„И Јаков замина.“ Раби Шломо бен Јицак - РАШИ толкува: „Требало да пишува, и Јаков замина во Хаминаран. Зошто го споменува неговото разделување? Се вели дека разделувањето на праведник остава впечаток бидејќи кога праведникот е во градот, тоа е неговата слава, тоа е неговиот сјај и неговата големина. Кога тој си заминува од таму, неговата големина се намалува, неговата слава се намалува и неговиот сјај се намалува.“ Така, со негови зборови, ние треба да го разбереме горенаведеното во работата. Што значи што е праведник и што е впечатокот кој го остава после неговото заминување.

Треба да протолкуваме дека Создателот е наречен „Праведен,“ како што е запишано: „Господ е праведен, а јас и мојот народ сме злобни.“ Тоа значи дека кога некој човек се приближува кон Создателот, кога тој чувствува дека Бог е близу до него, т.е. кога тој чувствува како Создателот му прави добро нему, тогаш тој го чувствува добриот вкус на Тора, на молитвата и на сите негови вклучувања и тој чувствува дека Создателот е блиску до него. Што и да прави тоа го прави со радост и висок дух.

Потоа, кога опаѓа, што значи кога изучувањето на Тора и добрите дела стануваат безвкусни, нему му останува само впечаток - дека имало време кога бил воздигнат, дека тој имал добар вкус од вклучувањето во Тора и Мицвот и дека имал состојба на радост. Тој впечаток, кој останува, предизвикува копнеж да се врати во претходната состојба. Т.е после некое време тој е разбуден од впечатокот кој бил оставен во него. Така може да бара совет за да се врати во состојбата која ја имал. Тоа била наречена „состојба на воздигнување,“ кога сега ја чувствува неговата понизност и како е оддалечен од сè што е духовно.

Ова го поставува прашањето: „Зошто тоа прашање дошло до него?“ „Кој добива од тоа?“ или, можеби тоа му доаѓа како казна и тој сега мора да се поправи себеси заради гревот кој го извршил?“ Но тој не знае кој бил гревот заради кој опаднал од неговото воздигнување. Како резултат, тој не знае што да поправи. Следува дека од една страна тој не гледа никаква грешка во себеси која можела да го предизвика ова опаѓање. Но сепак, мора да каже дека тоа дошло од Создателот, па оттаму и прашањето, „Кој има корист од тоа што тој паднал од неговиот степен?“

Можеме да го протолкуваме она што го рекле нашите мудреци, дека одделувањето на праведникот од местото, остава впечаток. За време на воздигнувањето тоа се смета дека Создателот бил присутен во тоа место, што значи во телото. Тогаш Тој предизвикува човекот да се чувствува возбуден и инспириран од Тора и Мицвот. Но тој ја нема важноста на присуството од Создателот во него, како што е запишано: „Јас сум Господ, кој се нурнува со нив среде нечистотиите,“ да се цени, да знае кој е во него и доволно да го цени. Така, тој никогаш нема да добие помош во примање на повисок степен бидејќи ќе биде задоволен со работата.

Затоа човекот бил симнат од небесата, за да знае како да го цени тоа што повторно е донесен во Вишото, но сепак тој не го ценел тоа. „Зошто е неопходно некој да ја цени состојбата на опаѓање?“ Како што чув од Баал ХаСулам, нема разлика во степените во Светлината. Туку, целата работа на Гадлут и Катнут (големина и малост) зависи од достигнувањето на Келим (садови). Според степенот до кој садовите ја опфаќаат Светлината, толкава е и големината на Светлината.

Затоа тој рекол, ако некој прими нешто од Вишото и има мудрост да го цени, до тој степен во него расте просветлувањето. Нему не му е потребна поголема Светлина. Туку, тој самиот го согледува просветлувањето со тоа што го цени. Така, секој пат, Таа му свети на повисок степен.

Следува дека целиот грев, заради кој тој паднал од неговиот степен, бил заради тоа што тој не ја ценел неговата состојба и со неа бил задоволен. Ова значи дека ќе остане на овој степен засекогаш. Така, опаѓањето кое го примил било за негово добро, бидејќи така ќе биде во можност да се издигне до степените на Светоста. Така, „одделувањето на праведник остава впечаток бидејќи кога е праведниот во градот, тој град е неговата големина, слава и раскош.“ Тоа значи дека целата важност била во него, но тој не ја ценел неговата важност. Така, „кога тој си заминува од местото, значи дека неговата големина, слава и раскош си заминуваат.“

Следува дека „заминувањето на праведникот остава впечаток“ што значи дека тој мора да знае дека додека праведниот бил во градот тој не го забележал и не ја ценел неговата големина, слава и раскош.“ Наместо тоа, тој се свртел, што значи тој ја немал важноста на сите горенаведени степени на важност. Ова се нарекува „остава впечаток,“ што значи дека треба да биде впечатено во него, дека причината за одделувањето на праведниот од местото било заради завртувањето.

