Слушнав на 24-ти Адар (1-ви март 1943 г.), во Тел Авив

Има обичај секој човек да ја проверува својата сенка во ноќта на Ошана Раба (седмиот ден од празникот Сукот). Ако има сенка, тој е уверен дека сè ќе биде во ред со него (Шаар а-Каванот, Коментари за законите на Сукот).

Сенката означува облека во која се облекува Светлината. Без облека нема ни Светлина затоа што нема Светлина без кли. И според големината на облеката се открива и се шири Светлината, а ако човекот ја губи облеката, во тој степен од него се губи и Светлината која е во таа облека.

Во ова е суштината на вистината и вербата. Вистина се нарекува Светлината, а вербата – кли, што значи Создателот и Неговата Шхина. Затоа е речено: „Ќе создадеме човек според ликот Наш“ (Берешит) и „како сенката оди човекот“ (Псалм 39). Тоа значи дека движењето на човекот зависи од неговиот лик, односно вербата. Затоа во ноќта на Ошана Раба човекот треба да види дали е совршена неговата верба.

Ние велиме дека „ликот“ се наоѓа во Вишите Светови но, на врвот на вербата нема никаква тежина, а она што нам ни изгледа како копно, на врвот од океанот е Светлина. Меѓутоа, ние му даваме назив на она што се наоѓа на врвот бидејќи така тоа ни се открива во форма на сенка и според инкарнацијата, долу ние го нарекуваме извор одозгора.

Бина се нарекува верба, што значи Светлината Озен (уво), способност за слушање. Хохма се нарекува вид, кој се открива благодарение на Светлината која доаѓа во келим за примање и означува Ејнаим (очи).

Слушнав на третиот полупразничен ден од Сукот

Во Зохар е речено: „Да се израдува сиромашниот значи да се подели со Создателот“. Баал ХаСулам објаснил: „Кога гледа Создателот дека работата во ло Лишма (заради себе) не води кон Лишма (заради Создателот), се издигнува нагоре за да го уништи светот, да го пресуши потокот на Светлината“ (Предговор на книгата Зохар).

За времето кога кај човекот доаѓа светење одозгора, може да се каже дека дури и ако тој сè уште не се прочистил од егоизмот, но го користи светењето за да се издигне од својата нискост и со негова помош да се доближи до својството за давање, тоа значи дека ло Лишма го води кон Лишма, односно дека тој оди по патот на Тора.

Ова се нарекува „Оној кој се радува на празници“. Празникот е добар ден. Се разбира, за човекот нема поголем празник од времето кога му свети некоја Светлина одозгора, која го доближува до Создателот.

„Повикајте Го, додека е близу“ (Исаја). Како да се разбере: „додека е близу“, нели е речено дека „Целата земја се исполнува со Неговата слава“? Значи Тој секогаш е до нас, но тогаш што значи „додека“? Зарем има време кога Тој е далеку?

Работата е што сите состојби секогаш се оценуваат во однос на човекот, кој достигнува и кој чувствува. Ако човекот не чувствува дека Создателот е близу до него, тогаш меѓу нив нема да има никаква близина затоа што сè се одредува според чувството на човекот. Можеби еден човек го чувствува светот исполнет со добрина, а друг да не чувствува дека светот е добар. Тогаш тој не може да рече дека постои добар свет и суди според своето чувство, односно го гледа светот како полн со страдања.

За ова предупредува Пророкот: „Повикајте Го, додека е близу!“. Тој доаѓа и вели: „Знајте дека ако Создателот ве повикува, значи дека Тој е близу. Всушност сега вам ви е дадена можност: ако бидете внимателни со срцето, ќе почувствувате дека Создателот ви е близу. Тоа е знакот за доближувањето на Создателот и доказот за тоа, бидејќи е познато дека согласно својата природа, човекот не е способен за соединување со Создателот. Тоа е против неговата природа бидејќи тој е создаден со единствена желба – да прима насладување, а соединувањето е само во давањето. Но, благодарение на тоа што Создателот го повикува човекот, во него се раѓа поинаква природа и тој посакува да ја поништи својата претходна природа и да се соедини со Создателот.

Затоа човекот треба да знае дека ако ги изговара зборовите на Тора и молитвите – тоа е само благодарение на Создателот. И нека не му паѓа на памет да рече дека му помага „сопствената сила и силината на неговите раце“ (Дварим), бидејќи тоа вистински е против неговите сили. Слично на човек кој се загубил во шума и не гледа никаков начин да излезе од таму за да дојде до некое живеалиште со луѓе. Тогаш тој ја губи секоја надеж и никогаш повеќе не помислува на враќање дома. Но, во моментот кога во далечината ќе види некој човек или ќе слушне човечки глас, веднаш во него се буди желбата да се врати во родното место, па започнува да вика и да моли некој да дојде и да го спаси.

Исто така, ако човекот се оттргне од добриот пат и се најде на лошо место, а веќе научил да живее меѓу диви животни, тогаш според силата на својот егоизам, тој никогаш нема да помисли дека треба да се врати онаму каде што се наоѓа разумот и светоста. Но, кога ќе го слушне гласот кој го повикува, во него се буди каење. Него го повикува гласот на Создателот, а не неговиот сопствен глас. Меѓутоа, доколку сè уште не ја завршил својата работа на патот на поправањето, тој нема да може да почувствува и да поверува дека тоа е гласот на Создателот, туку ќе мисли дека може сè со својата сила и силината на својата рака. Затоа Пророкот предупредува дека човекот мора да го надмине личното мислење и целосно да поверува дека тоа е гласот на Создателот.

Затоа, ако Создателот сака да го изнесе човекот од шумата, му покажува некоја светлина во далечината, човекот го собира остатокот од своите сили и се упатува онаму, каде што е светлината за да дојде до неа. Но, ако не ја поврзува таа светлина со Создателот и не вели дека Создателот го повикува, за него се губи светлината и тој повторно останува да стои среде шумата. Значи, тој ја изгубил можноста да го отвори целото свое срце на Создателот, за Тој да дојде и да го спаси од местото на пропаста, односно од неговиот егоизам и да го доведе до место каде што се наоѓа разумот, кое е предодредено за луѓето (синовите на Адам), што значи „Сличен на Вишиот“ (едоме), односно до желбата за давање и соединување со Создателот. Значи, тој не ја искористува својата шанса и останува каков што бил претходно.

Слушнав на првиот ден од Слихот (од спомените за мојот татко и Учител)

„Повикај ги оние кои Те бараат, оние кои сакаат да го откриеш Твојот лик, одговори им од Своите небесни височини, не го покривај Своето уво за нивниот плач за сожалување“ (Молитва „Простување“ за првиот ден).

Значи... Целта на создавањето била да се насладат созданијата. Меѓутоа, за да биде поправањето апсолутно целосно, потребно е да се „заслади“ степенот на судот со милосрдие, затоа што судот спаѓа во големата, возрасна состојба (гадлут). Но за да не дојде човекот на тој начин до својства спротивни на Создателот, потребен е некаков компромис. Согласно судот тој би добил повеќе, но би застанал на опасен пат и би можел да дојде до својства, спротивни на духовното. Ако пак, му се додаде степенот на милосрдие, тој не би ја примил Светлината на големата состојба и тогаш може да достигне сличност на духовното. Поправањето се состои во тоа што кли за примање се претвора во „кли за примање заради давање“.

Затоа, кога човекот почнува да бара откривање на Создателот, тој сè уште мисли само на примање. Оној кој се стреми кон примање чувствува неисполнетост и затоа се нарекува проколнат, а „проколнатиот не може да се соедини со Благословениот“. Но, оној кој прима заради давање, се нарекува благословен бидејќи не доживува недостаток од ништо, затоа што нема потреба од никакво примање за себе. Излегува дека целиот проблем е да се стане благословен и само со помош на Тора и заповедите може да се претвори кли за примање во кли за давање. За ова се молиме: „Повикај ги оние кои Те бараат“.

Постојат два вида од оние кои Го бараат Создателот. Едните Го бараат Создателот само за откривањето на Неговиот лик и посакуваат само давање. Затоа, ако Го молат Создателот за спас, Го молат заради Самиот Него. За ова е речено: „Оние кои го бараат откривањето на Твојот лик“, бидејќи тие нема да нанесат штета нагоре затоа што се прочистиле од егоистичкото примање. Додека пак, „плачот за сожалување“ ги издава оние чии што молитви и барања сè уште се заради лична корист и токму заради тоа тие сакаат да се доближат до Создателот, односно тие сè уште не се прочистиле од егоизмот.

Затоа постојат два вида на работа за Создателот. Постои човек кој посакува откривање на Создателот на светот за да дознаат сите дека постои Виша Сила во него. Тогаш во таа работа нема негов личен интерес или дека тој нешто ќе прими, затоа што тој не бара да се доближи до Создателот, туку само да се открие Неговата слава во светот.

Исто така, има и човек кој се моли самиот да се доближи до Создателот. Тогаш се појавува неговиот личен интерес, бидејќи тој сака да прими Светлина која ќе го доближи до Создателот. Тоа се нарекува „сожалување“ и „плач“ и од ова „не го покривај Своето уво“. Оние кои бараат сожалување, односно бараат да бидат доближени, можат да викаат, па заради тоа „не го покривај Своето уво“.

Оној кој вика, чувствува недостаток. Но, потоа нема да има плач, туку само барање, како добра желба, „желба на светот“. Затоа при откривањето на Создателот може да има само барање.

„Од Своите небесни височини“, што означува „очи“, односно Светлината Хохма. Тогаш тие се исполнуваат со Светлината на изобилието, бидејќи нивните келим веќе се поправени за примање заради давање. Меѓутоа, за оние кои бараат сожалување, „не го покривај Своето уво“. „Уво“ е Бина. Тие треба да привлечат сила која ќе им даде својство за давање... на основа на Светлината Хасадим.

Постои разлика меѓу празникот Шавуот, во кој се случува издигнување на Зеир Анпин кон Арих Анпин, до неговата „брада“ (дикна) и Саботата за време на дневната молитва, кога исто така, се случува издигнување кон Арих Анпин.

Шавуот ја означува Светлината Мохин де-Хохма на нивото ИШСУТ, односно на нивото на Бина, која се враќа за да стане Хохма. Додека пак, Сабота е Светлината ГАР де-Бина, која спаѓа во самата Хохма и се смета дека сè уште не излегла од Рош (главата), во која се претвора „Моха Стима“ (скриениот разум), кој спаѓа во ГАР де-Хохма, а не на нивото ВАК. И бидејќи спаѓа во ГАР, не може... туку само од долу нагоре, без никакво распространување на Светлината долу. Затоа Сабота спаѓа во Нуква (во женските карактеристики).

Но, тоа не се случува со празничниот ден кој спаѓа во ЗАТ де-Бина, кој пак, е на нивото ВАК – неговата Светлина се распространува надолу. Затоа и после сите издигнувања кои постојат во реалноста, сепак редот на духовните нивоа не се менува.

Затоа народите во светот ги почитуваат празниците повеќе од Сабота, иако Сабота е повисоко според нивоата. Причината за ова е што празничниот ден спаѓа во ЗАТ де-Бина, во кој се случува откривање на Светлината долу. Додека пак, Сабота спаѓа во ГАР де-Бина, кој не се открива надолу. Се разбира, Сабота е неспоредливо повисока од празничниот ден.

Слушнав на 10-ти Елул

„Среќен е човекот кој не Те заборава и кој вложува напори заради Тебе“ (од молитва). Кога човекот оди „во бела Светлина“ (во откривање), тој секогаш треба да памети дека се удостоил со сè што има, исклучиво благодарение на тоа што се согласил да ја прифати врз себе состојбата на „темнина“. Треба да ги вложува своите напори токму „заради Тебе“, за да се држи за Создателот, како што е речено: „Сите веруваат дека Тој е Бог на вербата“. Иако човекот сега не гледа никаква потреба да работи во верба, бидејќи сè е отворено пред него, сепак е обврзан да верува над знаењата, дека секогаш може да се зацврсти во вербата.

Во ова е смислата на реченото: „И виде Израел сила голема... и поверуваа тие во Создателот“ (Шмот). Значи, без оглед на тоа што се удостоиле „да видат“, сепак тие имале сила да се потпрат на вербата.

Затоа е неопходно човекот да вложи посебни напори за да не падне од своето ниво, слично на „Ливни и Шими“ (Шмот 6:17). Инаку ќе излезе дека само за време на некое просветлување тој ќе може да ја слушне Тора и заповедите, како некој услов. Мора да ја слуша без никакви услови. Затоа за време на просветлувањето човекот треба да се погрижи да не ѝ наштети на својата спремност да оди во темнината. И ова е доволно за оној кој разбира.

„Бидејќи не може човек да Ме види Мене и да остане жив“ (Шмот). Значи, ако човекот го види откривањето на Создателот повеќе отколку што може да поднесе, тој може да дојде до егоистичко примање, кое е спротивно на вистинскиот живот и така да дојде до смртта. Затоа мора да оди по патот на вербата.

Слушнав на 6-ти Тишреј (17-ти септември 1942 г.)

„Бидејќи ревносната грижа за Храмот Твој ме гризе мене и оние кои ме мразат, ме колнат цел ден“ (Псалм 69 и 42). Клетвите и пцостите можат да се изразуваат најразлично:

1.) За време на духовната работа, кога човекот исполнува некоја заповед, телото му вели: „Што ќе добиеш ти од тоа? Каква корист ќе имаш?“. Затоа, дури и кога се надминува себеси и извршува дејствие со сила, сепак таа заповед за него станува тешкотија и тежок товар. Овде се појавува прашањето: „Ако тој вистински ја исполнува заповедта на Царот и Му служи, зарем не треба да биде во радост, што всушност и треба да биде карактеристично за оној кој Му служи на Царот?“. А овде излегува спротивното. Тој чувствува клетви и пцости и тоа го принудува да мисли дека не верува дека Му служи на Царот. А полоша клетва од тоа нема.

2.) Или пак тој гледа дека не останува соединет цел ден со Создателот бидејќи не го чувствува тоа вистински, а невозможно е да се биде соединет со празнина. Затоа неговото внимание се одвлекува од Создателот (додека работата, во која чувствува насладување, напротив, е тешко да се заборави. Ако сака да се оттргне од неа, мора да вложи големи напори за да ја исфрли од своите мисли). Тоа значи дека „оние кои ме мразат, ме колнат цел ден“.

Овие состојби се својствени за секој човек, а разликата е само во чувството. Но човекот дури и да не го чувствува, тоа е од причина што му недостига внимание за да ја види својата вистинска состојба. Ова е слично на човек со дупка во џебот, низ која парите му паѓаат надвор и тој ги губи сите пари. Не е важно дали тој знае дека има дупка или не. Разликата е што ако знае за дупката, тој ќе може да ја закрпи. Но, на самото губење на парите тоа знаење не влијае никако. Затоа, кога чувствува дека телото вели дека тој е оној кој мрази и Го проколнува Создателот, вели: „Бидејќи ревносната грижа за Храмот Твој ме гризе“, бидејќи сака да ја поправи таа состојба.

Кога човекот го гледа напишаното во кабалистичка книга и го учи на памет, тоа знаење му влегува во разумот и таму станува штетно. Затоа, гледајќи во книгата повторно, тој може од неа да извлече нова Светлина од светењето кое го добива во тој момент. Тоа е ново и не е штетно. 

Слушнав во месецот Адар I (1940 г.) по патот во Газа

„Оној кој ги напушта зборовите на Тора и се впушта во разговори, јаде јаглен кој тлее“ (Талмуд).

Истовремено, човекот кој работи со Тора и не ја прекинува својата работа, Тора за него станува светол пламен кој го гори неговиот егоистички почеток. Благодарение на тоа, тој може да ја продолжи својата работа. Но, ако прекине на средина од своето учење, тогаш дури и да се врати повторно на неа и пак да почне да учи, за него Тора се претвора во „јаглен кој гори“. Значи, нема повеќе сила да го изгори неговиот егоистички почеток и тогаш за него се расипува вкусот на Тора, а тој е принуден да ја прекине својата духовна работа. Затоа, враќајќи се на учењето, човек мора да внимава пак да не го прекине своето учење на средина. Со помош на таа негова одлука за во иднина, тој повторно го разгорува светлиот оган на Тора.

„Простување“ доаѓа од зборовите „додавање кон доблест“. Со други зборови, благодарение на враќањето од љубов, кога лошите намери се претвораат во заслуги, човекот „ги додава“ во доблеста, односно во заслугите.

„Покајување“ доаѓа од зборовите „бркање на својот добиток“ (Шмот 22:4). Со други зборови, човекот ги брка од себе престапните замисли и одлучува од тој ден понатаму да го прави само она што ќе стане заслуга за него. Тоа се смета за враќање од стравот, кога лошите намери за него стануваат престапи.

„Искупување“ доаѓа од зборовите „И ќе го искупи жртвеникот“ (Ваикра 16:33), што значи „треба да добијат искупување преку тој човек“ бидејќи кога знае човекот за својата нечистотија, кај него нема сили и безобразност да влезе во дворецот на Царот. Затоа му е тешко на човекот, увидувајќи ги и спомнувајќи си за своите лоши дела, спротивни на желбата на Царот да работи со Тора и заповедите, да побара од Царот дозвола да се доближи и да се соедини со Него.

Искупувањето е неопходно за да не ја види својата жалосна состојба и целосната ништожност, како и да не си спомнува за својата положба, туку за да може да добие радост од тоа што има можност да работи со Тора и со духовната работа. Ако почне да престојува во радост, тогаш тој ќе може да побара да се соедини со Царот бидејќи Шхина завладува само онаму каде што има радост.

Затоа пред сè е потребно искупување. А потоа, враќајќи се од трепетот и стравот, човекот се удостојува со покајување. По покајувањето се враќа од љубовта и се удостојува со простување.

Треба да се верува дека сè што се случува во нашиот свет е последица од Вишото управување и дека не постојат никакви случајности. Исто така, мора да се знае дека сè што е запишано ни е дадено како предупредување, односно сите клетви кои ќе нè нагрнат, „ако не послушаме“, се големи страдања. Тоа не се, како што мислат и велат некои луѓе, благослови, туку клетви. Тие како доказ го даваат Магид од Козинец, кој секогаш ја кажувал молитвата „Издигнување кон Тора“, читајќи го поглавјето „Тохахот“ (предупредувања). Тој вели дека тоа се подлабоки клетви и несреќи.

Самите ние гледаме дека такви клетви постојат во реалноста, односно на овој свет ја чувствуваме горчината на страшните и неиздржливи страдања. Но, мораме да веруваме дека сите тие страдања спаѓаат во дејствијата на Вишото управување и дека Создателот одредува сè. Прататкото Мојсеј ги земал сите овие клетви и го соединил со Создателот, за што е речено: „И немаше пророк сличен на него според сите тие страшни дела“.

Кога човек верува во тоа, тој исто така верува и дека „Има суд и има Судија“. Затоа Магид се издигнувал кон Тора според поглавјата кои содржеле предупредувања, бидејќи само тој можел да ги обедини тие клетви и страдања со Создателот од причина што верувал дека „Има суд и има Судија“. Благодарение на тоа, од сите тие клетви произлегле подлабоки благослови, „Затоа што Создателот направил така, да треперат пред Него“.

Во ова е смислата на реченото: „Завојот е направен од самиот удар“, односно „по истиот пат, каде што се сопнуваат грешниците, ќе поминат праведниците“, затоа што откако ќе се појават на местото каде што немаат поддршка, ќе се појави нечистата сила (ситра ахра) и грешниците ќе се сопнат. Грешникот кој не може да оди со верба над знаењата, паѓа без никаква потпора. Тогаш тој останува меѓу небото и земјата бидејќи грешниците можат да дејствуваат само внатре во знаењата, имајќи „урокливо око и горд изглед“.

