта ги поврзува сите нив заедно и подеднакво. И затоа секој треба да се искачи над својата критика, бидејќи тој суди благодарение на сопствените недостатоци. Со очите на љубовта ниту еден нема да се види помал од другиот. И ако се поврзуваш според законот на љубовта над знаењето, тогаш ќе можеш правилно да се соединиш со сите подеднакво. Ако пак меѓу пријателите во групата постојат некои разлики – тоа е знак на недостаток.
Има и добри и лоши времиња, поповолни и понеповолни. И иако, од една страна, кабалистите се наоѓаат над времето, движењето и просторот, и ги поминуваат периодите според своето лично време – но и заедничките периоди на времето имаат свое влијание. И затоа можат да постојат општи, посебно поволни или неповолни периоди. Се случуваат периоди на општо будење одозгора или такви времиња, кога полесно е да се разбудиш одоздола. Затоа треба да се трудиме да не ги испуштаме таквите можности, кои ни ги даваат одозгора: да го присоединиме кон пробудувањето одозгора, своето пробудување одоздола. Во спротивно, тоа ќе личи на занемарување. Во зближувањето постојат две насоки: приближување на секој кон сите пријатели, без каква било разлика, и проближување на секој ученик кон учителот. Тука сè се проверува според нашата критика, како последица на нашата гордост – колку ние можеме да одиме со верба над знаењето, и да сфатиме, дека Создателот ни ги праќа сите препреки? Секој го гледа сето во таква форма, во која му дозволиле да види, и никогаш нема да ја види вистината. Но со своите напори во вербата над знаењето, ние ја привлекуваме Светлината, која враќа кон Изворот, и благодарение на неа, имаме чест да ја видиме вистината.
Од утринската лекција според статијата на Баал ХаСулам „Науката кабала и филозофијата“ - 25.12.2012 на Каб.Тв