Со други зборови, сите степени биле таму, но тој не ги забележел бидејќи тој не знаел дека нема промени во Светлината, туку сè зависи од садовите. Така, можеме да видиме дека ова одделување не било заради грев, туку за тој да биде во можност да се искачи по степените на Светоста.

Треба да ги протолкуваме и горенаведените зборови, дека „одделувањето на праведникот остава впечаток“ што се однесува на поединецот. „Кога праведниот е во град“ значи кога човекот може да ја оправда Промислата. Тогаш, кога тој ја надминува сопствената состојба вели дека Создателот е сигурно добар и прави добро и Тој се однесува кон мене со добронамерно водство, и сака да се чувствувам како јас сето тоа да го правам. Така, тој ја оправдува Промислата. Тогаш, тој веднаш ја забележува важноста на работата на давање и над разумот. Ова се нарекува, „кога праведниот е во градот, тој е неговата големина, слава и раскош,“ бидејќи тогаш ги гледа сите заслуги.

„Кога си заминува од градот“ означува дека тој се одделува од оправдување на Промислата и сака на сè да гледа со разум. Во тоа време, тој не чувствува добар вкус кон работата со цел за давање. Тогаш, „неговата големина се одделува, неговата слава заминува и неговиот раскош си заминува,“ и повторно запаѓа во самољубие. Ова значи дека тогаш тој не достигнува ништо, освен во работата изградена на основа на разумот.

Ова се смета дека заминувањето на праведниот остава впечаток. Тоа значи дека само тогаш, со заминувањето на праведниот - кога тој мисли, „сега кога јас го чувствувам добриот вкус во работата, мене повеќе не ми треба да работам над разумот - и ова го предизвикува заминувањето на праведникот од местото. Ова создава впечаток кај него за тој самиот да знае како да се чува себеси при излегување од работата над разумот. Како што јас чув од Баал ХаСулам, во моментот кога човекот вели: „Сега кога имам подршка, јас повеќе не стојам помеѓу небото и земјата,“ тој нема избор освен да падне од степенот бидејќи тој ја запоставува работата над разумот. Затоа следи дека точно оддалечувањето од степенот кој го има му го дава впечатокот, за да знае како да се чува следниот пат и да не ја запостави вербата над разум, туку секогаш да ја оправдува Промислата.

„И гледајте скала се намести на земјата и нејзиниот врв го допира небото; и гледајте, Божји ангели се качуваат* и симнуваат** по неа.“ Толкувачите прашале: „Требало да пишува симнување а потоа качување.“ Да се разбере работата, треба да протолкуваме дека скалата се однесува на човекот. Човекот седи доле на земјата, но човековата глава допира до небото. Со други зборови, кога човекот започнува да чекори нагоре, тој стигнува до небесата и не треба да се жали дека скалата е наместена на земјата.

Но, прво треба да разбереме што значи „земја.“ Гледаме дека земјата е најниското нешто; нема ништо пониско од тоа. Сепак, гледаме дека сите најубави градби и плодови излегуваат од земјата. Познато е дека земјата се однесува на желбата за примање, која е основата. Целото создавање и сето зло во светот произлегува од таа желба, како што е познато дека сите војни и поробувања итн. потекнуваат од желбата за примање. Ова се нарекува „скала наместена на земјата,“ што значи кога човекот првпат дошол на светот, тој е сместен на земјата, која произлегува од зборовите, „јас ќе сакам’’ (на хебрејски), што означува „јас сакам да примам.“ Ова се смета за понизност, најниско нешто што може да биде.

Но, „нејзиниот врв достигнува до небесата.“ Ова значи дека точно со ставање на скалата на земјата – „јас ќе сакам“. Зборот „земја’’ има две значења:

1)  од зборовите, „јас ќе сакам’’ што значи „јас сакам,’’ и 2) од зборот „земја’’ што значи  понизност.

Суштината на создавањето е само желбата за примање, на почетокот на создавањето, произлегла само желбата за примање. Потоа биле направени поправки, кои се нарекуваат „еднаквост на форма,“ што значи дека нижиот, наречен, „земја“ постигнува еднаквост во форма со небото, кое се нарекува „давател.“ 

Ние можеме да протолкуваме дека иако човекот е во световноста, тој сепак може да направи поправка за неговата глава, наречена „крајот на скалата,“ да го достигне небото, што значи да биде во еднаквост во форма со небото, кое претставува примање со цел да дава. Исто како и во почетокот на создавањето, прво произлегува примателот а потоа се поправа за да биде со цел да дава. Скалата, која го претставува човекот, е поставена на земјата. Ова значи дека почетокот е во Световноста а подоцна ја достигнува Небесата.