Додека пак, праведниците, кои „не гледаат од високо и не се вообразени во срцето“ ќе го поминат тој пат. Излегува дека тоа се претвора во благослов, бидејќи благодарение на тоа што човекот ги обединува сите страдања со Вишото управување и прифаќа сè со верба над знаењата, кај него се појавуваат келим, спремни да примат благослов.

„Не му верувај на оној кој тврди дека вложувал напори, а не го пронашол посакуваното“. Што значи „пронашол“? Што треба да се најде? Треба да се најде благонаклоноста на Создателот.

„Не му верувај на оној кој тврди дека пронашол без никакви напори“. Меѓутоа, оној кој го вели ова, не лаже затоа што не се говори за конкретен човек, туку за општо правило за сите. И ако тој гледа дека нашол благонаклоност во очите на Создателот, зошто да не му се верува?

Работата е што понекогаш човекот се удостојува со благонаклоност во очите на Создателот преку молитвата, бидејќи во неа има посебна сила која може да дејствува слично на напорите (истото го гледаме и во нашиот свет, дека има луѓе кои заработуваат со своите напори, а има и такви кои се молат за заработка и ја добиваат).

Но, во духовното дури и да си се удостоил со благонаклоност во очите на Создателот, потоа ти секако ќе мораш да ја платиш целосната сума, односно да ја вложиш истата мера напори, која што ја вложува секој. Ако не ги вложиш истите напори, го губиш кли. Затоа се вели: „Не му верувај на оној кој зборува дека пронашол без никакви напори“, од причина што тој губи сè. Заради тоа, тој мора подоцна да „плати“ целосно со своите напори.

Слушнав во месецот Тевет (јануари 1928 г.), во Гиват Шаул (Ерусалим)

Треба да се внимава, при секое насладување, човекот да чувствува жалење за тоа што се насладува телото, бидејќи насладувајќи се, тој се оддалечува од Создателот. Ова е од причина што Создателот е Оној кој дава насладување, а ако човекот прима насладување, тој станува спротивен на Создателот. Различноста на својствата го определува духовното оддалечување и како последица од тоа, човекот не може да се соедини со Создателот.

Тогаш, како да се исполни заветот: „Соедини се со Него“?

Доколку човекот примајќи насладување, чувствува страдања од тоа што прима, тогаш страдањата ги поништуваат насладувањата. Слично како човек со рана на главата, која го тера да го чеша болното место и од тоа добива насладување, иако знае дека со тоа ја зголемува раната и дека болеста може да потрае, дури и до состојба кога повеќе не може да се лечи. Излегува дека чувствувајќи насладување, тој не се насладува вистински, иако не може да се воздржи од примање на насладувањето.

Исто така тој треба да гледа на насладувањата кои ги прима и тие да бидат придружени од страдања бидејќи насладувајќи се, тој се оддалечува од Создателот – дури до чувство дека не вреди да се прима насладување затоа што тоа е неспоредливо со штетата кое ја предизвикува. Таквата работа се нарекува работа на срцето.

(Светост – сè што го доближува човекот кон работа за Созателот се нарекува Светост.

Нечистотија – сè што го оддалечува човекот од работата за Создателот, се нарекува нечистотија).

Слушнав на Шабат Трума (5-ти март 1949 г.) во Тел-Авив

„Голем е Создателот и само нискиот ќе Го види“ (Псалм 138). Како може да има сличност со Создателот, кога човекот прима, а Создателот дава? За ова е речено: „Голем е Создателот и само нискиот ќе Го види“. Доколку човекот го поништи своето „Јас“, ќе го снема целото негово самостојно егоистично мислење и власта, која го одделува од Создателот и тогаш тој ќе Го види Создателот, односно се удостојува со Светлината Хохма, Светлината на мудроста и спознанието.

Но, оној кој е горделив и вообразен е далеку од Создателот. Оној, кој останува во својот егоизам, во своето „Јас“, во својата власт, тој се оддалечува од Создателот заради недостаток од сличност на својствата.

Нискост не е ако човекот се поклонува пред другите. Тоа е скромност која ја чувствува човекот во работата како совршенство. Нискост се нарекува чувството на срам и понижување кога целиот свет го засрамува и го понижува. Затоа во таков случај тој не чувствува никакво совршенство бидејќи тоа е закон на природата – сè што мислат другите, влијае врз човекот. Оној, кого луѓето го почитуваат, се чувствува себеси совршен, а оној кого го засрамуваат, се чувствува низок.

Слушнав ноќта на празникот Пурим после читањето на Мегила (3-ти март 1950 г.)

Постои обичај на празникот Пурим да се јадат колачи во триаголна форма, наречени „хамен-ташим“, односно „Џебови на Аман“. И речено е дека „секој човек треба да се напие до тој степен, за да не може да ги разликува проклетиот Аман и благословениот Мордехај“. Затоа се јадат „Џебови на Аман“ – за да се запомни дека Аман ни дал само „џебови“, келим, желби, но не и исполнување, затоа што само големината на желбата за насладување се наоѓа под власта на Аман, а ние мораме да му ја одземеме.

Меѓутоа, исполнувањето на овие желби за наслада е невозможно со келим на Аман, туку само со помош на келим на „Мордехај“, намерата за давање, додека пак на келим за примање дејствува цимцум (скратувањето). За ова се вели: „Си рекол Аман во срцето свое: на кого, освен на мене, Царот ќе посака да му оддаде почит!“ (Мегилат Естер). Ова се нарекува вистинска желба за насладување. Затоа тој рекол: „Нека донесат царска облека, која ја носел Царот и нека донесат коњ, на кој јавал Царот!“.

Всушност желбите на Аман, кои се нарекуваат келим за примање, не можат ништо да добијат заради скратувањето кое дејствува врз нив. Во него има само желба и потреба за исполнување, односно тој знае што бара. Затоа Царот му рекол на Аман: „Побрзај и земи ја облеката и коњот и направи го она што рече, Мордехај, јудеју“.

Тоа се нарекува „Светлини на Аман во келим на Мордехај“, односно во намерите за давање.

Слушнав на 1-ви Адар (21-ви февруари 1947 г.), во Тверија

Обичајот на трпезата првин да се јаде риба, а потоа месо доаѓа од тоа што духовното ниво „риба“ човекот го добива без претходна подготовка. Затоа таа се јаде прва, бидејќи не е потребна подготовка за тоа, како што е речено: „Ја паметиме рибата која ја јадевме во Египет како подарок“ (Бемидбар). Зохар објаснува: „како подарок“ – значи без напори за исполнување на Заповедите, односно без подготовка.

Рибата не бара подготовка затоа што таа има само глава, а нема ни раце ни нозе, како што е речено за неа: „Јосеф сакал риба и нашол бисер во нејзиното тело“ (Вавилонски Талмуд). „Бисер“ (маргалит) го означува својството „извидува“ (мерагел), а „риба“ – отсуство на објаснувања и преговори и затоа таа нема ни раце ни нозе („раглаим“ од зборот извидници, „мераглим“).

Рибата е како со половина тело, слично на парцуфот во Цимцум Бет, кога Малхут се издига во Бина. Од тоа секое ниво се дели на две половини, со што се создава место за извидниците (мераглим), а сите преговори се одвиваат само меѓу тие извидници, од што произлегува целата Тора. Во ова е смислата на бисерот (маргалит), кој висел кај него на вратот и секој што бил болен, ако го погледнал, веднаш оздравувал.

Додека пак, за самата „риба“ нема никаква награда, односно таа се дава како подарок, како што е речено: Децата на Исраел плачеле во пустината за рибата која ја јаделе во Египет како подарок. Тоа е „Будно око, кое никогаш не спие“ и затоа нема потреба да се чува, бидејќи телото на рибата е Хохма која се добива пред поправањето, како Сабота која е дадена пред Тора.

Тора е Светлина, добиена од „преговорите“ (појава, поправање и исполнување на желбата за примање, АХАП). И речено е: „Ни рацете ни нозете не можев да си ги најдам во местото за учење“, односно не водел ни преговори ни објаснувања, а тоа се нарекува „како подарок“. Тора се нарекува „идниот свет“, за кој е речено: „седнете и насладувајте се“, а заситувањето од насладувањето не го намалува насладувањето, затоа што тоа е насладување на душата. Додека пак, Сабота која е дадена пред Тора – тоа е Светлината Хохма, која ја прима и ограничува телото и затоа заситувањето го поништува насладувањето.

Човекот треба да се стреми да се удостои со награда за исполнување на заповедта, односно преку исполнувањето на заповедите, тој се удостојува за соединување со Оној кој ги дава тие заповеди.

Слушнав на 3-иот ден од неделата Мишпатим (1943 г.), во Тел-Авив

„Писмената Тора“ се смета за будење од Вишото, а „усната Тора“ за будење на желбата на човекот од долу, од самиот човек. Тие две заедно се нарекуваат: „Шест години работи, а на седмата излези на слобода“ (Шмот 21).

Основната работа се случува токму онаму каде што има отпор и се нарекува „Свет“ (Алма) од зборот „Хе`елем“ (сокривање), затоа што онаму каде што има сокривање има и отпор, што значи и место за работа.

Затоа е речено: „Шест милениуми постои светот, а во еден ќе биде уништен“, односно ќе се уништи сокривањето, па затоа ќе исчезне можноста за работа. Но, Создателот за човекот ќе направи посебно сокривање кое се нарекува „крилја“ за тој да има можност да работи.

Човекот не може да се издигне самиот себеси и да се оттргне од својот круг. Затоа, посакувајќи да се издигне, тој мора да се храни од своето опкружување и да вложува големи напори на патот на Тора.

Доколку си избере добро опкружување, човекот добива во време и во напори, затоа што се стреми според своето добро опкружување.

Издигнувањето на Малхут во „ејнаим“ се нарекува Есод де-нуква (женска основа). Нуква е желбата за исполнување и намалувањето се смета за нејзин недостаток. Но, бидејќи се издига во „ејнаим“, каде што е Хохма, сепак тогаш се нарекува прво ниво (бхина алеф) од четирите нивоа.

Но, кога Малхут се издига во Кетер, чија што суштина е желбата за давање, каде што намалувањето не е можно, бидејќи врз желбата за давање не дејствуваат никакви ограничувања, тогаш се нарекува Јесод де-дхура (машка основа).

„Не се влегува кај царот облечен во грубо платно“. Кога човекот се буди за да види колку е оддалечен од Создателот и полн со гревови и вина, тогаш за него е невозможно да се соедини со Создателот и да добие спас од Него, затоа што тој е облечен во грубо платно и не личи таков да се појави пред дворецот на Создателот.

Затоа човекот мора да ја види својата вистинска состојба каква што е и да не ја турка „под тепих“, додека пак целата смисла на клипот е, напротив, да се сокрие себеси. Ако човекот се удостои одозгора, тогаш ќе може да ја открие и да ја види својата вистинска состојба. Меѓутоа, тој треба да разбере дека тоа не е совршенство, туку неопходност. Тој горчлив период се нарекува „далет“ , а во комбинација со грубо платно (шин-куф) добива значење „орев“ (шин-куф-далет) и го забрзува ослободувањето.

Но, доколку сам создава горчина во работата, односно може да направи заклучок и е задоволен со тоа што може да ја види вистината, тогаш се смета дека тоа го прави на нивото „рош“, односно дека таа најниска состојба ја смета за најважна. Тогаш буквата „реш“ во комбинација со грубото платно (шин-куф) се претвора во „лага“ (шин-куф-реш). Но, откако ќе осознае дека неговата состојба е лажна и дека паднал под власта на нечистите желби, истиот момент мора да се зацврсти во целосна верба за идното поправање.

На почетокот Создателот го створил светот со силата на праведноста и судот и видел дека така светот не може да постои затоа што својството на судот припаѓа на Малхут, врз која имало скратување (Цимцум Алеф), а под неа се нечистите желби, додека во деветте први Сфирот (тет ришонот) може без страв да се прима насладување.

Но, невозможно е светот така да постои затоа што Бхина Далет никогаш нема да може да прими поправање бидејќи нејзиното место не смее да се менува. Значи, не треба да се поништува желбата за насладување бидејќи тоа е природата, а неа не можеш да ја промениш. Природата е Вишата Сила и таква била желбата на Создателот – желбата за наслада да достигне совршенство и да не може да се поништи.

Исто и човекот во нашиот свет не е во состојба да ја промени својата природа. Меѓутоа, одозгора му е дадена можност да ја соедини со својството на милосрдие, со желбата за давање: да се прошири ограничувањето кое постои во Малхут на нивото Бина, односно да се направи така како таму да постои забрана за примање. Затоа има уште место за работа – за примање заради давање бидејќи таму не ѝ е местото на Бхина Далет и таа може да се поништи.

Одовде излегува дека Бхина Далет се поправа со тоа што се спушта надолу бидејќи открива дека тоа не било нејзиното место. Тоа го открива човекот со своите напори во учењето и исполнувањето на Заповедите. Тој ја проучува Бхина Далет во Бхина Бет и гледа дека нејзиното место е долу. Тогаш се издигнува зивуг и Светлината се распространува долу. Тогаш и Малхут се издигнува во очите и одново започнува ропството за поправање на желбата за примање. Тоа поправање се случува така што се дава дел на нечистите желби.

Претходно нечистите желби можеле да се одделуваат само од Бхина Далет, од нејзините ограничувања, но не и од Бина. Меѓутоа, сега и Бина се намалила и се измешала со силите на ограничувањата и судот. Всушност се зголемил просторот каде што дејствуваат ограничувањата. Но, благодарение на тој дел сега повторно се појавило место за работа, каде што може да се отфрлат желбите на Малхут бидејќи тоа не е нејзиното вистинско место. Потоа, кога човекот ќе се научи да ги отфрла од местото од каде што може, се создава можност да ги отфрла и од место од каде што порано не можел.

Затоа е речено: „Ја проголта (нечистата) сила и ќе ја поврати“ (Јов). Од причина што се зголемиле границите на нејзиното владеење и таа проголтала огромни сили, самата таа доаѓа до тоа, тие целосно да ја поправат. Во ова се крие смислата на жртвата „јаре за нечистата сила“, кога на нечистотијата и се дава дел за да се оддели од светоста, а потоа ја поправаат на местото кое што и е дадено, а не на нејзиното сопствено место.

Желбата може да се ослободи од сопствената власт само ако се исполни со нешто друго, бидејќи таа не може да постои празна. Затоа, ако таа е под владеење на нечистите желби, за да се ослободи неопходно е да се обидуваме да ја исполниме со други желби. Од оваа причина мора да ја исполниме со љубов.  Тогаш таа ќе ја обземе и ќе ја ослободи од љубовта кон самата себе.

Тешките страдања се последица од чувството за „отсуство на живот“. Но, што може да направи човекот? Тој нема сили да се здобие се животна сила, па затоа запаѓа во апатија. Токму тогаш треба да вложува уште повеќе напори, иако не може ништо да промени.

Преданоста кон Создателот треба да биде до целосно ропство во трепет и љубов.

За љубовта не се бара себежртвување, затоа што љубовта е природна појава и силната љубов ја обзема целата душа, како што е запишано: „Силна љубов како смрт“ (Песна на песните). Затоа основно е да се достигне себежртвување во трепет, кога човекот уште не го чувствува вкусот на љубовта во ропство, а ропството кај него е изнудено.

Чувствата кои ги доживува телото не се изнудени бидејќи тоа е создадено за поправање. Поправањето се состои во тоа што ропството треба да биде последица на љубовта, што всушност е целта на поправањето. „Доколку во нешто се чувствува тежина, тоа значи дека таму се крие егоизмот“.

Во основа, безграничното ропство до целосно себежртвување е неопходно во трепетот, кога целото тело не се согласува со работата на човекот бидејќи не чувствува никаков вкус во ропството, а на секое дејствие телото прави пресметка и докажува дека неговото ропство не дава чувство на совршенство и затоа нема корист од таквата работа. Бидејќи тоа не чувствува никаква смисла и вкус во таквото ропство, тоа значи дека вложувањето напори е можно само преку себежртвување. Тоа чувствува горчина од тоа ропство и секое дејствие му прави огромни страдања, бидејќи телото не е навикнато да работи напразно, туку само кога има корист за себе или за другите.

Во малата состојба (катнут) тој не чувствува корист за себе, не чувствува никакво насладување во ропството, а исто така и не верува дека ќе има корист од тоа за другите, затоа што ако тоа не му е важно на него, како може да биде корисно за другите? А неговите страдања се големи. Колку повеќе напори вложува, толку повеќе се зголемуваат неговите напори, додека не се натрупаат страдањата и напорите до одреден степен, па Создателот не се сожали на него и му даде да почувствува вкус во ропството, како што е речено: „Додека врз него не се излее Светлината одозгора“.

„Тора и Создателот се една целина“.

Се разбира, во процесот на поправање (работата) Тора и Создателот се два спротивни, па дури и поими кои се негираат еден со друг.

Создателот за нас значи соединување со сличноста на својствата и поништување на своето „Јас“ во Него (потребно е секогаш да си ја замислуваме оваа состојба која се случувала во минатото, кога човекот можел да го достигне најголемото соединување со Создателот – колку тогаш тој бил полн со живот и насладување. Постојано треба да се стремиме кон таква состојба на соединување со Создателот, кога духовното е нераздвојно. Бидејќи духовното носи исполнување, тој секогаш треба да се чувствува во добра состојба и да си го замислува минатото време на соединување, затоа што телото не се воодушевува од негативното, туку само од позитивното, односно од минатите достигнати состојби. Тие состојби телото може да ги прифати како пример).

Тора се нарекува Светлината која е вклучена во неа, која се чувствува за време на учењето и дава желба за давање на Создателот, како што е речено: „Оној кој ги знае наредбите на Создателот, ќе Му служи“. Затоа го чувствува своето „Јас“ кое сака да Му дава на Создателот.

Но, кога го достигнува нивото „Тора и Создателот се едно“, гледа дека сè е една целина, затоа што во Тора Го чувствува Создателот. Неопходно е постојано да се стреми кон Светлината на Тора која поправа и која може да се пронајде во учењето на Тора, но со учење на кабала таа Светлина може да се најде уште побргу.

За време на работата Светлината на Тора и Создателот излегуваат како спротивности:

· Или човекот се стреми да се прилепи до Создателот и тогаш не може да учи заради Светлината на Тора, а се доближува до хасадиските книги,

· Или се стреми кон Светлината на Тора која поправа, односно сака да го знае патот на Создателот, световите, нивните процеси и управување.

Ова се две спротивни точки, но во иднина ќе се надмине нивната разлика, како што е речено: „И ќе ги сотре тој сите граници на Моав“ (Бемидбар), а тие две ќе се соединат.

Слушнав на 27-ми Адар I

„Кој ќе ми помогне ако не си помогнам самиот на себе? Но ако си помогнам самиот на себе, тогаш кој сум јас?“. Ова е противречност во работата на човекот.

Човекот треба да ја работи целата своја работа како да нема кој да му помогне и како да нема кој да го спаси. Како што е речено: „Во устата твоја е зборот и во срцето, за да го исполниш“ (Дварим). Значи, треба да вложува напори како при управувањето со награда и казна. Но, во себе мора да знае: „Ако си помогнам самиот на себе, тогаш кој сум јас?“, односно тој целосно е зависен од личното управување на Создателот и никој нема сила ништо да промени во тоа.

Меѓутоа, ако сè се случува само според управувањето од Вишото, тогаш каде е смислата од работата: „Ако не самиот, кој ќе ми помогне?“. Работата е што со тоа што човекот треба да работи како да нема кој да му помогне, освен самиот тој, и така тој достигнува лично управување и сфаќа дека сè се случува за поправање. И оваа поделба меѓу обврската и Тора, наречена „синови на Создателот“ е скриена и се открива само после напорите „ако не самиот, кој ќе ми помогне?“.

Слушнав на 6-ти Тевет

Има десна и лева страна. Во десната спаѓаат: Хохма, Хесед, Нецах, а во левата: Бина, Гвура, Ход. Десната линија означува сопствено управување, а левата – управување со награда и казна.

Додека човекот работи со десната страна, тој треба да рече дека се наоѓа под сопствено управување и самиот не прави ништо, па затоа и не прави никакви гревови. Меѓутоа, и добрите дела (заповедите) кои ги прави, исто така не се негови, туку му се подарок одозгора. Затоа тој треба да Му биде благодарен на Создателот, а исто така и за добрината која ја добива на овој свет.

Тоа се нарекува Нецах, односно тој ги победил (ницах) нечистите сили (ситра ахра), заради што се искачува кон нивото Хесед (милосрдие), што значи љубов. Благодарение на тоа, тој доаѓа до Хохма (мудроста), што се нарекува „Рејша де-ло итјада“ (непозната глава). Дури после тоа треба да премине кон левата линија, кон нивото Ход.

Вербата е чиста работа затоа што желбата за насладување не помага во работата, туку напротив – и се спротивставува, бидејќи природата на желбата за насладување го присилува човекот да работи само онаму каде што таа гледа и знае, но не над знаењата. Затоа соединувањето со Создателот е возможно само со верба над знаењата бидејќи таму има согласност на својствата, односно поголемо давање.

Затоа, ако основата во човекот е цврста, тогаш дури и да прима добрина, тој тоа го прифаќа како „предупредување“, што во гематријата е еднакво по смисла на зборот Тора (упатство). Тој треба да доживува страв и да гледа да не добива помош и поддршка од Тора, туку само од вербата. Дури и кога тоа му изгледа сосема непотребно, бидејќи прима само добрина, слично на добра земја, сепак треба да верува дека таква е вистината. Како што е речено: „Сите веруваат дека Создателот е Бог на вербата“, затоа што само со верба може да се задржи достигнатото ниво.

Слушнав на празникот Шавуот (1939 г.), во Ерусалим

„Јас сум твојот Семоќен Бог“ (Шмот). Исто така во Зохар е речено: „Познатиот на градските порти“.

Зошто мудреците го промениле називот на празникот „Ацерет“ (Престанување), за кој се говори во Тора како за празникот „Бикурим“ (Принесувања), како што е речено: „А во денот на принесувањето на првите плодови...“ и го нарекле празник на Дарување на Тора? Работата е што мудреците не промениле ништо, туку само со тоа ја откриле суштината на празникот „Бикурим“ (Принесувања).

Речено е: „Славете ги полињата и сè што е на нив, полевајте ги сите шумски дрвја“ (Псалм 96). Разликата меѓу полето и шумата е што полето дава плодови, додека шумските дрвја не даваат плодови. Полето ја означува Малхут, односно примањето на власта на Создателот врз себе, што ја означува вербата над знаењата.

Но, колку голема треба да биде вербата? Таа треба да биде таква, што ќе го исполнува човекот целосно и притоа сосема ќе го замени знаењето. Таквата Малхут се нарекува „Поле благословено од Создателот“, кое раѓа плодови. Само така човекот може да достигне соединување со Создателот, затоа што тогаш врз него нема никакви ограничувања бидејќи тој во сè се издига над знаењата.

Знаењето ограничува затоа што според неговата висина се определува големината на човекот. Од оваа причина тоа се нарекува: „туѓо бесплодно божество, кое не раѓа плодови“, односно „шума“. Но иако овие две сили се спротивни, меѓу нив мора да има средна: кога човекот има потреба од знаења, но под услов да не ѝ наштети на својата верба над знаењата.

Ако пак работи со помош на знаењата малу подобро отколку со вербата, веднаш губи сè. Затоа за него вербата и знаењата мора да бидат нераздвојни, без никаква разлика помеѓу нив. Тогаш „се слават полињата и се полеваат сите шумски дрвја“ бидејќи со тоа се поправа дури и „туѓиот бог“, кој бил дива, неплодна шума, и ја добива силата на вербата.

Затоа за Авраам е запишано: „Пред Мене оди и биди беспрекорен“. Тоа значи дека Авраам немал потреба од никаква поддршка. За Ное е речено: „Пред Семоќниот одеше Ное“, односно Ное барал поддршка, дури и од Создателот. Но, најлошо од сè е кога човек бара поддршка од луѓето во вид на подарок или заем:

Подарокот означува поддршка која човек ја добива од луѓето без да сака да ја врати назад, а посакува да ја користи цел живот.

Заемот пак, значи поддршка која човекот ја зема на одредено време, кога му треба, односно кога нема сопствени сили, но се надева дека со помош на својата чиста, духовна работа ќе добие сопствени сили и ќе го врати позајменото. Меѓутоа, и во ова има недостаток, затоа што ако не добие свои сили, сепак ќе падне.

Но, да се вратиме на нашата тема за називот на празникот Дарување на Тора, а не празник на примање на Тора, бидејќи тогаш се удостоиле да Го почувствуваат Оној кој ја дава Тора, како што е речено: „Сакаме самите да Го видиме нашиот Владетел!“. Значи најважно е што се удостоиле со својствата на Оној кој ја дава Тора и се претвориле во „поле благословено од Создателот“, односно поле кое дава плодови.

Во ова е смислата на празникот Бикурим, односно денот за принесување на плодови од првата берба од полето. Тоа е знак дека се удостоиле со поврзаност со Оној кој ја дава Тора и со целосно достигнување. Затоа е речено: „Арамеец – скитник бил таткото мој“ (Дварим), односно претходно тој имал падови и не бил искрен, а сега се здобил со постојана и вечна поврзаност со Создателот. Затоа мудреците го нарекле празникот Бикурим празник на Дарувањето на Тора, кога се удостојуваат со Оној кој ја дава Тора.

Основната работа е зголемување на желбата, затоа што врз неа се гради целата духовна градба, а основата на градбата ја одредува нејзината цврстина.

Има многу причини кои го присилуваат човекот да вложува напори, но не го водат кон потребната цел. Затоа лошата основа ја расипува целата градба. Иако од „ло лошма“ (заради себе) се доаѓа до „Лишма“ (заради Создателот), сепак е потребно многу време за враќање кон целта. Затоа е потребно целта секогаш да ни биде пред очите.

Како што е речено во „Шулхан Арух“: „Секогаш се замислував себеси како да стојам пред Царот“, затоа што оној кој стои пред Царот не е како оној кој седи дома. Оној, кој верува во Создателот, „Кој ја исполнува целата земја со Својата големина“, е полн со трепет и љубов. Тој нема потреба од подготовки и размислувања за да Му дава на Создателот, туку целосно и апсолутно Му е предан на Него, се разбира, според силата на самата негова природа.

Како во нашиот свет, вистинската љубов предизвикува стремежи и мисли само кон љубениот, само за тоа што би можело да му се направи добро и да се избегне какво било наштетување. Таа не бара никакви претходни комбинации и голем ум, затоа што е природна, како што е љубовта на мајката кон синот, чија што цела грижа е само доброто на детето и која не бара никакви подготовки и размислувања за да го сака.

Природното чувство се појавува само и не е потребен ум за да се присилат чувствата. Сè произлегува непосредно од самите чувства, кои сами по себе работат пожртвувано, како што ги обврзува природната љубов. Силата на љубовта го присилува човекот да го даде целиот живот за достигнување на целта, а без тоа – животот не е живот.

Затоа оној кој се чувствува себеси како да стои пред Царот, чувствува совршенство, односно присуство на вербата, а додека не се почувствува себеси како да стои пред Царот, го чувствува спротивното.

Од оваа причина човекот мора да согледа дека најважно е да достигне служење на Создателот и да жали за недостатокот на верба, сфаќајќи дека потребата од вербата е целата негова основа. Исто така, мора да се моли, да бара и да вложува напори за да го почувствува недостатокот од верба бидејќи ако не чувствува потреба од верба, тоа значи дека ја нема потребната желба за примање на исполнување. Треба да верува дека Создателот ги слуша молитвите на секого и спасува, давајќи совршена верба.

Слушнав на 8-ми Кислев (28-ми ноември 1941 г.)

Постои прегратка од десно и прегратка од лево. Тие две треба да бидат истовремени и вечни.

Кога човекот се наоѓа на десно, сфаќа со разумот дека левото воопшто не постои. И обратно, кога се наоѓа на лево, на неговиот разум му изгледа дека десно не постои.

Десната состојба е сопственото управување. Левата состојба е управување со награда и казна. Иако човекот сфаќа дека не може да ги соедини тие две состојби да бидат како една, тој треба да работи со верба над знаењата, со цел неговиот разум да не го запира. Најважно е секогаш да оди над знаењата, за да може целата работа да се мери колку таа е над знаењата, наспроти разумот и логиката.

Иако после тоа доаѓа до состојбата „внатре во знаењата“, односно добива и знае сè, сепак тоа ништо не значи за него, од причина што првично основа на неговата работа била во вербата над знаењата бидејќи тој постојано добива сили од својот корен.

Но, ако достигне знаење и посакува да прима од него, Светлината веднаш се губи. И доколку сака да го продолжи своето поправање, мора да започне во верба над знаењата, затоа што во неа е целиот корен на работата, а потоа тој доаѓа до светото знаење.

Слушнав на 1-ви Елул (28-ми август 1938 г.)

„Оној кој седи во својот дом не е како оној кој стои пред Царот“. Значи вербата треба да биде таква што човекот постојано ќе се чувствува како да се наоѓа пред Царот, што предизвикува совршена љубов и трепет. Додека не достигне таква верба, не може да си дозволи пауза и одмор затоа што тоа е негов живот и никакви поинакви награди не треба да посакува да добие наместо вербата. Отсуството на верба треба да се чувствува во целиот човек така што ќе му стане навика, негова втора природа, во степенот на кажаното: „Си споменувам за Него и не можам да заспијам“.

Но, впечатоците од овој свет го гасат чувството за отсуство на верба, бидејќи секое насладување го поништува страдањето и болката. Затоа тој не сака да добива никаква утеха во својата состојба. Треба да внимава било кое материјално примање да не го поништи стремежот кон духовното, а тоа е можно само ако самиот жали што насладувањата ги гасат искрите на чистите намери и чувствата од недостатокот на духовното. Тоа жалење и болката го чува, не давајќи да се изгубат чистите духовни желби.

Талмудот раскажува дека еден човек и рекол на својата жена: „Нема да те сакам додека не ја видиш убавата мана во себе“. И објаснува Раби Ишмаел, син на Раби Јоси, дека Создателот не може да се соедини со човекот додека тој не ги види во себе потребните, прекрасните својства. Ако може човекот да рече дека тој има убави својства, со тоа Му помага на Создателот во меѓусебното зближување, затоа што Создателот му помогнал токму на него, а не на некој друг. Значи, во него го има она што го нема кај другите: верба, добри својства, добро срце, молитва...

Талмудот продолжува: за да го привлече Создателот кон Себе човекот, тој мора да има, исто како убавата жена:

Голем ум – поголем од другите, за да не се расправа со нивните докази чиј пат е правилниот,

Убава коса – кога се грижи за чистината и исправноста на својот пат „до дебелина на влакно“,

Убави очи – за да ја види убавината во духовното, која не може да се замени со ниедна надворешна убавина,

Убави уши – за да не ги слуша клеветите против Создателот и патот кон Него.

Има три услови на молитвата:

1. Да се верува дека Создателот може да го спаси човекот, без оглед на тоа што тој има најлоши својства, навики и пречки од било кој во неговото поколение, бидејќи „Зарем раката на Создателот е куса за да го спаси?“ и зарем господарот нема да го спаси својот верен слуга?;

2. Сè што можел, направил, а сепак спасот не дошол;

3. Ако Создателот не го спаси, тогаш смртта е подобра од таквиот живот. Молитвата доаѓа од чувството на загуба во срцето: колку е посилно чувството на недостаток на посакуваното, толку е посилна неговата молитва. Оној кој моли за излишни работи се разликува од осудениот на смрт, кој чека извршување на казната, кој веќе е заклучен во синџири и секој миг се моли за спас. Тој нема да заспие или да задреме, туку неуморно се моли за спас на својата душа.

Напорите кои ги вложува човекот се само подготовка за да може да дојде до состојба на целосно себепожртвување (месирут нефеш). Затоа мора да се навикне себеси на постојано себепожртвување бидејќи е невозможно да се освои ниедно духовно ниво, без претходно да се имаат тие својства од причина што токму ова својство овозможува искачување на секое ниво.

Слушнав во Сабота, 13-ти Тевет

Човекот духовно се движи напред на две „нозе“, наречени насладување и страдање. Тој постојано се стреми кон насладување, а од страдањето постојано бега и така се движи напред.

Затоа, кога човекот се удостојува да го почувствува вистинскиот вкус на Тора и Заповедите, како што е речено: „Вкусете и ќе видите колку е прекрасен Создателот“, тогаш се стреми кон служење на Создателот. Благодарение на тоа, тој заслужува постојано искачување на сè повисоките нивоа на Тора и Заповедите, како што е речено: „И во Неговата Тора вложувај напори ден и ноќ“ (Псалм 1).

Но, како може човекот да го ограничи својот разум, за да мисли само на едно? Работата е во тоа што желбата за љубов и насладувања ги привлекува мислите на човекот така што неговата глава и тело постојано ќе бидат поврзани со љубов и насладувања, како што се случува и во обичната земска љубов.

Така се случува доколку човекот се удостоил со исполнување со Вишо знаење, од кое се создава љубов. Таа негова состојба се нарекува „внатре во знаењата“, но човекот мора постојано да работи „над знаењата“, затоа што тоа се нарекува „верба и давање“.

Во „внатре во знаењата“ сите чувства се согласни со неговата работа, бидејќи тие исто така добиваат љубов и насладување. Затоа тоа се нарекува „внатре во знаењата“. Тогаш човекот се наоѓа во тешка состојба, се плаши да не ја расипе вербата бидејќи тоа е Светлината на Создателот во него, светење одозгора. Решението е да се поправат двете својства – и вербата и знаењето.

Тогаш тој треба да се проанализира себеси и да осознае: од каде му е сето она што го има достигнато до сега, односно Тора, која тој сега ја достигнал и Светлината која го исполнува? Сето тоа е од причина што тој имал претходна подготовка, која му помогнала да ја прими врз себе „вербата над знаењата“, односно благодарение на напорите за соединување со Создателот, тој се прилепил себеси до Коренот и како последица од тоа, се удостоил со знаења. А знаењето кое го достигнал со верба, му се открило вистински и целосно.

Излегува дека она што во основа ја издига „вербата над знаењата“, исто така го издига и знаењето, затоа што тој се удостоил со откривање на името на Создателот во спуштањето на Светлината кон него.

Затоа тој сега треба уште повеќе да се засили со помош на знаењата и да привлече кон себе „верба над знаењата“ поголема од претходно бидејќи најважно е соединувањето со Коренот, а тоа е возможно само со помош на вербата. Само тоа е неговата основна цел. Тоа се нарекува кабала (примање), односно знаење (даат), кои се прима заради давање на Создателот. Со тоа може да се привлече кон себе „верба над знаењата“ во уште поголем степен – и по количина и по квалитет.

Слушнав во 1938 г.

Човекот никогаш не се прашува себеси: „Зошто, со која цел се насладувам?“. Ако му се појави дури и најмала мисла да се праша за смислата на насладувањето, тоа значи дека тој нема вистинско насладување, затоа што вистинското насладување треба да ги исполни сите празнини на желбите толку, што повеќе нема да има ниедна празнина. Тогаш и во мислите и во свеста не останува простор за прашања за смислата на насладувањата. А доколку се праша за целта на насладувањата, тоа е знак дека насладувањето сè уште не е совршено, па затоа и не ги исполнува сите празнини на желбите.

Истото е и во однос на вербата: таа треба да го исполни целиот простор наместо знаењата. Затоа е неопходно да го замислиме тоа како да не исполнува знаењето и да се стремиме да се исполниме со верба во истиот степен на местото на знаењата.

Слушнав во 1938 г.

„Мудроста повикува на улицата, на плоштадите го пушта својот глас. Кој е глупав, нека дојде тука. На оној без срце таа му рече...“ (Мишлеј).

Кога човекот се удостојува со соединување со Создателот, самото откривање на Создателот, наречено „Шхина“ му вели дека ако претходно тој бил принуден да постапува како да е глупав, наспроти разумот (со верба над знаењата), тоа не е затоа што таква всушност била вистината, туку од причина што му недостигало „срце“. Еве зошто ние велиме: „И сите веруваат дека Создателот е Бог на вербата“.

Но сега, кога се удостоил со подлабоко соединување со Создателот, тогаш не треба да се вели дека постапува како да е глупав, односно на сила „со верба над знаењата“. Напротив, тој треба да работи и да верува дека неговата работа е над знаењата, без оглед на тоа што гледа и чувствува дека работи внатре во знаењата. Сосема е обратно од она што тој го увидел порано, дека разумот не го обврзува за ропство на Создателот. Без оглед на тоа, тој морал да работи над знаењата говорејќи дека таму е вистинското знаење.

Всушност, тој верува дека тоа ропство е подлабоката реалност, а потоа обратно – целата негова работа го обврзува него, неговиот разум, односно соединувањето со Создателот го обврзува на ропство. Тој верува дека е над знаењата сето она што го видел внатре во знаењата. Додека претходно, сè што е над знаењата го прифаќал како да е внатре во знаењата.

Слушнав во 1938 г.

Почетокот на духовната работа на човекот, неговата подготовка за духовните состојби се случува во исполнување на забранетите заповеди (наредби), односно забраните „НЕ“, како што е запишано: (за потомците на Авраам во Египет): „И тие ќе бидат угнетувани во земјата која не е (своја)“. Ако станува збор за работа над самиот егоизам, тогаш првин мора да се достигне нивото на љубов.

Додека пак, за време на подготовката, целата работа се сведува на забраната „НЕ“, односно на условот: „Да немаш (други божества, освен Создателот)“. После исполнувањето на многуте забрани „НЕ“, („ло“ – буквата ламед-алеф), човекот доаѓа до состојбата „ЕЛ“, Создател (буквата алеф-ламед) – кон милосрдие. Но, до достигнувањето на оваа состојба тој поминува низ многу состојби од типот на „НЕ“ (не треба, забрането е), многу сили спротивни на Создателот, т.н. туѓи божества, бидејќи од состојбата ло Лишма (заради себе) човекот доаѓа до Лишма (заради Создателот).

Бидејќи нечистите сили (Ситра Ахра) ја даваат основата и поддршката, тогаш потоа, откако човекот ќе премине кон духовната сотојба, ако се ослободи од таа поддршка, тој ќе падне од своето духовно ниво. Тогаш нечистите сили ја земаат за себе целата Светлина која што ја привлекол човекот. Од тоа кај нечистите сили се појавува можност да завладеат со човекот. Тие го привлекуваат кон себе, принудувајќи го да ги исполнува нивните желби и тој нема друга можност да ја избегне покорноста кон нив, освен да се издигне едно ниво повисоко. Тогаш повторно ги поминува „49-те нечисти порти“.

Значи, човекот оди по чисто ниво до „49 порти“. Но, таму кај нечистите сили се појавува власт да ја земат целата негова животна сила и Светлината, така што човекот паѓа – секој пат на сè пониски нечисти порти (или повисоки, ако се суди според големината на нечистите желби), од причина што „едно наспроти друго створил Создателот“ – еднакви и паралелни системи на чисти и нечисти сили.

Кога човекот се појавува кај 49-те порти, тој повеќе не е во состојба да се издигне себеси, додека не се појави Создателот и не го спаси. Тогаш се исполнува реченото: „Ја проголта нечистата сила и ќе ја поврати, Создателот ќе извлече сè од неговата утроба“ (Јов). Целата Светлина и целата животна сила која ја зела нечистата сила во сите 49 чисти порти, сега човекот ја прима назад, ја избира од морето на нечисти желби.