Така, човекот не треба да биде импресиониран кога гледа дека е полн со световноста и нема искра за давање, па затоа не може да поверува дека е можно неговото тело да се согласи да работи само со цел да дава. Наместо тоа, тој треба да верува дека начинот и редот на работата која Создателот ја сака е да биде точно така, скалата да биде поставена на земјата и нејзината глава да достигнува до небото.

Сега можеме да разбереме што е запишано, „и гледајте, ангели и Бог се качуваат и симнуваат на неа.“ Толкувачот прашува: „но ангелите се на небото. Требало да пишува прво „симнуваат“ а потоа „качуваат“. Ние треба да објасниме дека ова се однесува на човекот, дека тој е гласник на Создателот, бидејќи ангелот се нарекува „гласник.“ Тие кои чекорат по патот кон Создателот се нарекуваат „Божји ангели.“ Прво, тие се качуваат со тоа што скалата е ставена на земјата и го достигнуваат врвот на скалата, кој се нарекува, „врвот го достигнува небото,“ и тогаш тие се симнуваат доле. Тоа значи дека сите искачувања и симнувања се бидејќи има два краја на скалата:

1) „Ставена на земјата,“ го означува местото на нискост; и

2) „Нејзиниот врв достигнува до небесата.“

Со други зборови, според степенот до кој тој го цени достигнувањето на неговиот врв во небесата, тој може да ја почувствува понизноста на тоа што е сместен на земјата и жали. Но ако тој нема вистинско воспримање на неговата глава која достигнува до небесата, тој нема ништо со кое би се поттикнал кога е во состојба на паѓање, (симнување)**. Следува дека според степенот до кој неговата глава достигнува во небесата тој може да ја цени мерката на понизноста преку паѓањето. Ова е значењето зашто прво пишува „качување“, (Издигнување*), а потоа „паѓање**.“ Тоа е затоа што човекот чувствува дека е во состојба на паѓање само според степенот со кој ја мери важноста на „кон небесата.“

Ова е значењето на  „качување’’ а потоа „симнување,“ бидејќи скалата на која некој треба да се искачува со цел да ја исполни мисијата - заради која е пратен во овој свет од страна на Создателот - започнува од степенот на „скала се намести на земјата, и нејзиниот врв допираше до небесата.“ Ова значи дека на почетокот постои понизност, желба за примање, заради неговата природа, а неговата „глава’’, што значи на крајот од скалата, тој треба да ја достигне небесата, која е само да се дава.

Ова се нарекува „небеса’’ бидејќи земја е наречена „примател“ а небесата наречена „Давател.“ Ние сепак треба да ги протолкуваме „качување и симнување.“ Треба да се знае дека кога некој се чувствува дека е во состојба на паѓање, како на пример кога се вклучува во продажба, работа во фабрика или едноставно оди по улица, и тој ненадејно се разбудува од сонот и гледа дека е во состојба на паѓање, тој треба да знае дека оваа свесност на понизност му доаѓа како воздигнување. Ова е значењето на „вознесение’’ а потоа следува „паѓање“.  Доколку тој немал вознесение во степенот од пробудување од Вишото, тој немало да доде до ова чувство. Но, тој е повикан од Вишото.

Од горенаведеното, следува дека целата наша работа е во форма на скала, „сместена на земјата и нејзиниот врв достига до небесата.“ Со други зборови постојат два односи кон скалата на личноста и со двата односи тој се искачува и симнува на скалата на животот:

„Скалата се смести на земјата“ е желбата за примање. Таа е сместена во него, бидејќи земјата се нарекува „примател“ Нуква, која прима од небесата, додека небото се смета за машки давател. „Нејзиниот врв достигнува до небото’’ значи дека давањето, кое се нарекува „небо“, се смета за негова „глава’’, што значи нешто важно. Според степенот до кој давањето го смета како „глава’’, до тој степен земјата која е желбата за примање, се смета за „земја“ што значи понизност.

„И погледни Божји ангели’’ што значи тие кои сметаат дека дошле на светот во мисија од Создателот за да направат поправки се нарекуваат „Ангели на Бога кои се симнуваат и качуваат по неа,’’ што значи ја гледаат скалата на животот ставена на земја, т.е, дека желбата за примање се смета како понизност.

„И нејзиниот врв достигнува до небото’’ значи дека небото е во него, што значи давањето. Ова значи дека тие го чекаат пристигнувањето на давањето бидејќи нивната работа е да му дадат задоволство на Создателот и тоа го сметаат за „глава.’’ Кога примаат желба за да бидат во можност да даваат тие тоа го сметаат за вознесение и тоа е она кое тие го бараат. Кога тие се ставени под водство на „земјата’’ тие чувствуваат понизност и чекаат само да му даваат на Создателот.

*   Качување се истоветува со зборовите: издигнување, воздигнување и вознесение

** Симнување се истоветува со зборот паѓа, се спушта