Но, додека човекот не ја почувствува целата горчина на прогонот, ослободувањето е невозможно. Кога влегува во 49-те порти, тогаш го чувствува својот прогон, а на 50-ата порта го спасува Создателот. Прогонот (гола) и ослободувањето (геула) се разликуваат само по една буква – „алеф“ (дополнителната буква во зборот геула), која го означува присуството на Создателот. Затоа, ако човекот до крај не го почувствувал прогонот, неговото ниво нема да биде целосно и нема да може целосно да Го почувствува и да Го достигне Создателот.

Слушнав на вториот полупразничен ден од Сукот (12-ти октомври 1938 г.)

„Гордоста го спушта човекот надолу“, го води кон паѓање. Познато е дека човекот е создаден како најнизок. Но, ако нискиот го знае своето ниво, тој не страда од тоа што е ниско, затоа што тоа е неговото место. Слично на нозете, кои не чувствуваат пониженост од тоа што одат по нечистотија и мораат врз себе да го носат целото тело, на кое што главата е најгоре. Бидејќи нозете ја знаат својата намена, тие не чувствуваат никакво понижување и не страдаат од својата ниска состојба.

Но, ако посакаат да се издигнат нагоре, а се принудени да останат долу, тогаш би почувствувале страдање. Затоа „гордоста го спушта човекот долу“ – бидејќи ако човекот би сакал да остане во ниска состојба, тој не би ја чувствувал таа состојба како ниска, односно не би чувствувал никакви страдања заради тоа што таков се родил, како што е речено: „Од диво магаре се раѓа човек“. Меѓутоа, од причина што посакува да се гордее со себе, тој ја чувствува својата ништожност и затоа страда.

Страдањата и чувството на ништожност се неразделни затоа што ако човекот не страда, не се смета себеси за ништожен. Тоа одговара токму на степенот на неговата гордост, кога посакува висока положба, но ја нема, па затоа ја чувствува положбата на која се наоѓа како ниска.

Тоа чувство на ништожност потоа се заменува со гордост, како што е речено: „Завладеа Создателот, се облече во величие“ (Псалм 93). Бидејќи, ако достигне соединување со Создателот, се удостојува со гордост и величие, според зборовите од молитвата: „Гордоста и раскошот се за Создателот“. Во човекот кој достигнал соединување со Создателот постои огромна гордост, а во степенот во кој ја чувствува својата ништожност и страда од неа тој се удостојува со облекување во величието на Создателот.

Намалувањето на Светлината е нејзино поправање затоа што ништо не може да се достигне без напор. А бидејќи да се достигне Светлината во совршенство и полно знаење е невозможно, таа треба да помине низ намалување. Во таква форма таа може да се достигне со мал напор, кој човекот може да го вложи.

Ова е слично кога некој сака да пренесе некоја голема градба на друго место и тој секако дека не може да ја пренесе наеднаш. Што прави тогаш? Ја дели градбата на мали делови кои човек може да ги преместува. Затоа сокривањето и намалувањето на Светлината од човекот, што се врши од Вишото, му овозможува со мал напор да достигне совршенство и исполнетост.

Слушнав на првиот ден од Ханука (18-ти декември 1938 г.)

Зошто гледаме дека заради материјални добивки многу луѓе работат со пот на лицето, дури и онаму каде што постои опасност по животот? Додека работата за духовни придобивки кај секого предизвикува безброј прашања и сомнежи.

И не само тоа. Заради материјалното човек се согласува да работи дури и за мала награда, а заради духовното не почнува да работи додека целосно не се увери дека ќе го добие она на што смета.

Зарем на разумот не му е апсолутно јасно дека телото, односно сè што е материјално не може да има никаква вредност бидејќи неговиот крај е очигледен и од него ништо не останува.

Затоа е лесно да се напушти телото, бидејќи тоа секако не е вечно. Додека пак, во духовното егоистичките намери, наречени „клипот“ го бранат телото и неговото постоење, па затоа е тешко ослободувањето од нив.

Од оваа причина човек кој живее само материјално лесно го напушта своето тело, не чувствувајќи никаква тешкотија во тоа. Но, во духовното воопшто не е така. Тешкотијата при одделувањето со желбите на телото (егоистичките намери на човекот, намерите „за себе“) е спротивната страна (АХАП) на идните чисти желби (намери „за Создателот“).

Овие чисти желби се нарекуваат „себежртвување“ (месирут нефеш). Токму благодарение на нив човекот се удостојува со Светлината на Создателот. Пред да стане спремен да се жртвува себеси, невозможно е да достигне никакво духовно ниво.

Слушнав во Сабота, 1-ви Кислев, во Тверија

Ослабувањето на екранот, што се случува во духовниот парцуф, предизвикува излегување, губење на Светлината од него, бидејќи после Цимцум Алеф, Светлината може да се наоѓа само во кли, што претставува екранот. Екран е силата која ги одбива самонасладувањата и кај него основата е кли. Затоа кога исчезнува екранот, исчезнува и Светлината.

Кли е верба над знаењата. Кога таа постои, тогаш Светлината се појавува и според својата природа влијае врз екранот со тоа што го ослабува, односно го поништува клито „Верба“ и доведува до клито „Знаење“, по што од него веднаш исчезнува Светлината. Затоа потребно е да се обнови и зголеми клито „Верба“, односно да се направи екран на „Знаење“. Само во тој случај не се губи Светлината.

На секое кли му недостига Светлина со која што тоа би можело да се исполни. Излегува дека секое место каде што се чувствува недостаток од Светлина дава можност за верба. Ако се исполни, нема да стане кли, нема да остане место за вербата.

Слушнав на третиот ден од празникот

Во секој од Исраел има внатрешна точка, обична верба, наследство од нашите прататковци кои стоеле на планината Синај. Меѓутоа, на таа точка има прикачено многу нечисти намери, клипот, наречени „ло-Лишма“ (заради себе), кои мора да се исфрлат. Тогаш основа на човекот ќе биде само „Вербата“, која нема да бара никаква потпора или поддршка од страна.

Слушнав во 1938 г.

За таблите на кои биле врежани заповедите е речено: не читај „врежани“ (харут), туку читај „слобода“ (херут). Значи, со врежувањето на десетте заповеди човекот добива слобода, како што е речено: „Запиши на срцето твое“.

Запишувањето се изведува со црни мастила. Секогаш кога човекот пишува, тој решава на кој начин ќе постапи, а потоа се разочарува од својата одлука и се враќа кон минатото, што е слично на бришење на напишаното. Затоа е неопходно секој пат да пишува повторно, сè додека не биде врежано во срцето и кога повеќе нема да може да го избрише напишаното.

Тогаш веднаш се удостојува со слобода. Врежаното во срцето претставува кли за добивање слобода и според тоа колкав е степенот на напишаното, врежаното на срцето, тој заслужува и толкаво ослободување затоа што основата на садот (кли) е празно место. Затоа е речено: „Срцето мое е огорчено во мене“ (Псалм 109). Тогаш се ослободува од „Ангелот на смртта“, од егоистичките намери бидејќи немоќта и ништожноста всушност се нечистата сила. Таа треба целосно да спознае и да се вложуваат напори за да се надвладее, додека Создателот не му помогне на човекот.

Слушнав во 1938 г.

Книга, автор, расказ.

Книга – состојбата пред Создавањето (Замислата за суштеството).

Автор – сопственик на книгата. Соединувањето на авторот и книгата се толкува како „расказ“. Неопходно е „ да се прими расказот“, односно Тора заедно со Оној Кој ја дава Тора.

Слушнав во 1938 г.

Нечистите намери (клипот) можат да постојат само онаму каде што има неисполнетост и несовршенство. Ако се појави совршенство, нечистите мисли веднаш се губат и немаат никаква можност да допрат до чистите намери.

Во ова е смислата на поделбата на келим, на намерите, при која што се случува одделување на Светлината Хохма од Светлината Хасадим. Бидејќи се создала парса меѓу светот Ацилут и световите БЕА, Светлината Хохма не може да се спушти под парса. Под парса може да се спушти само Светлината Хасадим, во која претходно била Светлината Хохма – само таа, ослободувајќи се сега од Светлината Хохма може да се спушти долу. Излегува дека кај нив останале уште сили од претходната состојба, а тоа дејствие се нарекува „спуштање на светоста во нечистите намери, клипот“.

Слушнав во 1938 г.

„Удостојте се да го надминете времето“, односно удостојте се со патот на Тора (духовниот развој). Инаку ќе тргнете по патот на страдањата и заедничкиот развој, кои сепак, на крајот ќе доведат до Замислата за созданието.

Патот на Тора се состои во тоа што на човекот му се дава сила од Вишото (сгула), за да може тој за себе да ги направи потребните келим. Келим се создаваат со помош на исполнување со Светлина и нејзино губење, затоа што суштината на кли е во желбата да се прими насладување, односно во чувството за недостаток. „Нема Светлина без кли“ – потребно е да се добие кли, за да може да се прими Светлина во него.

Обичниот човек нема потреба од духовното пред да го почувствува. Како што е запишано – „распространувањето и исчезнувањето на Светлината создаваат подготвено кли“.

На пример, еден човек има илјада лири и се чувствува себеси богат. Но, ако потоа заработи повеќе, да речеме пет илјади лири и изгуби три, па ќе остане со две илјади, тогаш ќе чувствува загуба на три илјади, бидејќи веќе добил келим за пет илјади лири кои некогаш ги имал.

Таков е патот на Тора. Кога човекот се привикнува на патот на Тора да жали за своите мали достигнувања, но секој пат добива мало светење кое ту се појавува, ту се губи, тоа во него предизвикува сè поголемо сожалување и создава сè поголемо кли.

На секого му недостига Светлина која би го исполнила. Затоа секое место кое не е исполнето со Светлина станува место за Светлината на вербата. А доколку би се исполнило со Светлина, не би било кли – место за верба.

Препишано од записите на мојот татко и Учител

После секоја нова месечина треба да се чека седум цели денови и дури потоа може да се благослови месечината. Покрај тоа, мора да биде на крајот од Сабота. Исто така, не треба да ја благословуваме месечината, како што обично се прави, ако крајот на Сабота се падне на средина од седумте дена, а не треба ни да одбројуваме седум цели денови и да не го дочекаме крајот на Сабота. Не, овие две барања задолжително мора да се исполнат.

Работата е што духовниот корен на Месечианта е малхут, наречена „седма“, што значи „Бидејќи во мене е Тој“. Кога се исполнува Саботата од шесте работни денови, наречени „Тој“, Сабота вели: „Во мене е Тој“. „Тој“ е Сонцето, а „во мене“ е Месечината која се исполнува со светлината од Сонцето, затоа што самата таа не е извор на светлина.

Но, Месечината има две особености, наречени Сабота и Месец. Месечината е Малхут која е составена од четири дела: Хохма, Бина, Тиферет, Малхут. Првите три дела – Хохма, Бина и Тиферет одговараат на Сабота, односно на трите саботни трпези, на кои се мисли во Тора со трипати повторениот збор „денес“, на овој ден (сите три трпези се нарекуваат дневни), а четвртиот дел Малхут (Малхут во Малхут) одговара на крајот на Сабота или на месецот. Тој не е вклучен во саботниот ден (на тој ден) затоа што тоа веќе е ноќ.

Но, зарем првата трпеза на Сабота не се изведува ноќе? Зошто во Тора за неа е речено: „на тој ден“ и зошто се нарекува дневна? Затоа што ноќта на Сабота е „еден ден, познат на Создателот и тоа не е ден и не е ноќ, но вечерта има Светлина“. Како и да е, крајот од Сабота сè уште е темница и отсуствува Светлината. Затоа има совет од мудреците да се остави трпезата на крајот од Сабота за се изврши поправање на таа ноќ и темнината, кои останале без поправање. Ова е наречено „Мелаве малка“ (Придружба на Царицата).

Оваа трпеза одговара на духовното поправање кое дава сили за постоење на „коската луз“ (ецем луз), четвртиот дел од Малхут, која не може да прима од трите саботни трпези. Но, добивајќи сила од духовното дејствие, наречено „Придружба на Царицата“, четвртиот дел од Малхут се поправа со дејствието наречено „Благослов на месецот“. На тој начин „Израел ги осветуваат времињата“, односно го поправаат остатокот од Сабота кој не се исполнува од саботните трпези.

Дури и Великиот Коен, Првосвештеникот, кој има Виша светост, мора да внимава да не се осквернави од врската со мртвите, дури и од своите роднини. На него му се дава вакво предупредување: „И со допирот со најблискиот роднина (истиот збор како и „остаток“ од Сабота) ќе се осквернавиш“. Работата е што Сабота е изворот на целата Виша светост. А бидејќи „ецем луз“, четвртиот дел од Малхут, наречен „остаток“ од Сабота, не се поправа со помош на саботните трпези, тогаш дури ни Првосвештеникот не може да се осквернави себеси со него.

Во ова е суштината на поправањето со дејствието „Благослов на новата Месечина“, иако тоа произлегува од Сабота. Затоа Моше не можел да ја благослови новата Месечина додека Создателот не му ја покажал сличноста со огнената монета и не му рекол: „Еве, ваква Месечина благословувај“. Моше се збунил бидејќи целата негова сила е од Сабота, од причина што Тора била дадена во Сабота. Затоа тој не нашол сила од сите Светлини на Тора, за да може да изврши поправање на овој „остаток“, четвртиот дел во Малхут – бидејќи тој не се храни од саботните трпези. Затоа Моше не можел да ја благослови Месечината.

И што сторил Создателот? Внатре во Месечинта направил уште една форма внатре во формата, слично како огнена монета. Отпечатокот на формата од едната нејзина страна не е ист како другата страна. Како што рекле мудреците за монетата на Прататкото Авраам, дека на едната страна имало отпечаток на стар маж и стара жена, што ги означува Бхина Бет и својството на милосрдието, а на втората страна имало младо момче и девојка, што го означува четвртиот дел – Бхина Далет, односно строгиот суд и ограничувањата, како што е речено: „И не ја позна ниеден маж“ (Берешит). Овие две форми на својствата Бина и Малхут заеднички учествуваат во поправањето на Малхут.

Кога Создателот сака да го продолжи поправањето таму со Светлината на Сабота и благодарение на работата на праведниците, тогаш им го покажува истото својство кое излегува од првите три дела на Малхут, наречено Бхина Бет, кое праведниците може да го благословуваат со Светлината на Сабота.

Главната особина на „спротивната страна“ (Ахораим) е отсуството на Светлината Хохма која е суштина на животната сила и се нарекува Директна Светлина. На оваа Светлина било направено скратување (Цимцум) за да не дојде до спротивставеност на својствата (Создателот и суштествата). Затоа додека ЗОН (Зеир Анпин и Нуква) не се поправени, го немаат нивото ГАР, за да не ги потхрануваат нечистите сили (Ситра Ахра).

Сепак, бидејќи го немаат ГАР, постои опасност таму да се закачат клипот, затоа што нечистите сили се насладуваат од сето она каде што отсуствува Светоста, доаѓајќи и прашувајќи: „Каде?“ (Каде е славата на вашиот Создател?). Невозможно е да се одговори на ова прашање додека ја нема Светлината Хохма. Затоа на ЗОН се прави поправање, при што тие се издигаат и се вклучуваат во Бина, која го има својството „Хафец Хесед“ (посакува само давање, Хасадим) и која ја оттурнува Светлината Хохма. Самата Бина нема потреба од примање на Светлината Хохма, затоа што самата таа во суштина е Хохма.

Тоа значи дека сите работат согласно разумот на своите Учители и целата нивна основа се наоѓа во нивните корени, односно се потпира на мислењето на Учителот, а таму не може да има прашање: „Каде е славата на вашиот Создател?“.

Тие остануваат во Бина додека да се поправат, издигајќи ја молитвата (МАН) со своите напори и обиди, додека не се прочистат од егоистичките својства и не станат способни да ја примат мудроста (Хохма). Дури тогаш им се дозволува да ја откријат сопствената суштина и да си разјаснат дека страдаат од отсуството на Хохма, но и да го решат тоа прашање, односно да ја привлечат Светлината Хохма, која ќе ги просветли со светењето на мудроста (светењето на Хохма).

Тогаш тие добиваат самостојност и излегуваат од власта на Бина, затоа што веќе ја имаат Светлината Хохма, која ги уништува и ги отфрла клипот. Можеби во ова се состои смислата на изразот: „И знај дека ќе им одговори на безбожниците“.

Тоа се нарекува „Еден ѕид“ зад Бина, кој е доволен за двајцата бидејќи служи како засолниште од нечистата сила (ситра ахра). Значи, ако човекот се потпира на мислењето на Учителот и се соединува со Него во една целина, тогаш истиот тој ѕид, кој го има кај Учителот и кој има својство „Хафец Хесед“, е доволен исто така и за негова заштита.

Кога пак, се разделуваат, односно кога ученикот самиот привлекува светење на Хохма, тој веќе може да дејствува самостојно бидејќи е способен да одговори на сите подмолни прашања на нечистата сила.

Слушнав во 1949 г., во Тел-Авив

Жрепката се применува кога две работи се со иста вредност, а не може да се одлучи која е поважна. Затоа е потребна жрепката. Во книгата Зохар се прашува: „Како може јаре, кое се принесува како жртва на Создателот и јаре кое се принесува како жртва на нечистата сила да бидат еднакво важни?“ [1]

Работата е во тоа што принесувањето на жртва на Создателот спаѓа во десната страна, а принесувањето на жртва на нечистата сила во левата страна, каде што исто така спаѓа и Светлината ГАР де-Хохма. За ова е речено: „Ако се удостојат – добро, ако не се удостојат – лошо“. Лошо значи дека се открива Малхут со својствата на ограничувањата (де-мидат дин), наречени „капија“ (манула) која ја сопира Светлината. Капијата се наоѓа во хазе на секој парцуф. Затоа Светлината Хохма може да свети до капијата, но на хазе се завршува распространувањето на Светлината во парцуфот, бидејќи пониско од хазе почнуваат да се појавуваат сили на скратувањето (цимцум) кои не дејствуваат од хазе нагоре.

Принесувањето на жртва на Создателот во себе вклучува дел од левата страна, од принесувањето жртва на нечистата сила, Азазел, односно вклучување на Светлината Хохма, меѓутоа не како во левата страна која припаѓа на нечистите сили, каде што Светлината Хохма се привлекува одозгора надолу и затоа не се прекинува распространувањето на Светлината како последица од влијанието на капијата, туку само во насока од долу нагоре, од што „капијата“ се сокрива, и се открива „клучот“ (мифтеха).

Излегува дека во принесувањето жртва на нечистата сила има ГАР де-Хохма (целосна Светлина), а во принесувањето жртва на Создателот само ВАК де-Хохма (мало светење), меѓутоа ВАК де-Хохма може да свети, а ГАР де-Хохма мора да престане. Затоа е потребно принесувањето жртва на нечистата сила – за таа да не обвинува. Инаку, таа обвинува затоа што сака да ја привлече Светлината Хохма во Малхут, во Бхина Далет, бидејќи друга Светлина не може да ја задоволи, од причина што нејзината природа произлегува од Бхина Далет. Ако не добива Светлина на своето првобитно ниво, останува празна и затоа секогаш го доведува во искушение човекот да прими светлина во Бхина Далет. Ако човекот не сака да го стори тоа, таа измислува најразлични замки за да го присили да ја привлече кон себе Светлината Хохма. Заради тоа кога на нечистата сила и се дава дел од Светлината Хохма, таа тогаш не го обвинува Израел, бидејќи се плаши да не ја изгуби Светлината која што ја добила.

Но, кога нечистата сила привлекува ГАР де-Хохма, истовремено Израел привлекуваат ВАК де-Хохма. Оваа Светлина Хохма се нарекува Светлина која ги брише гревовите, со што се удостојуваат за враќање кон Создателот со љубов (тшува), кога гревовите се претвораат во заслуги. Од ова може да се заклучи дека јарето принесено како жртва на нечистата сила врз себе ги зема сите гревови на Израел, односно сите тие се претвораат во заслуги.

Во Зохар има приказна за царскиот шут. Кога ќе го напијат со вино, па потоа му раскажуваат за сè што направил, дури и за најнедостојните постапки, тој одговара дека сето тоа се достојни работи, од кои нема подобри на светот.

„Шутот“ се нарекува „ѓавол“ на кого му даваат вино, односно дел од светлината Хохма, привлечена како светлина која ги брише гревовите и која ги претвора во заслуги. Во таков случај тој за сите лоши дејствија вели дека се добри затоа што однапред смислените гревови се претвораат во заслуги, а бидејќи ѓаволот сака да си го добие својот дел, не го обвинува Израел.

Од таа причина во Еипет тој обвинувал и прашувал: „Зарем Исраел по нешто се разликува од Египќаните? Или нека умрат како Египќаните или нека се вратат во Египет“. Работата е што Египет е изворот за привлекување на Светлината Хохма, но на целосната ГАР де-Хохма, а кога Исраел се наоѓале во Египет, биле под власта на Египќаните.

Слушнав на 14-ти Сиван (13-ти јуни 1938 г.)

Тешко можеме да си ја замислиме состојбата на духовниот пад, кога пропаѓа вкусот од духовната работа и напорите вложени од човекот во текот на целото време од почетокот на неговата духовна работа до падот. Како никогаш да не го почувствувал вкусот од духовната работа, како сето тоа да било надвор од него. Од ова е јасно дека духовното паѓање се случува само со оние кои веќе се наоѓаат на високите духовни степени. Додека пак, обичните луѓе немаат воопшто никаков однос кон таквите состојби, затоа што се стремат само кон исполнување на земските желби со кои е обвиткан целиот наш свет.

Но, потребно е да се осознае зошто му се јавуваат ваквите состојби на паѓање на човекот. Зарем од неговото согласување или несогласување со нив се менува нешто во системот на универзумот, управуван од Добриот Создател со Апсолутна Добрина? Која е користа од таквите состојби?

Работата е што состојбата на паѓање доаѓа кон човекот за да може тој да ја достигне големината на Создателот, не давајќи му да го зајакне неговото срце и да пробуди во него страв и трепет пред големината на Создателот. Тој ќе спознае колку е оддалечен од Создателот така што на разумот му е несфатлива можноста за поврзување и соединување на човекот со Создателот.

Во времето на духовниот пад човекот чувствува неможност од никаква поврзаност и соединување со Создателот, затоа што ја перципира припадноста кон духовното како работа која е сосема туѓа на овој свет. Тоа навистина е така, меѓутоа: „Заедно со чувствувањето на големината на Создателот, човекот ја открива и Неговата скромност“ и ова е чудо кое е над природата, кое Создателот му го дава на човекот како подарок во форма на можност да достигне поврзаност и соединување со Него.

Затоа, кога човекот повторно достигнува поврзаност со Создателот, тој треба постојано да си спомнува за состојбата на својот пад, за да ја осознае, да ја процени и возвеличи состојбата на соединување со Создателот и да знае дека сега се удостоил со чудото на спасението одозгора.

Слушнав на трпеза на првиот ден од Песах (15-ти април 1949 г.)

Прашање: Влијае ли на нас тоа што сме ја ослободиле нашата земја од заробеништво и сме се удостоиле да излеземе од туѓата власт, станувајќи слободни како сите народи? Дејствува ли врз нас таа слобода така што ни се појавува посебно чувство во работата и во служењето за Создателот?

Одговор: Не треба да се мисли дека не дејствува врз нас и дека ропството во ништо не се разликува од слободата, затоа што така излегува дека Создателот дејствува напразно.

Всушност, сите Негови дејствија создаваат и оставаат во нас трага – лоша или добра, односно од секое дејствие кое Тој го извршува, а кое ние го чувствуваме како позитивно или како негативно, како светлина или како темнина, кај нас се спушта дополнителна сила. Со помош на тоа ние имаме можност да дојдеме до духовен подем, затоа што во духовното не секогаш има постојана власт и сила која ние треба да ја привлечеме кон себе.

Затоа човекот не може да рече дека слободата која сме ја достигнале во нас не направила никаква промена. Но, ако не чувствуваме промена кон подобро, тогаш мора да речеме дека има промена кон полошо, иако ние и не ја чувствуваме.

На крајот од празникот додадов дека по примерот на саботната трпеза, на која добиваме материјално насладување и благодарение на поврзаноста на коренот и резултатите од него, ние возбудуваме духовни насладувања според идниот свет, според крајот на поправањето. Природно е за да се вкусат духовните насладувања од Саботата, да ни биде потребна посебна подготовка во шесте дена на создавањето (на работата и дејствувањето). Колкава ќе биде подготовката, толкав ќе биде и интензитетот на чувството.

Ако човекот нема вистинска подготовка за да го почувствува духовниот вкус на Саботата, тогаш спротивно, телесните насладувања го прават уште полош и после материјалната трпеза тој се стреми само кон сон и кон ништо друго. Излегува дека вкусувањето на насладата го спушта човекот духовно.

Меѓутоа, потребно е да се вложат посебни напори за да може преку телесните насладувања да се дојде до духовноста бидејќи тоа е желбата на Создателот. Иако тие се во спротивност едно со друго, затоа што духовното се наоѓа под линијата на давањето, а телесното под линијата на примањето, меѓутоа бидејќи таква била Неговата желба, духовното се привлекува по телесните насладувања, примени заради заповедите на Создателот, какви што и всушност се насладувањата од празниците и од Сабота.

Исто така, ние треба да видиме дека во услови на слобода, со која што сме се удостоиле, неопходна е огромна подготовка за да добиеме духовна слобода, наречена „Слобода од ангелот на смртта“, кога „Целата земја е исполнета со Неговата големина“, односно со светлината „Мохин де-Аба ве-Има“. Тогаш кај нас нема да остане ни место ни време, кое не би било исполнето од Создателот, а ние нема да можеме да речеме дека некое време или некое место може да не биде исполнето од Него затоа што целата земја ќе се исполни од Неговата големина. Но, до тогаш ќе има разлика меѓу светлината и темнината, меѓу Израел и другите народи, бидејќи онаму каде што треба да свети светлината – таму се наоѓа Создателот, а не на темното место.

Така и во Израел има место за светлината Израел на Создателот, но не и кај народите од светот: Создателот не живее кај нив и саботата е одделена од шесте дена на создавањето. Кога ја достигнуваме Светлината Мохин де-Аба ве-Има, тогаш се удостојуваме со чувството „Целата земја е исполнета со Неговата големина“ и се губи разликата меѓу времињата и состојбите, а насекаде и засекогаш завладува Светлината на Создателот.

Во тоа е смислата на празникот Песах, во кој Израел ја заслужиле слободата, односно откривањето на Светлината Мохин де-Аба ве-Има, со која се исполнила целата земја со Неговата големина. Природно е што тогаш не останува место за егоизмот, бидејќи тој повеќе не оддалечува од духовната работа, туку напротив – очигледно е дека тој го доближил човекот кон служењето на Создателот. Но, таа состојба постои само во форма на будење одозгора (итарута де-леила). Затоа е речено дека светата Шхина рекла: „Јас видов капка слична на црвена роза“ (знак на нечистотија), односно видела место кое сè уште има потреба од поправање и каде што не може да свети Светлината на Создателот. Затоа требало да се одбројат уште седум недели „сфират омер“ (деновите од Песах до Шавуот), за да се поправи целата откриена нечистотија, додека не „се исполни целата земја со Неговата големина“.

Тоа е слично на цар кој има висок замок, исполнет со најразлични добра, меѓутоа нема гости. Затоа тој ги создал луѓето – за да дојдат и да ги добијат сите добра и блага. Но, ние не го гледаме тој замок исполнет со сè, туку напротив, нам ни изгледа дека целиот свет е исполнет со страдања.

Ова се објаснува со „Царско вино има во изобилство“ (Мегилат Естер), бидејќи од страна на Малхут (во превод „Царство“) не постои никаков недостаток од вино, односно од насладувања слични на задоволството кое се добива од виното. Недостатокот е само од страна на оние кои примаат, затоа што ние немаме кли (сад), кој ќе може да ја прими таа светлина. Само во кли кое дава може да се прими и колку е поголемо тоа кли, толку поголема светлина се открива во него.

Затоа сите промени се можни само во келим, но не и во Светлианта. За ова Мегила вели: „Се нудеа напитоци во најразлични садови, а и царското вино го имаше во изобилство“ – како и што била Замислата за битието: да се насладат создадените со целата дарежливост на Создателот.

Слушнав на 27-ми Тишреј

Зошто на човекот му е својствена таква острина на мислата, инспирација и луцидност и сите негови органи искоординирано работат во полна брзина додека тој мисли на материјални придобивки? А кога станува збор за душата и треба да се поработи за некоја духовна придобивка, тогаш човековото тело и сите негови чувства работат со голем напор?

Работата е што човековиот разум и мислите се само отпечаток од дејствијата на човекот кои се одразуваат во него како во огледало. Затоа, ако во основа човекот се грижи за материјални потреби, тогаш тоа се одразува во огледалото на неговиот разум, односно сите тие потреби оставаат отпечаток во неговиот разум и тогаш тој може да го користи тој разум за достигнување на сè што ќе посака, затоа што неговиот мозок прима животна енергија од материјалните цели. Токму затоа ова е местото од кое тој добива животна енергија и кое тој го опслужува. Додека пак, духовното во неговиот мозок сè уште не оставило толку спомени и информациски записи (решимот) кои би биле доволни за да добива од нив животна сила и воодушевување. Еве зошто мозокот не е подготвен да му служи не човекот за потребите на неговата душа.

Затоа тој мора да се надминува себеси и да исполнува голем број дејствија и работи, сè додека тие не се отпечатат кај него во мозокот. Тогаш, секако неговиот разум ќе се зголеми и ќе му служи со максимална брзина и острина уште повеќе отколку за материјалните придобивки, затоа што разумот е најблиската „облека“ до душата.

Слушнав на крајот од Саботата Бешалах, на 24-ти Шеват (25-ти јануари 1948 г.)

Секоја работа е можна само при постоење на два патишта, како што е речено: „Живеј во Моите заповеди, а не умирај во нив“. Додека пак, „Умри, но не греши“ се однесува само на трите заповеди. Сепак, гледаме дека кабалистите од минатото се жртвувале себеси за извршување на секоја заповед.

Вистината е што во тоа се состои целата работа и кога човекот треба да ја чува Тора, тогаш ја дознава целата нејзина тежина, а кога Создателот се грижи за човекот, за него не постои никаква тежина, како што е речено: „Душата го учи (го води) човекот“. Токму за ова се вели дека Тора го чува него.

Смислата на изразот „Малхут се наоѓа во очите“ е тоа што се создава екран и сокривање кое ги покрива очите, не дозволувајќи им да го видат скриеното управување на Создателот.

Суштината на обидот е во тоа што човекот нема можност да избере ни едно, ни друго. Значи, не може да ја осознае желбата на Создателот и намерата на учителот. Иако тој е во состојба да ја заврши работата жртвувајќи се себеси, сепак не е способен да види дали неговата работа ќе биде токму таква, каква што е потребна, за која што тој ја дава целата душа или пак таа ќе се размине со желбата на Создателот и со мислењето на учителот.

За да го направи правилниот избор, потребно е да го избере она што го обврзува човекот да ги зголемува своите напори, односно треба да го слуша учителот дека на човекот му се дадени само напорите и ништо повеќе. Но, ако е така, тогаш човекот воопшто нема таква состојба, кога тој би можел да се сомнева како да постапи и каков избор да направи, туку едноставно секогаш треба да ги зголемува напорите.

Во Сабота е забрането да се извршува било која работа, односно забрането е возбудувањето од долу (итарута де-летата).

Ученикот на мудрецот, односно оној кој заслужил да учи кај Самиот Создател (достигнал примање на Светлината на мудроста, Хохма, од Создателот), кој се нарекува Мудрец, самиот станува „возбудување одозгора“ како последица од откривањето на тајните на Тора.

Затоа, кога доаѓа возбудување одозгора, што се нарекува „Сабота“, тогаш и „обичниот човек“, односно телото, го опфаќа трепет и природно, во таква состојба нема простор за работа.

Мудреците прашуваат: „Кога доаѓа Сабота кај обичниот човек?“ (Ерусалимски Талмуд).

Праведникот (ученикот на Мудрецот) е сличен на Сабота, затоа што се наоѓа во нејзините својства бидејќи Сабота одговара на крајот на поправањата. Како што на крајот од поправањата сите келим (желби) се поправени и подготвени да ја примат целата Виша Светлина, така и Сабота означува крај, кога Вишата Светлина може да се појави и да ги исполни пониските битија. Но, Сабота означува исполнување на пониските само со содејство на „возбудувањата одозгора“ (итарута де-леила), односно Создателот.

Слушнав на 15-ти Шеват (14-ти февруари 1949 г.), во Тверија

Разликата меѓу вербата и разумот.

Вербата има предност затоа што на телото дејствува повеќе од разумот бидејќи е поблиска до телото. Вербата е својството Малхут, а телото исто така спаѓа во Малхут. Затоа и вербата дејствува врз телото.

Разумот пак, кој спаѓа во 9-те први Сфирот, не може да дејствува во истата мера на телото. Наместо тоа, предноста на разумот е што тој се смета за духовен во споредба со вербата, која пак се смета за материјална, односно дека се однесува на телото. Во духовното постои законот: „Во духовното не се губи ништо“ и секое ново поправање се додава на претходното („Капка по капка – езеро“).

Меѓутоа вербата, како и сè што е материјално и осудено на пропаѓање, доаѓа и се губи и минатото пропаѓа, без да се соедини со сегашноста и иднината. Затоа, иако вербата во однос на разумот дејствува врз човекот сто проценти за време на самото дејствие, тоа дејствие на вербата е само привремено. Додека разумот пак, дури и да дејствува само еден процент, тој еден процент останува постојано и после сто такви дејствија, ќе се соберат сто проценти, кои што еднократно би произлегле од вербата. Но, и  да произлезат сто проценти од вербата, сепак човекот ќе се врати на претходната состојба, а разумот ќе остане со него засекогаш.

Познато е, на пример, дека ако човекот учи нешто, подоцна и да го заборави, сепак во него остануваат делови од тоа во разумот. Значи, колку што го користи својот разумот – толку тој и ќе се развива.

Материјалното пак, кое постои во времето и во просторот, не може да се менува, како што не може истокот да се сретне со западот на едно исто место или како што поминатиот час не може да се совпадне со моменталниот. Но, во духовното сè може да се случува во исто време.

Постои разлика: 1) Месија Бен-Јосеф и 2) Месија Бен-Давид.

Тие два треба да се соединат и дури тогаш ќе се појави вистинското совршенство.

Слушнав на 3-ти Ијар (10-ти мај 1951 г.)

Моше и Шломо се својства на страната на лицето и на спротивната страна. За Моше е речено: „Ќе Ме видиш одзади (од спротивната страна)“ (Шмот).

Додека пак, за Шломо е речено дека тој ја претставува предната, страната на лицето и само Шломо ја користи спротивната страна Моше.

Затоа буквите на името „Шломо“ го формираат зборот „за Моше“ (ле-моше).

Слушнав на 25-ти Нисан (1-ви мај 1951г.)

Почестите го обземаат, под своја власт, телото и во таа смисла и наштетуваат на душата. Затоа, ако на праведникот, кој станал познат, му се оддаваат почести, тоа има својство на казна, бидејќи и наштетуваат на душата.

Но, доколку Создателот се погрижи Неговите големи праведници да не изгубат од својата праведна слава, Тој ги чува за да не добиваат почести и со тоа да си наштетат на својата душа.

Затоа, во степенот во кој тие се прославиле како праведници и добиваат почест од една страна, од друга страна се оспорувани и посрамотувани со најразлични гревови до мерка во која тежината на срамот се изедначува со почестите кои ги добиваат.

Слушнав на вториот ден од Песах (23-ти април 1951 г.), во Тел-Авив

Во Зохар е речено: „Раби Хија ја отвори (Светлината): Спијам во египетскиот прогон, но срцето мое е будно... Рече Шхина, Собирот на душите на Израел: Јас спијам во египетскиот прогон, додека синовите мои страдаат во тешко ропство. Но, будно е срцето мое, кое ги чува за да не загинат во прогон. Гласот на Возљубениот кон мене тропа – тоа е Создателот кој вели: Се сеќавам на сојузот Мој“ (Поглавје Емор).

Што значи „сон“? Додека народот на Израел се наоѓал во Египет, бил под власта на Египќаните и ја привлекол Светлината ГАР де-Хохма, а бидејќи Хохма не може да свети без Хасадим, таа состојба се нарекува „сон“. Затоа е речено дека работата во Египет била многу тешка и се нарекувала Динин де-Дхура (ограничувања од машката страна), а исто така и „секаква работа на поле“, која означува Динин де-Нуква (ограничувања од женската страна).

„Но будно е срцето мое“ – значи без оглед на тоа што таа спие од страната на левата линија. Тогаш Малхут се нарекува „две големи светла“, или „четврта потпора“ и спаѓа во сфирата Тиферет која е повисоко од Хазе. „Но будно е срцето мое“ означува дека таму веќе е присутна сопирната точка „Манула“, која приморува да се премине во средната линија и враќање кон „состојба на точката од страна на лицето“ (паним), што им овозможува „да не загинат во прогон“.

Во ова е смислата на кажаното: „Направи Ми отвор како иглени уши“. Значи Зеир Анпин бара од Малхут да ја привлече Светлината Хохма. Иако Хохма не може да свети без Хасадим, па затоа се нарекува само „отвор како иглени уши“, тогаш „Ширум ќе ги отворам пред тебе Вишите порти“, односно откако ќе и даде Хасадим, благодарение на кои во неа ќе може да влезе Светлина. А сè додека таа не ја привлече Светлината Хохма и додека нема Хохма, туку само Хасадим, тоа се нарекува „отвори ми, сестро моја“. Со добивање на Светлината Хохма, Малхут се нарекува сестра.

Слушнав на 2-иот ден од Песах (23-ти април 1951 г.)

Постојат вакви фрази: „работа во три линии“ и „Израел се држат за телото на Царот“, „египетски прогон“ (кога народот на Израел морал да се спушти во Египет), како и „излез од Египет“, а исто така и фразата: „Оној кој се подготвува да си земе жена, со себе треба да поведе обичен човек како сведок“ (Вавилонски Талмуд). Понатаму, и она за што прашувал Авраам: „Како ќе знам дека моите потомци ќе ја наследат оваа земја?“,  а Создателот му одговорил: „Знај дека туѓинци ќе бидат потомците твои во друга земја и ќе бидат угнетувани четиристотини години, а после ќе излезат оттаму со голема добивка“. Исто така, има поими на нивоата ГАР и ВАК и ВАК де-Гар.

Значи, замислата на создавањето била да се насладат суштествата, но за да не се срамат тие од лебот на срамот, бил направен Цимцум (скратување) и Масах (екран), со што се создало место за работа. Одовде произлегуваат три линии:

Првата е десната линија, која спаѓа во нивото ВАК без рош (глава), и се нарекува верба.

Втората е левата линија, која се нарекува достигнување. Овие две линии се во спротивност, затоа што вербата го исклучува достигнувањето, а достигнувањето ја исклучува вербата.

Тогаш се појавува средната линија, наречена ВАК де-ГАР или Хохма и Хасадим, или соединети десна и лева линија. Тоа значи дека човекот го прифаќа достигнувањето само во согласност со големината на својата верба, односно во степенот колку што му дозволува неговата верба, тој толку го прифаќа достигнувањето. Но онаму, каде што му недостига верба, тој не го открива достигнувањето и не се обидува да го исполни, туку секогаш ги мери двете линии, така што едната да не ја надмине другата.

Нивото ГАР (кое се отвора пред него) означува достигнување без верба, што спаѓа во работата на другите народи. Работата пак, на Израел спаѓа во вербата во која се вклучува достигнувањето и тоа се нарекува „телото на Царот“, односно верба и достигнување.

Авраам се нарекува татко на вербата, односно на својството Хасадим (милосрдието). Знај дека секој што посакува да се доближи до Создателот, пред сè мора да ја прифати десната линија – вербата, а таа му противречи на достигнувањето. Како тогаш тие може да добијат достигнување, ако немаат келим за тоа? Исто така, зошто му било речено: „Туѓинци ќе бидат потомците твои во друга земја“? Тоа значи дека „ќе се измешаат тие со другите народи и ќе ги научат нивните работи“, односно ќе паднат под власта на другите народи, а кога ќе паднат под туѓа власт, ќе го привлечат светењето на ГАР де-Хохма.

Целата суштина на египетското ропство е во тоа што Израел исто така посакува да ја прими светлината ГАР де-Хохма. Тоа за нив значи прогон, затоа што си ја навлекуваат темнината, а излезот од Египет се случил благодарение на казната на првородените бидејќи „првородениот“ припаѓа на ГАР де-Хохма. Кога Создателот ги уништил првородените во Египет, тоа ја означило крвта на Песах и крвта од обрежувањето, за што Зохар вели: „Во времето кога Создателот ги уништувал сите првородени во Египет, народот на Исраел склучил свет сојуз, направиле обрежување и се вклучиле во собирот на душите на Исраел“ (Поглавје Емор 43).

Левата линија се нарекува Орла (краен дел), затоа што го блокира патот на Светлината (Орот). Затоа, кога Создателот ги уништувал првородените, односно го поништувал ГАР, долу народот на Израел извршувал обрежување, односно отсекување на Орла (крајниот дел), кој се нарекува Динин де-Дхура (ограничувања од машката страна), кој ја блокира Светлината. Тоа се случува со помош на длетото кое има сила на железо, кое се нарекува Динин де-Нуква (ограничувања од женската страна), со што се поништува машкиот суд Динин де-Дхура. Тогаш во него се шири светењето на ВАК де-Хохма.

Најпрвин потребно е да се привлече совршенството – ГАР де-Хохма и не е можно да се добие половина ниво. Тоа може да се направи токму со посредство на Египќаните, а тоа се нарекува прогон, кога јудеите морале да бидат под нивната власт. Потоа, со помош на излезот од Египет, односно со поправањето на екранот „Масах де-Хирик“ тие излегуваат од власта на Египќаните. Египќаните самите велат: „Станувајте и одете си!“.

За ова е речено: „Јас Самиот, а не гласник“. „Јас“ ја означува Малхут, односно манула (капија) која го поништува ГАР, од што се случува вклучување на левата линија во десната и на десната во левата.

Затоа е речено: „Оној кој се подготвува да си земе жена“, односно својството Хохма (мудроста), кое припаѓа на левата линија, „со себе треба да поведе обичен човек како сведок“ – затоа што самиот тој припаѓа на десната линија, која ја означува вербата. Тој сака достигнување и токму со помош на обичниот човек може да го добие нивото Хохма, бидејќи кај него поправањето е само од страна на достигнувањето, а не од вербата.

„Јас станав да му отворам на љубениот мој, а од моите раце капеше миро и од моите прсти миро течеше на стегачот на катанецот“ (Песна на Песните). „Миро“ (мор) доаѓа од зборовите „Повеќе од тебе нема да се крие твојот Учител (море), а очите твои ќе го видат Учителот“. „Раце“ го означуваат достигнувањето, а прстите – погледот, како што е запишано: „И секој ќе покаже со прстот и ќе рече: Еве Го Создателот наш!“, а „стегачот на катанецот“ (манул) ја означува капијата.

Слушнав на 3-ти Ијар (9-ти мај 1951 г.) на трпезата во чест на завршувањето на деветтиот дел од Зохар

Тројца учествуваат во создавањето на човекот: Создателот, таткото и мајката. Баал ХаСулам рекол дека има и четврт учесник, а тоа е земјата бидејќи ако не се храни човекот од плодовите на земјата, не може да живее. Земјата (ерец) ја означува Малхут и обично се смета дека постојат четири стадиуми кои се нарекуваат: Хохма, Бина, Тиферет и Малхут. Производите кои ги добива човекот од земјата се слични на разјаснувањата, затоа што благодарение на производите се одделува лушпата (клипот) од храната, а во Малхут има две нивоа:

1. Светост

2. Злобната Лилит.

Затоа, кога човекот јаде и го прави првиот и последниот благослов, со тоа тој ја вади храната од власта на нечистата сила (ситра ахра). И бидејќи храната преминува во крв, а крвта спаѓа во нивото Нефеш (душа), тогаш и неговата душа се ослободува од нечистотијата и станува неутрална. Кога пак, човекот учествува на празничната трпеза, која претставува заповед, тогаш и храната се смета за света, ако се јаде со правилна намера. Излегува дека храната преминува во крв, а крвта ја означува Нефеш (душата), па така тој ја достигнува светата душа.

Еве зошто се буди во човекот неговата зла склоност (ерец ра) и секогаш му вели дека не вреди да се јаде на трпезата на заповедта од многу причини. Најважна причина да не учествува на трпезата на заповедта е токму во искажаното погоре – бидејќи тоа е дел кој припаѓа на светоста.

Искупувањето на гревовите се случува благодарение на откривањето на Светлината Хохма, односно со помош на исповедта, која ја привлекува Хохма. Колку повеќе покајничка ќе биде исповедта на човекот, толку повеќе ќе му се открие Светлината Хохма, за што е речено: „Во тој ден ќе побараат прошка за вината на Јаков и нема да ја добијат“ (Јеремија). Ниеден грев нема да биде простен додека врз него не се пролее Светлината Хохма. Тие ги барале гревовите за да ја привлечат Светлината Хохма кон нив.

„Прегрнувањето од лево“ се случува со помош на привлекување на левата линија, кога во секој од десетте дена покајување се привлекува една од десетте Сфирот на Светлината Мохин де-Хохма, наречена лева линија, додека на Јом Кипур се случува зивуг (соединување).

„Прегрнување од десно“ е распространување на Светлината Хохма подолу од хазе, каде што се наоѓа местото на откривање, а исто така има и засладување со Светлината Хасадим. Најважно во ова е распространувањето на Светлината Хасадим, благодарение на што се случува градење на Нуква, кое трае до осмиот ден од Сукот (Шмини Ацерет), а на осмиот ден се случува зивуг (соединувањето).

Слушнав вечерта по завршувањето на Јом Кипур (21-ви септември 1950 г.)

„Го правеше тој денот добар со своето излегување од светоста“.

Светоста е мудрост (Хохма) и лева линија, каде што има страв од судот и ограничувањата. Затоа таму нема место за добриот ден. Но, токму „со своето излегување од светоста“, која се нарекува Хохма и лева линија, може да се направи добар денот, кој ќе спаѓа во Светлината Хасадим.

Слушнав на Саботната трпеза, неделно поглавје Беар – Бехукатај, 22-ри Ијар (21-ви мај 1949 г.)

„Ако ти биде предолг патот, така што нема да можеш да го носиш својот товар“ (Дварим).

Зошто е патот толку долг? Затоа што човекот не може да ја носи својата душа, односно не може да го носи товарот на Тора и заповедите, па заради тоа патот го смета за долг. Излезот е да направи, како што е речено понатаму: „И земи го ова сребро во рацете“.

Среброто значи „кисуфин“ (страдања на љубовта), односно тој треба да ги разгори во себе страдањата на љубовта во ропството, благодарение на страстниот стремеж кон Создателот. Тогаш ќе може да го носи товарот на Тора и заповедите. Освен тоа, „сребро“ значи и срам, затоа што човекот е створен со цел да Го возвишува Создателот, како што е запишано: „Благословен е Создателот, кој нè створил за Негова слава“.

Со Тора и заповедите човекот се занимава само за да најде благонаклоност од Создателот, затоа што природата на робот е таква што тој посакува да му се допадне на господарот и да го придобие неговото срдечно расположение. Така е и овде – сите многубројни напори и тешкотии при работата кои ги доживува човекот се само средство за да најде милост во очите на Создателот. Тогаш ја добива посакуваната цел.

Човекот оди и ја исполнува Тора и заповедите за благонаклоност на другите луѓе и од Создателот прави само средство со помош на кое ќе може да им се допадне на луѓето. Целото тоа време, додека човекот не се удостои за Тора и заповедите лишма (заради Создателот), тој работи за битијата. Иако тој и нема друга можност, освен да работи за луѓето, сепак, без оглед на сè, тој треба да се срами од таквото ропство. Тогаш со помош на тоа „сребро“, ќе се удостои за светото сребро, односно со страстниот стремеж за светоста.

„И земи го ова сребро во рацете“ – иако не е во рацете на човекот власта да управува со неговите желби и ако нема желби тој не може да стори ништо, сепак во себе треба да ја открие желбата кон страдањата на љубовта, односно желбата да се здобие со тој стремеж (Можеби зборот „земи“ доаѓа од „посакај“ – составен е од истите букви). Човекот во себе треба да открие такво барање, односно желба и стремеж кон Создателот – желба да ја зголеми славата на Небесата, да Му причини задоволство на својот Создател и да најде милост во Неговите очи.

Постои „злато“, но постои и „сребро“. Среброто значи дека кај човекот општо земено, има стремеж и тага по духовното, а злато (заав) се нарекува состојбата кога тој сака само една работа и сите стремежи и тага кои ги има спрема други работи се гасат пред таа желба, а тој вели: „Само тоа дај ми го (зе-ав)!“. Значи, тој не сака ништо, освен издигнувањето на Шхина од правот и тоа е неговата единствена желба.

Излегува дека дури и да гледа човекот дека ги нема потребните желби и стремежи, тој сепак, без оглед на сè, треба да бара и да се обидува со своите дејствија и мисли да достигне таква желба. Тоа се нарекува „И земи го ова сребро во рацете“. Не треба да се мисли дека тоа е нешто ситно. Таа се наоѓа во рацете на самиот човек, а тој треба да ја даде неа „за крупен добиток (за благонаклоност) и ситен добиток“ (Дварим), односно со помош на тоа, ќе се удостои со најголемата Светлина.

Сокривањето е поправање без кое човекот не би можел да достигне никакво совршенство, затоа што инаку тој не е способен да ја достигне важноста на духовното. Сокривањето му ја прави важна таа работа. Иако самиот тој не е способен да го оцени вистинското значење на таа работа, сепак сокривањето ја возвишува во неговите очи. Колку посилно го чувствува сокривањето, толку поголема е основата кај него за да ја цени.

Тоа е слично на скала по која тој се искачува скалило по скалило, сè повисоко и повисоко, додека не дојде до местото кое е наменето за него. Тогаш ја достигнува најголемата висина од осознавањето на важноста на која е способен да се задржи. Иако вистинската важност и висина на големината на Создателот е невозможно да се оцени, тој сепак ја достигнува во степенот кој ќе му овозможи да продолжи со своето постоење.

Меѓутоа, самото по себе сокривањето сè уште не се нарекува сокривање, туку само според големината на желбата тоа да биде откриено, затоа што колку повеќе е посакувана некоја работа, толку повеќе се чувствува нејзиното сокривање. Од ова сфати ја смислата на реченото: „Целата земја е исполнета со Неговата големина“. Иако ние веруваме во тоа, сепак целата земја се исполнува и со сокривање.

За иднината е напишано: „И ќе станам Јас околу неа огнена карпа и ќе се прославам меѓу неа“ (Пророк Захарија). Оганот значи сокривање, но затоа „ќе се прославам меѓу неа“, односно ќе се открие славата Негова. Сето тоа е заради огромната желба за откривање, иако останува да постои сокривањето. Но, се разликува од времето кога постои сокривањето и кога нема стремеж да се открие, па затоа се нарекува прогон. Додека пак, во иднината, без оглед на сокривањето, исто така ќе има стремеж тоа да биде откриено. Најважно е да се посакува откривањето.

Слушнав на Саботната трпеза, на 23-иот ден на Омер, неделно поглавје Ахареј мот – Кидушин (7-ми мај 1949 г.)

Зошто се вели „Лехаим!“ кога се пие вино? Бидејќи така рекле мудреците: „Виното и животот – според мудреците и нивните ученици“ (Вавилонски Талмуд). Се поставува прашањето зошто само според мудреците, а не и според обичниот народ?

Работата е што кога се вели: „Лехаим“ (во превод „За животот!“), се мисли на Вишиот живот. И кога се пие вино, треба да се памети дека тоа напоменува на „опојното вино на Тора“ и треба да се привлече Светлината на Тора која се нарекува „живот“. Додека пак, земскиот живот меѓу мудреците се нарекува: „Грешниците во својот живот се нарекуваат мртовци“.

Токму заради тоа за мудреците може да се каже: „вино и живот“. Значи, само тие се спремни да го привлечат духовниот живот, а обичниот народ нема такви келим (желби), со кои што може да го привлечат (Можеби „според мудреците“ значи „според мислењето на мудреците“. Во оваа смисла се подразбира токму животот, кој тие го нарекуваат живот, односно духовниот живот).

Слушнав на 7-иот ден од Песах (20-ти април 1949 г.), во Тел-Авив

Сите потешкотии и пречки кои ги гледаме и ни се прикажуваат пред нашите очи не се ништо друго, туку знаци на приближување кон Создателот, кои ни говорат дека Тој посакува да нè доближи до Себе. Сите овие пречки нè водат до зближување, инаку не би постоел никаков начин за приближување до Него, затоа што од страна на природата ништо не може да нè оддалечи од највеличествената висина на Создателот од материјалот кој е поставен во нас при создавањето. Само оној кој почнал да се приближува кон Создателот може да ја процени бездната која ги разделува, а секоја надмината пречка му го скратува тој пат.

Ако човекот се навикне да оди во оддалечување, тогаш дури и кога повторно и повторно чувствува колку е далеку од Создателот, тоа никако нема да му попречи во неговото движење, затоа што на него уште од порано му е познато дека оди далеку. И навистина, растојанието меѓу него и Создателот е огромно. Но, без оглед на тоа што секој пат чувствува дека растојанието е поголемо отколку што мислел, сепак тоа не го запира.

Слушнав на 4-иот полупразничен ден од Песах (18-ти април 1949 г.)

Во Зохар, во поглавјето „Емор“ е запишано: „Рече Шхина, Собирот на душите на Израел: Јас спијам во египетски прогон“ (Зохар, стр. 43).

Излезот на Светлината се нарекува „сон“.

„Но будно е срцето мое“ (Песна на Песните). Срце (лев – бројна вредност 32) означува 32 потоци на мудроста (хохма), во кои свети Хохма, но без облекување во Хасадим, што се смета за египетски прогон, па затоа се нарекува сон. Меѓутоа, наместо тоа, тие биле спремни да ја примат Светлината Мохин де-Хохма, но исклучиво „од спротивната страна“.

„Гласот на саканиот, што кон мене тропа“ е гласот на Зеир Анпин, кој носи Хасадим (Светлината на љубовта и милосрдието).

За ова Создателот вели: „Направи ми отвор како „иглени уши“ – односно за време на ослободувањето Тој бара тие повторно да го привлечат светењето на Хохма. Додека таму нема Светлина Хасадим, тоа се нарекува отвор како „иглени уши“, затоа што Хохма не свети без Хасадим.

„И ширум ќе ги отворам пред тебе Вишите порти“, односно ќе и ги даде Хасадим, кои ќе ја прошират за да засвети во неа Хохма заедно со Хасадим.

„Отвори Ми, само во тебе се наоѓа влезот, преку кој Јас можам да влезам, затоа што нема да успеат синовите мои да влезат во Мене, туку само во тебе“. На синовите им е потребна Светлината Хохма, која тој не може да им ја даде, затоа што неговото својство е Хасадим. Ако пак Малхут ја привлече Хохма, тогаш и синовите исто така ќе успеат да ја добијат Светлината Хохма, затоа што само таа може да го отвори тој влез.

„Инаку, Јас сум затворен и нема да можат да Ме најдат“. Значи, во Него синовите нема да најдат совршенство бидејќи кога во Зеир Анпин има само Хасадим, тоа е само нивото ВАК, кое се нарекува „едноставен воздух“. Ако пак, во него има и Хохма, а тој сепак го избере Хасадим, тогаш неговите Хасадим се нарекуваат „чист воздух“. И иако Хасадим имаат предност пред Хохма, без Хохма во него е невозможно да се најде совршенство.

Во ова се крие смислата на напишаното: „Отвори, за да се соединиме со Тебе и да бидеме заедно засекогаш“.

„Дојди и гледај во часот кога Создателот ги умртвувал првородените во Египет, сите оние кои ги убил на полноќ и ги спуштил нивоата одозгора надолу“ (Зохар). Тоа значи поправање со екран „масах де-Хирик“, кој довел до две случки: исчезнување на нивото ГАР, а исто така и до привлекување на Светлината Хасадим. Благодарение на тоа станало возможно распространувањето на Светлината одозгора надолу.

„Дојди во часот кога Израел го склучува знакот на светиот сојуз, правејќи обрежување“. Казната на првородените и крвта на Песах, а исто така и обрежувањето имаат единствена смисла. Египќаните се поклонувале на овцата како божество и пасхалната жртва спаѓала во нивните божества. Нечистите сили (клипот) на Египет сакале да ја привлечат кон себе Светлината на Конечното поправање слично на гревот на Дрвото на Спознанието, односно посакувале да ја привлечат Светлината ГАР одозгора надолу. Меѓутоа, благодарение на казната на Песах, била уништена ГАР де-Хохма, што значи казната на провородените, бидејќи првородениот му припаѓа на нивото ГАР, а нивото ГАР било поништено со помош на масах де-Хирик, односно подемот на манула (капија која ја сопира Светлината), што предизвикало поништување на нивото ГАР.

Тоа ја означува крвта (дам) од зборот молчење (дмама), што е слично на умртвување (дмемит) на ГАР, во што се крие смислата на крвта од обрежувањето, каде што длетото е Диним де-Нуква (ограничувањата на Нуква), кои ги поништуваат Диним де-Дхура (ограничувањата од машката страна), за што е запишано: „Имало два вида крв – крвта на Песах и крвта на обрежувањето“. Од внесувањето на крвта на Песах се поништува ГАР и се случува вклучување во поправањето на трите линии, на што потсетува „надвратникот“ и „двете мезузи“.

А „На четиринаесетиот ден“ итн., Израел бегале од туѓата власт и се обединиле преку маца во свет сојуз.

Хамец ја означува Светлината Мохин, која се облекува пониско од Хазе и која свети одозгора надолу. Маца е Светлината Мохин која свети од Хазе па нагоре, каде што не можат да допрат нечистите сили. Ова е затоа што манула (капија), која се отвора во ноќта на Песах и благодарение на која се случува жртвата на Песах и казната на првородените, дејствува само подолу од себе, односно од местото во хазе, каде што се отвора.

Излегува дека таа не дејствува според својот суд и ограничувања на сè што се наоѓа погоре од неа додека пак, сите кои се облекуваат од Хазе и пониско, се наоѓаат под нејзино влијание, па затоа таму се чувствува нејзиниот суд и ограничувања. Затоа Израел добиле предупредување во ноќта на Песах да јадат само Маца, а не Хамец.

Во Маца има достоинство кое го нема во Хамец, а во Хамец има достоинство кое го нема кај Маца. Достоинството на Маца е во целосната Светлина на Мохин ГАР де-Хохма, исто така наречена „две големи светлини“, меѓутоа во форма на Ахораим (од спротивната страна), затоа што таа не може да свети заради отсуството на Хасадим. Предноста на Хамец е во тоа што неговата Светлина спаѓа само во нивото ВАК, но веќе облечен во Хасадим. И во Храмот ја имало Светлината Мохин де-Хохма, но се распространувала од Хазе нагоре, што го означува својствот на Маца. Затоа е речено: „Бидејќи никаков квасец и мед не треба да принесувате како жртва“.

„Да немаш голем или мал камен во џебот свој“ (Дварим 25). Камен (евен) се нарекува вербата (како камен за мерење), која е со мала тежина и својство над знаењата, разумот. Но, наместо тоа, кажи дека имаш голем камен, односно разум, затоа што сè што посакуваш повеќе не е како она што го посакува целиот свет и дека имаш тврда, разумна основа (гадлут), а не мала состојба (катнут), која не бара никаква основа и целосен камен.

Каменот треба да биде мал, но целосен, за да можеш да ја исполнуваш Тора и заповедите врз основа на мал камен. Само тогаш тој се нарекува цел, совршен камен. Но, ако каменот е мал и ти овозможува да извршуваш само мали дејствија (катнут), тогаш не се нарекува целосен (совршен) камен.

„Двојната мерка: голема или мала“ означува дека ако тој има мала основа, тогаш и себеси се чувствува мал, а кога има голем камен, голема основа, се чувствува голем. Целосна (совршена) мерка има кога човекот го достигнува личното управување на Создателот.

„Совершен праведник“ се нарекува оној кој никогаш не направил грев. Но, зарем не е запишано  дека „Нема праведник на светот кој прави добро и не прави грев“?

Работата е што на секое ниво постои состојба „Совршен праведник“, во која не може да има грев и на ова ниво тој никогаш не грешел. Такви се желбите над хазе на секое ниво и се наречени „Дрво на животот“ и се скриени (од Светлината Хохма) Хасадим.

Но, во желбите пониски од хазе е можен гревот и негово поправање (тшува). Кога човекот го поправа тоа ниво, достигнува повисоко ниво, каде што се повторува истиот редослед, односно тоа исто така започнува со состојбата „Совршен праведник“, а потоа доаѓа до состојбата „Нема праведник на светот кој прави добро и не прави грев“.

Обичаите на Израел се толку важни, што може да се каже дека му даваат на човекот повеќе духовност, отколку самите заповеди. За нарушување на обичаите нема казна, за разлика од нарушувањето на законот, кога следува казна. Сепак, ако се гледа од аспект на користа, односно достигнувањето трепет пред Небесата, тогаш од обичаите има повеќе корист. Ова е затоа што мудреците, кои ги вовеле овие обичаи, ги поставиле така што духовното да може да свети преку нив. Затоа оној кој, на пример, се откажува да обичајот во сабота да јаде месо и риба, се откажува од духовното.

Но, ова се однесува само за човекот кој сè уште не достигнал совршенство, односно на оној кој не е способен да види што прави, затоа што сè уште не се удостоил да го спознае вкусот на заповедите. Во таков случај тој мора да се придржува до обичаите.

Слично на јаболко кое пред да изгние, се расипува. А ако се расипало, тогаш несомнено ќе изгние. Истото е и со човекот – пред да стане слободен, тој почнува да ги занемарува обичаите и откако ќе се откаже, станува слободен или самиот тој или неговите деца.

Слушнав во Сабота на Покајувањето (9-ти октомври 1948 г.), во Тел-Авив

Зошто саботата пред Јом Кипур се нарекува „Сабота на Покајувањето“? Затоа што (на крајот од десетте дека каење на Судниот ден – Јом Кипур) се молиме со молитвата на покајувањето „За гревот“ и секој што ќе се задлабочи во зборовите на молитвата „За гревот“, се разбира, не наоѓа своја вина во шеесет проценти. Можеби четириесет проценти може некако да објасни и да се помири дека можеби и тој погрешил иако не чувствува нешто такво. Меѓутоа, во шеесет проценти од напишаното тој не се пронаоѓа себеси во никој случај.

Затоа и постои чудесната сила на Саботата, кога Светлината на Сабота му дава можност на човекот да види и да се пронајде себеси во сто проценти од гревовите, набројани во молитвата „За гревот“ и да сфати дека таа молитва е напишана само за него и за никој друг. Без Светлина тоа не може да се почувствува. Затоа се нарекува Сабота на покајувањето, бидејќи саботата помага за покајување, овозможувајќи да се почувствува гревот. Треба да се признае гревот првин, а после може да се бара прошка.

Но, ако ја кажува молитвата „За гревот“ и не чувствува дека направил грев, какво е тоа признание? Тој во своето срце вели дека не грешел. Ако изговара со устата, а со срцето не се согласува, тогаш се разбира дека таквото признание не вреди ништо.

Постојат две нивоа:

1. Распространување на световите одозгора надолу.

2. Издигнување од долу нагоре.

Првото ниво е „кое Создателот го создал и основал“ (Берешит), односно ни подготвил место за работа.

Второто ниво е кога ние самите почнуваме да се занимаваме со духовна работа и да се облекуваме во подготвителните нивоа од долу нагоре. Но, додека да се заврши нивото целосно, не можеме да знаеме ништо јасно за него и затоа е речено: „Првин заврши со учењето, а после ќе разбереш“.

Ова е слично како мало дете кое почнува да јаде леб и не знае ништо за лебот. Кога ќе порасне, почнува да сфаќа дека има причина заради која лебот може да се нарекува леб, односно тој треба да има форма на која сме навикнати – да биде бел, мек и вкусен. Тогаш тој ја постигнува формата на лебот, со која излегува од печката, кога е многу мек и жежок, но сè уште не е за јадење, затоа што треба да се излади и воздухот да го направи пригоден за јадење, па тогаш лебот ја добива формата која ни е позната и со која го ставаме на масата.

Но, потоа тој продолжува со истражувањето и дознава за уште една форма која ја имал лебот пред да го стават да се пече. Иако имал слична форма, со него се случиле големи промени. Од топлината на печката лебот станал поголем и потврд, а исто така и добил поинаква боја, затоа што претходно тој бил бел, а сега ја променил бојата. Кога истражува, сфаќа дека својата форма и тежина лебот ја добил порано, уште пред да биде ставен да се пече.

И така понатаму, додека не дојде до состојбата кога се сее житото. Дотогаш тој знаел само како да добива од лебот, што значи дека само го намалувал лебот кој постоел во светот. Но, после тоа, тој веќе знае како да додава.

Истото е и во духовното: првин човекот треба да добие достигнување од долу нагоре. Во таа состојба тој може само да добива и не може да додава. Меѓутоа после, во втората состојба, тој може исто така и да додава.

Елија го прашал Елиша: „Што можам да сторам за тебе?“, а Елиша одговорил: „Направи го мојот дух два пати поголем од твојот“. И тој одговорил: „Тешко барање...“ (Книга Мелахим).

Работата е што постои анализа на РАПАХ (288-те делови на душата) и постои анализа на Лев хаЕвен (32-та дела на „каменото срце“), кои е невозможно да се поправат. Кога се поправа РАПАХ, се прикажува Лев хаЕвен, но самиот Лев хаЕвен не треба да се употребува. Оној кој го прикажува и поправа РАПАХ, на истиот начин го прикажува и Лев хаЕвен.

Слушнав на 3-ти Ав (8-ми август 1948 г.)

Разликата меѓу материјалното и духовното е тоа што во материјалното силата му претходи на дејствието, како што е речено: „Пред да повикате, Јас ќе одговорам“, затоа што таму е таков редот, како во Крајот на поправањето (Гмар Тикун), кога не се прави ништо, пред да се има сила да се направи потребното.

Во духовното пак, кое сè уште не достигнало Крајно поправање и дејствува според редот на последователното појавување на желбите кои се погодни за поправање, мора да се започне работата уште пред да се добие сила, како што е речено: „Да се исполни нареденото, за да се слушне гласот на Оној кој наредува“.

Слушнав на крајот од Сабота, неделно поглавје Масаеј (7-ми август 1948 г.), во Тел-Авив

Зохар е напишан во стилот на учебникот „Мусар“ но не затоа што тоа било потребно за претставување на неговите тајни. Тајните можело да се претстават и во поинаква форма, меѓутоа направиле така за да му биде јасно на читателот дека најважното не е мудроста и знаењето на Тора, туку Оној кој ја дал Тора. И дека основно за што се дадени Тора и заповедите е соединувањето со Оној кој ја дал Тора.

Бидејќи формата на „Мусар“ зборува повеќе за ова, па затоа и материјалот на Зохар бил поставен во таков стил. А тоа што понекогаш во него се среќава и форма на разумот е да не се греши и да се тврди дека таму нема ништо повеќе од наравоученија (мусар) и дека не е сокриена поинаква смисла, мудрост, разум во Зохар. Затоа Зохар е пишуван во два стила, две форми и едниот посочува на другиот.

Слушнав на Саботната утринска трпеза, на 2-ри Ав, во Тел-Авив

Се вели: „Засили се!“ (хазак) по завршувањето на секој дел со учењето, бидејќи со тој завршеток треба да се добие сила која овозможува да се завршат сите нивоа на искачувањето. Слично како што во телото има 248 (РАМАХ) органи и 365 (ШАСА) жили, така и душата има 613 (ТАРЈАГ) делови, кои што се канали на душата, низ кои тече Светлината. Со помош на учењето на Тора (односно на кабалата), тие канали се отвораат. Сè додека не се отворат сите канали, дури и на своето лично ниво, човекот ќе чувствува недостаток, затоа што и личното ниво содржи дел од заедничкото.

Излегува дека ако во заедничкото недостига некој дел, тогаш тој недостига и во личното. Така постепено тие се реализираат од ниво на ниво. Кога сите тие ќе завршат, ќе се случи Крајот на поправањето (Гмар Тикун). Дотогаш, тие се менуваат и поминуваат поправања еден по друг. Од ова сфати го она што го рекле мудреците: „Тора му претходи на светот“, односно уште пред да биде направено ограничувањето на светот, Тора веќе постоела.

Како е можно потоа таа да свети во светот, чија што суштина е ограничувањето? Тора свети така што едно доаѓа по друго. Кога ќе завршат сите нивоа, човекот треба да излезе од овој свет, бидејќи во себе ја собрал целата Тора, со сите нивоа.

Затоа од секој завршеток треба да се добие сила, со која што ќе може да се оди понатаму, а петте делови на Тора одговараат на седумте сфирот (Хесед, Гвура, Тиферет, Нецах, Ход, Јесод, Малхут), од кои што пет се основни, затоа што Јесод и Малхут не се основни, туку се состојат од останатите.

                            Слушнав на трпеза во Шавуот

Во што е смислата од Дарувањето на Тора на планината Синај? Тоа не значи дека некогаш Создателот ја дарувал Тора, а сега не. Дарувањето на Тора е вечно. Создателот ја дарува секогаш, само што ние не сме способни да примиме. А тогаш на планината Синај ја примиле Тора, затоа што се обединиле како еден човек, со единствено срце и сите имале само една мисла – за примање на Тора.

Меѓутоа, Создателот од своја страна, секогаш ја дарува Тора. Речено е дека човекот треба секој ден да ги слуша десетте заповеди, добиени на планината Синај.

Тора се нарекува „еликсир на животот“ и „смртоносен отров“. Се поставува прашањето: „Како може да има такви две спротивности во едно?“. Но, целата слика што ја гледаме ние постои само во нашите чувства и нас не нè интересира каква е вистинската реалност. Затоа, кога при учењето на Тора таа го оддалечува човекот од љубовта кон Создателот, тогаш се разбира, таа е „смртоносен отров“. А ако го приближува човекот кон Создателот, тогаш се нарекува „еликсир на животот“.

Меѓутоа, овде не се мисли на самата Тора, односно на реалноста каква што всушност е. Целата работа е во нашите чувства – тие ја определуваат целата реалност за нас. Самата Тора, во отсуство на оние кои би ја примиле, се смета за Светлина без кли, која е невозможно да се достигне бидејќи тоа е апстрактна суштина и не е претворена во материја, а ние не сме способни да ја достигнеме ни материјалната суштина, а уште помалку пак, духовната.

Додека работи човекот за себе, се смета дека работи „ло лишма“, а од ло лишма се доаѓа до „лишма“, заради Создателот. Затоа, ако човекот сè уште не се удостоил за добивање на Тора, тогаш се надева дека ќе ја добие следната година. Кога целосно ќе се здобие со својството „лишма“, тогаш тој нема повеќе што да прави на овој свет.

Затоа секоја година настапува времето за примање на Тора, затоа што времето е поврзано со будењето од долу и бидејќи се буди времето кога Светлината од дарувањето на Тора им се прикажала на луѓето, тоа значи дека секогаш има возбудување одозгора, кое им помага да извршуваат исто такво дејствие, како некогаш, во тоа време.

Затоа, ако човекот оди по патот кој од ло лишма го води кон лишма, значи дека се придржува до редот и се надева дека на крај сепак ќе го заслужи примањето на Тора, лишма. Ако не му е постојано целта пред очите, тогаш тоа значи дека оди во спротивна насока од целта. Директниот пат се нарекува „Дрво на животот“, па затоа спротивниот пат е еднаков на смртоносен отров, бидејќи тој цело време се оддалечува од линијата на животот.

„Не му верувај на оној кој тврди дека се трудел, но не го нашол посакуваното“. Што значи „нашол“? Што треба да се најде? Она што треба да се најде е благонаклоноста на Создателот.

„Не му верувај на оној кој тврди дека нашол без да се потруди“. Но, оној кој зборува не лаже, затоа што не се зборува за конкретен човек, туку за општо правило за сите. И ако тој гледа дека нашол благонаклоност во очите на Создателот, зошто да не му се верува?

Работата е што понекогаш човекот се удостојува со благонаклоност во очите на Создателот преку молитва, затоа што во неа има посебна сила, која може да дејствува слично на напорите (исто како што гледаме во нашиот свет дека има некои што заработуваат со своите напори, а и такви кои се молат за заработка и ја добиваат).

Меѓутоа во духовното, дури и да се удостоил со благонаклоност во очите на Создателот, потоа сепак мора да ја плати полната цена, односно да го вложи истиот степен на напори, каков што вложува секој друг. Ако не го направи тоа, ќе го изгуби кли. И затоа вели: „Не му верувај на оној кој тврди дека нашол без никаков напор“, бидејќи ќе изгуби сè. Заради тоа мора подоцна да плати целосно со своите напори.

Зошто „маца“ (пасхалниот пресен леб) секогаш се држи покриен, односно на специјален послужавник за „маца“ или во друг покриен сад?

Речено е: „И го понесе народот тестото свое пред да се скисели, квасецот свој, покриен во облеките свои, на плеќите свои“ (Шмот). Објаснувањето е токму во ова: „покриен во облеките свои“. Работата е што на Песах садовите (келим) сè уште не биле поправени како што треба. Затоа е потребна Сфира („броењето“ на деновите меѓу Песах и Шавуот) за поправање на келим, за што е речено: „Јас како да видов капка од роза“, односно во ноќта на Песах се случило чудо и иако имало можност да се фати (за нечистите желби), сепак тоа не се случило, затоа што била покриена и не можела да се забележи однадвор, на што укажуваат зборовите: „покриен во облеките свои“.

„И се случи, пред многу време (во оние големи денови): умре царот на Египет и застенкаа синовите на Израел од работата и крикнаа, па тој крик се издигна до Севишниот и го слушна Севишниот нивниот крик“ (Шмот 2:23).

 Страдањата и несреќите дошле до таков степен, што било невозможно да се издржат. Тогаш народот толку силно Му се молел на Создателот, така што Тој го слушнал нивниот крик. Но, од друга страна гледаме дека тие велеле: „Кој ќе ни даде?“, спомнувајќи си за полните лонци со месо и леб, а исто така и за рибата која ја јаделе во Египет бесплатно, тиквичките, лубениците, кромидот и лукот.

Всушност, работата во Египет им била многу пријатна. Како што е речено: „И се измешаа тие со другите народи и го прифатија нивниот начин на живот“. Значи, ако Израел се наоѓа под владеење на други народи, тие владеат со Израел и тој не може да се ослободи од туѓото влијание, наоѓајќи вкус во таа работа и не сакајќи да се ослободат од тоа ропство.

Тогаш Создателот направил така, за да „умре царот на Египет“ и да исчезне неговата власт над нив, па затоа тие не можеле повеќе да работат. Сфатиле дека ако го нема светењето од Светлината Мохин, која дава совршенство – тогаш и ропството не е совршено, бидејќи „умрел царот на Египет“, односно пропаднала целата власт на Фараонот кој им давал јадење и пиење. Затоа кај нив се појавила можност за молитва и така дошло ослободувањето.

Потоа, кога оделе по пустината и паднале во состојбата „катнут“, многу посакувале повторно да се вратат под ропството во кое биле додека не умрел царот на Египет.

                       Слушнав на утринската трпеза на празникот Песах (1948 г.)

Се вели дека обичајот да не се јаде на гости на Песах е заради барањата на кашрут. Тогаш зошто не се постапува исто така и во текот на целата година? Дури и ако е познато дека човекот се придржува до апсолутен кашрут уште повнимателно отколку дома, сепак тој не треба да јаде. Работата е во тоа што забраната за квасецот (хамец) се појавува за сè, а човекот нема сили да ја исполнува целосно и затоа само Создателот може да го чува и од најмалото нарушување.

Во ова се состои смислата на наредбата да се внимава со лебот со квасец – на човекот му е наредено да биде внимателен и да ги следи советите, за да не се доближи до нешто што не е дозволено. Меѓутоа, човекот не може да се чува себеси самостојно и затоа само Создателот може да го чува. И, се разбира, чувањето не е исто за секого – има луѓе кои Создателот ги чува повеќе, а има и такви, кои Создателот не ги чува толку многу. Тоа зависи од потребата на човекот за Создателот, затоа што има такви кои знаат дека имаат потреба од зголемено чување, па заради тоа Го повикуваат Создателот повеќе да се грижи за нив. Исто така, има и луѓе кои не чувствуваат посебна потреба од чување одозгора. Но, надворешно тоа не може да се разликува бидејќи сè зависи од внатрешното чувство, кога човекот чувствува во себе таква потреба и бара зголемена грижа.

                   Слушнав на 9-ти Нисан (18-ти април 1948 г.)

Книга Зохар (поглавје Емор): „Рече Шхина, Собирот на душите на Израел: Јас спијам во прогон во Египет, додека моите деца страдаат во тешко ропство“. Се мисли на тоа дека Светлината Мохин се наоѓа во состојбата „сон“, како што се објаснува дека изразот „има“ (од Мегилат Естер: „има еден народ“) означува: „Нивниот Бог спие“ (друго значење на зборот „има“).

„Но будно е срцето мое, ги чува да не загинат во прогонот“ (Зохар). Всушност, кога ќе ја добијат Мохин де-Ахораим (спротивната страна), ќе бидат чувани од нив, иако сè уште остануваат во прогон, затоа што таа светлина не ја осветлува Шхина. Сепак, тоа се нарекува будност, како што е речено: „Срцето не се отвара со устата“. Срцето спаѓа во нивото ВАК, затоа што таму има ВАК на Светлината Хохма. Дури и за време на достигнувањето на големата состојба (гадлут), таму нема друга Светлина Хохма, освен онаа што е примена на тоа ниво.

„Глас на саканиот, што чука кон мене“ (Песна на Песните) – тоа е удар во екранот де-Хирик на Зеир Анпин.

„И се сетив на Мојот сојуз“ (Шмот) – тоа е тајната на Обрежувањето, што ги означува Диним де-Нуква (ограничувањата на Нуква), кои ги поништуваат Диним де-Дхура (ограничувањата од машката страна). Овие ограничувања го поништуваат нивото ГАР, што значи обрежувањето.

Постојат, исто така и дополнителни поправања, кои се нарекуваат „прија“ (подвиткување). „Отвори Ми отвор како „уво“ на игла, а Јас ќе ги отворам пред тебе Вишите Порти“. Тесниот отвор ги означува „тесните патишта“ на Светлината, кога во отсуство на Хасадим има само тенко светење на Хохма. Дури откако ќе се привлече Светлината Хасадим, Светлината Хохма се влева во Хасадим како ВАК (шест) широки потоци.

„Вишите Порти“ е тајната на Хасадим од Аба ве-Има, кои се нарекуваат „чист воздух“. Откако човекот ќе се здобие со Хохма, но додека привлекува Хасадим овие Хасадим се нарекуваат „чист воздух“ затоа што тој ги избира Хасадим, претпочитајќи ги пред Светлината Хохма.

Кога пак, кај него има само Светлина Хасадим, без Хохма, тоа се нарекува катнут, мала состојба.

„Отвори ми“ – се говори за Зеир Анпин и неговата сестра – Малхут, која спаѓа во Хохма и ја привлекува Светлината Хохма, - „затоа што во тебе се наоѓа влезот, преку кој што можам да влезам“. Само ако во тебе има Хохма, за мене ќе има отвор, во кој јас можам да влезам со Хасадим, добиени од Аба ве-Има, кои се нарекуваат „чист воздух“.

„Дојди и види кога Создателот ги усмртувал првородените во Египет и го спуштил нивото одозгора долу“ (Зохар). Египќаните се левата линија, но од страната на клипата, нечистата сила, без никакво вклучување во десната линија. Кога Израел биле во Египет, се наоѓале под власта на Египќаните, односно и тие морале да ја прифатат левата линија, а казната за првородените значи дека Создателот ја поништил власта на ГАР (трите први сфирот) на левата линија, со што го спуштил нивото одозгора долу.

„Дојди во часот кога Израел го става знакот на светиот сојуз“. Смислата на сојузот на обрежувањето се состои во ограничувањата на Нуква и е поврзана со екранот де-Хирик, кој ги поништува Диним де-Дхура (ограничувањата од машката страна), со што се поништува ГАР на левата линија и свети само ВАК. Излегува дека благодарение на тоа што Создателот ги казнил нивните првородени, тие добиле сила да го исполнат тој сојуз и „тогаш ја виделе крвта на влезот, на праговите“.

„И имаше два вида крв: крвта на Песах и крвта на обрежувањето“. Крвта на Песах го означува поправањето од вклучувањето на левата линија, а крвта на обрежувањето е поправањето од ограничувањето на Нуква, кое ја означува состојбата Хирик. И крвта на Песах...

                              Слушнав на 15-ти Шеват (29 јануари 1945 г.)

„За да не земе од Дрвото на Животот, да јаде и да живее вечно“ (Берешит).

Баал ХаСулам објаснува дека човекот може да ги земе Хасадим Мехусим („скриените Хасадим“, при што не е потребна Светлината Хохма) кои се шират од нивото Хазе па нагоре и со тоа целосно да се задоволи. Заради тоа нема да го поправи гревот на Дрвото на Познанието, кој спаѓа во нивото Хазе па надолу. Дрвото на Животот спаѓа од нивото Хазе нагоре, каде што се шират скриените Хасадим.

Мене ми се чини дека со ова се објаснуваат зборовите кои ги изговараме во молитвата: „Дај ни живот, во кој има страв пред Небесата и живот во кој има страв од гревот“. Разликата меѓу нив, како што објаснува Баал ХаСулам, е во тоа што во првиот случај човекот го избира животот според стравот од грешење, немајќи друга можност, а стравот пред Небесата значи дека тој има избор и дури и да не го прифати овој услов, тој секако нема да направи грев бидејќи сепак го избира заради третпетот пред Создателот.

Тогаш веќе не треба да се вели дека скриените Хасадим ја означуваат малата состојба (катнут), кога тој нема друг избор. Но, кога ја достигнува откриената Светлина Хасадим (Хасадим Мегулим) на нивото Рахел, тогаш и нивото Леја, кое спаѓа во скриените Хасадим, го означува нивото ГАР и големата состојба (гадлут). Тоа се нарекува трепет пред Небесата, кога достигнувајќи ги откриените Хасадим, тој без оглед на сè, ги избира скриените Хасадим.

Излегува дека постојат два вида Хасадим:

1. Кога човекот сè уште не го достигнал нивото Рахел и се наоѓа на нивото ВАК;

 2. Кога го достигнува нивото Рахел и тогаш се нарекува со името Леја, што води кон нивото ГАР.

 Слушнав на Саботната трпеза на 13-ти Шеват

Чистината на телото (односно желбата) укажува на чистината на умот. Чистината на умот се нарекува вистина, во која нема никаква лага. Во ова не се сите исти, затоа што има такви, кои се многу ситничави, меѓутоа не треба многу строго да се придржуваме до чистината на своето тело, бидејќи ние толку се гнасиме од нечистотијата, што со тоа си нанесуваме штета, а треба да се грижиме за она што е вредно. Нема смисла да се посветува толку многу внимание на телото, кое на крај секако ќе исчезне, дури и да се грижиме за него со најголема нега.

Душата, која е вечна, треба да ја проверуваме со најголема строгост, во неа да нема никаква нечистотија, затоа што секоја нечистотија е штетна.

              Слушнав на 7-ми Шеват (18-ти јануари 1948 г.), во Тел-Авив

Во светот не треба да има празнина. Бидејќи најважна за човекот е желбата, која е основата на битието и со неа се мери дали тој е мал или голем (катнут и гадлут), човекот мора да има некаква желба – или кон нашиот свет или кон духовниот. Оној кој е лишен од овие желби, се смета за мртов, затоа што целото битие е само желба „која се појавува од ништо“. Заради тоа што кај него го нема тој материјал, кој го претставува целиот материјал на битието, тогаш природно се смета за мртвороден и тој е како да не постои.

Затоа човекот мора да се труди да има желба бидејќи тоа е целиот материјал на битието, меѓутоа таа желба мора да се проверува. Како што секое живо суштество според својата природа чувствува што му штети, така и ние мора да се грижиме нашата желба да биде насочена кон правилната цел.

                    Слушнав на 7-ми Шеват (18-ти јануари 1948 г.), во Тел-Авив

Мислата е последица по создавањето на желбата. Затоа човекот мисли на она, за што има желба, а не мисли на она што не го посакува. На пример, тој никогаш не мисли за денот на смртта, туку напротив, секогаш мисли дека е вечен, затоа што посакува да биде таков. Всушност, тој секогаш мисли на она што го посакува.

Но, разумот има посебна улога и таа се состои во неговата можност да ја зголемува желбата. Ако човекот има мала желба, која нема сила да се појави и да го натера да го достигне она што го посакува, тогаш мислејќи на таа желба, човекот може да ја зголеми и да ја прошири, така што таа ќе почне да бара свое исполнување.

Од ова следува дека мислата само ја опслужува желбата, а дека желбата е основата, суштината на човекот. Ако желбата е голема, таа управува со помалите желби. И ако човекот сака да зголеми некоја мала желба, тоа може да го направи со постојано задржување на мислите на таа желба. Во степенот колку што ќе мисли на желбата, толку ќе се зголеми таа.

Затоа е речено дека човекот мора постојано да работи со кабалата (како што се вели: „Да вложува напори во Тора дење и ноќе“), бидејќи од таквото постојано напрегање на мислите, тој ја зголемува духовната желба толку, што таа почнува да надвладува над останатите.

                                      Слушнав на 24-ти Тевет (6-ти јануари 1948 г.)

„Поткупот ги заслепува очите на мудреците“ (Дварим).

Кога човекот почнува да ги проверува условите на духовната работа, се убедува дека не е возможно да ја прифати од две причини. Прво, нема никаква гаранција дека ќе биде награден за таа работа, затоа што не гледа никого кој веќе примил „плата“. При погледот на луѓето кои го ставиле својот грб да страда од тешкотијата од оваа работа, не се гледа дали тие добиле „плата“ за својот труд. И ако се праша себеси: „Зошто не добиле награда?“, ќе најде објаснување дека очигледно не ги исполниле до крај условите на таа работа. Додека пак, оној кој ја завршил целата работа по ред, се наградува целосно.

Тогаш во него се создава второто прашање: од каде знае дека тој ќе биде поспособен за оваа работа од пријателот и дека ќе може да ги исполни нејзините услови, така што би бил апсолутно уверен дека никој нема да успее да најде никаков недостаток во неговата работа и дека тој сè направил сто проценти правилно?

Ако е така, тогаш се прашува: оној кој започнал со духовна работа, секако дека ги одмерил сите овие заклучоци, и ако сепак ја прифатил, тоа значи дека успеал да си најде некакво објаснување. Работата е во тоа што будните очи се способни да ја видат вистината, инаку нам само ни изгледа дека гледаме на чија страна е правдата – на страната на праведникот или на останатиот свет. Всушност, ние не ја гледаме правдата, а за да ни се отворат очите, треба да се плашиме од поткупот кој „ги заслепува очите на мудреците и ги извртува зборовите на праведниците“.

Во основа, поткупот оди преку нашиот егоизам и затоа нема друг излез, освен да ја прифатиме таа работа под секакви услови и без никакви размислувања, туку само со верба над разумот. Веќе потоа, кога човекот ќе се прочисти од егоизмот и ќе има сила да ја анализира состојбата, тогаш има надеж дека ќе успее да ја види во нејзината вистинска светлина. А оној, на кој што му се потребни гаранции, секако дека нема да може да се справи со ова прашање, бидејќи нему му изгледа дека вистинската правда е во неговите заклучоци и дека тој секогаш ќе излезе победник од тој спор, затоа што не е способен да ја види вистината.

                                         Слушнав во неделата Бешалах

Речено е: „И виде Израел мртви египќани на брегот на морето и виде народот на Создателот и поверува во Него и во слугата Негов, Мојсеј“ (Шмот 14).

Потребно е да се разбере на што се мисли овде со „и поверуваа“, затоа што чудото на излезот од Египет и преминот преку морето го довело Израел до поголема верба од таа што ја имале претходно. Со објаснувањето на зборовите: „Тој е мојот Бог и јас ќе Го прославам Него“ мудреците рекле дека простата слугинка на брегот на морето видела повеќе отколку што видел Пророкот Јехезкел. Тогаш излегува дека излезот од Египет се базира на јасни чуда, кои водат кон знаење на Создателот, што е спротивно на поимот „верба“, затоа што не се случува „над знаењата“. А кога човекот отворено гледа чуда, тогаш му е многу тешко да остане во верба, затоа што добива знаење. Зошто тогаш е напишано: „И поверуваа во Создателот“?

Ова може да се објасни само со зборовите: „И сите веруваат во тоа дека Тој е Бог на вербата“. Се раскажува дека во чест на Израел, дури и отворените чуда не ја нарушиле нивната работа за Создателот, која била со верба над знаењата. Тоа е огромна работа за да можеш, удостојувајќи се и добивајќи можност да работиш за Создателот во знаењата, да се држиш до патот на вербата, не занемарувајќи го воопшто.

                                      Слушнав на 14-ти Шеват

За стиховите: „Воспевајте Го Создателот, бидејќи Тој создал нешто големо“ (Исаја 12) (истите зборови значат и: „Искастрете ги лошите фиданки, бидејќи и гордост создал Тој“), би требало да се рече дека „скусете“ (воспевајте) го има истото значење како и „Силата моја и скусувањето“ (исто како и „Твоето воспевање“ (Псалм 18). Значи, потребно е секогаш да се кастрат и да се отстрануваат трњата од лозјето на Создателот. Дури и кога човекот се чувствува совршен и му се чини дека ги отстранил трњата, се појавува фразата: „Бидејќи и гордост создал“. Тоа значи дека Создателот во овој свет создал и градење на гордост, кога човекот се смета себеси за предан и чесен, па затоа му се чини дека ги отстранил од себе трњата и се направил совршен човек, а токму тоа всушност претставува гордоста.

Но, човекот секогаш треба внимателно да ги анализира своите постапки, да проверува со десетици различни проверки и да не се потпира на своето привремено чувство, затоа што тоа е само појава на гордост. Како што е речено од името на праведниците: „Мрзливи сте, мрзливи! Затоа и велите: да принесеме жртва на нашиот Создател!“ (Шмот).

 И се обвинуваат синовите на Израел за тоа што велат: „да принесеме жртва“, на тој начин чувствувајќи дека веќе се поканети да се приближат до жртвеникот кој стои пред Создателот само заради мрзливост и немоќ, затоа што не сакаат повеќе да работат и секогаш да се проверуваат себеси дали се поканети за таква голема работа. Затоа им се чини дека ја завршиле таа работа, како што се објаснува на крајот од стихот: „Бидејќи и гордост создал“.

 Слушнав на 22-ри Адар (9-ти март 1953 г.), во Тел-Авив

Се поставува прашањето зошто е потребно да се привлекува Светлината на мудроста, која означува знаење, ако целата наша работа се одвива со верба над знаењата?

И објаснува Баал ХаСулам: ако праведникот на поколението немал знаења, тогаш народот на Израел не би можел да работи со верба над знаењата. Но, токму кога праведникот на поколението ја привлекува Светлината на мудроста (Хохма), тогаш неговото знаење (Даат) свети во народот на Израел.

Слично како во човековото тело, ако мозокот сфаќа и знае што сака човекот, тогаш сите органи работат исполнувајќи ги своите функции и немаат потреба од никаков разум – и раката и ногата и сите останати органи дејствуваат и го исполнуваат она што им е наложено. На никого нема да му дојде во главата да се посомнева и да рече дека ако рацете и нозете би имале свој разум, би работеле подобро.

Но, за органите на телото не е важен својот разум, затоа што тие се оценуваат според силата на мозокот. Ако мозокот има голем разум, тогаш сите органи, благодарение на него, се нарекуваат големи. Така и овде, ако народот дојде кај праведникот, се удостојува со знаења и може да дејствува со целосна верба, имајќи сè што е потребно, без да бара никакво дополнително знаење.

     Слушнав на 21-ви Адар (8-ми март 1953 г.)

Работата за примањето и давањето зависи од срцето и тоа е нивото ВАК, додека пак, работата во вербата и знаењата припаѓа на нивото ГАР. Иако тие прават една целина, бидејќи согласно важноста на приложената работа во примањето и давањето, човекот добива верба, сепак тоа се две посебни категории, затоа што кога може човекот да работи за давање, тој сепак сака да види на кого дава и кој ја прима неговата работа. Затоа тој е обврзан во својата работа да го вклучи и разумот, односно да верува дека постои Оној, кој управува со сите и ја прима работата на пониските.

 Слушнав во 1938 г.

Во Зохар е речено: „Кога човекот се раѓа, му се дава душа од чисто животно“. Тоа значи дека дури и неговата животинска душа е согласна да работи за Создателот. А кога се удостојува за повеќе, тогаш му се дава „променлива душа“, која се нарекува „во кругови“. Тоа значи дека тој добива душа која постојано тагува, која се превртува од место на место, слично на тркало кое се врти вечно – така и неговата душа се превртува и кружи за да се соедини со светоста.

                 Слушнав на 5-иот ден од неделата Трума (11-ти февруари 1943 г.)

Речено е дека Создателот „им дава мудрост на мудреците“. Се поставува прашањето, зарем би требало да им се даде мудрост на глупавите?

Но, познато е дека во духовното нема насилство и дека на секого му се дава според неговата желба, затоа што духовното е извор на животот и на насладувањето, па како би можело тогаш да се даде нешто добро насила? Затоа, ако гледаме дека работиме со Тора и заповедите преку сила, односно треба да го надминеме отпорот на нашето тело, кое не се согласува со таа работа, бидејќи не чувствува задоволство од неа, оттаму се подразбира дека тоа не го чувствува духовното кое е вклучено во Тора и заповедите. Духовното е извор на животот и насладувањето, како што е запишано во Книгата Зохар: „Ако работата за тебе е тешкотија, тоа значи дека во неа учествува и нечистата сила“.

Затоа мудроста може да се дава само на мудреците, бидејќи глупавите не чувствуваат никаква потреба за неа. Само мудреците имаат потреба од мудроста согласно својата природа, затоа што мудриот човек ја сака мудроста и има единствена желба за неа! Постои правило дека само желбата ги движи сите – тогаш човекот ќе ги вложи сите напори за да се здобие со мудрост, што значи дека на крај, сепак ќе се удостои со неа. Затоа оној кој ја сака мудроста може да се нарекува мудрец, согласно неговата конечна состојба.

За глупавиот, пак, се вели: „Не се стреми глупавиот кон разбирање“. Излегува дека токму за нас е речено: „Мудроста им е дадена на мудреците“, за да може оној кој ја сака мудроста да не очајува од тоа што сè уште не ја достигнал, иако за тоа вложил многу напор. Ако продолжи со својата работа, тогаш секако дека ќе се здобие со мудрост, затоа што тој ја сака мудроста. Затоа е речено: „Оди по овој пат и секако ќе успееш“.

Меѓутоа, треба да се знае што може да направи човекот, ако природно „се раѓа како диво магаре“ и од каде ќе му дојде желбата да ја посака мудроста?

За ова ни е даден советот: дејствувајте „исполнувајќи го Неговиот збор и слушајќи ги Неговите гласови“ (Псалм 103), затоа што, посакувајќи да достигне нешто, човекот ќе направи сè за достигнување на посакуваното. Ако тој нема стремеж за мудрост, тоа значи дека му недостига токму желбата за да добие мудрост и затоа тој почнува да вложува напори и да дејствува за да добие желба за мудрост – бидејќи тоа е единственото нешто што му недостига.

И редот е таков – човекот мора да вложува напори во Тора и духовната работа, без оглед на своето несакање и тоа се нарекува работа преку сила, кога извршува дејствија, без да го сака она што го прави. За ова мудреците рекле: „Сè што е во рамки на твоите сили да го направиш – направи го!“ и благодарение на чудесната сила на знаењата, во него ќе се појави желба и страст кон мудроста. Тогаш во него ќе се оствари запишаното: „Мудроста им е дадена на мудреците“, кога се удостојува да го слуша гласот на Создателот и дејствијата кои претходно ги исполнувал против својата волја, за него стануваат посакувани.

Затоа, ако сакаме да најдеме човек кој ја сака мудроста, треба да бараме некој кој вложува напори за нејзино достигнување иако сè уште не се удостоил за љубов кон мудроста, бидејќи благодарение на своите напори, тој ќе се удостои да ја засака и тогаш ќе ја заслужи и самата мудрост. Во суштина, се смета дека желбата да стане мудар е кли, а мудроста е Светлина. Тоа значи дека во духовното не постои насилство.

Светлината на мудроста ја означува Светлината на животот, затоа што под мудрост не се подразбира „суво“ расудување, туку самиот живот, во што се состои целата нејзина суштина, без која човекот се смета за мртов. Затоа може да се рече дека мудроста се нарекува живот.

Постои избор меѓу горчливо и слатко, а постои и избор меѓу вистина и лага. Вистината и лагата се избираат со разумот, а горчливото или благото – со срцето. Затоа е потребно да се посвети внимание на работата во срцето и тоа да се стреми кон давање, а не кон примање. Но, од страна на природата само примањето му е слатко на човекот, додека давањето му е горчливо. Треба да се работи за да се замени примањето со давање и тоа се нарекува работа во срцето.

Разумот пак, работи со вистината и лагата и овде треба да се оди со верба над разумот, односно да им се верува на мудреците, затоа што човекот не е способен самиот да разликува каде е вистината, а каде лагата.