Зошто покривањето на сука (схах) го подготвуваат од отпадоци од гумно (горен) и од винарија (екев)? Баал ХаСулам, мојот татко, објасни дека зборот „горен“ укажува на „гер анохи“, што значи „јас сум дојденецот“, додека пак, „екев“ потсетува на „нокев шем ха-Шем“ – го проколнува името на Создателот. „Схах“ се нарекува сенката на вербата, односно на вербата над знаењата, која е спротивност на знаењето. Посакувајќи да добие знаење, човекот ги занемарува „горен“ и „екев“, бидејќи во материјалниот свет гледа дека тоа се отпадоци. Меѓутоа, со нивна помош тој добива сенка и седнува во неа.
Човекот седнува во сенка, односно од најниските и најлошите работи си прави место каде што може да седне. Овие отпадоци му овозможуваат да изврши поправање, наречено „да се наоѓа во сука“, а најважното е тоа што ова поправање му носи радост, бидејќи не залудно вербата над знаењата се нарекува радост на поправањето. Така, сите тешкотии кои се среќаваат во светот, се поправаат во сука, а без нив би било невозможно да се направи схах. Затоа човекот треба да биде „примерен гост“ и да рече дека домаќинот се грижел само за него. Човекот треба да си рече дека сè што се случува во светот, вклучувајќи ги и страдањата на луѓето, е насочено само за да може тој да успее да ја прими добрината, односно да ја зачува вербата, дури и ако гледа дека на луѓето им се прави лошо. Сето тоа е само за тој да добие можност да ја прими врз себе власта на небесата. Исто така, тој треба да рече дека останатите луѓе страдаат само на него да му се појави место за примање. Но, всушност не е лесно тоа да се каже. Само ако човекот работи за да Му причини насладување на Создателот, ако не мисли за себе, туку исклучиво на Создателот и ако не застанува на средина, тој може да каже дека Господарот се грижел само за него, за да може да продолжи да напредува во вербата и да го прави тоа заради Создателот, а не заради себе, бидејќи кога човекот се грижи за примањето задоволства, тој не може да се лаже себеси, говорејќи дека светот е создаден само за него.
Кога човекот се грижи за Создателот, на него не му е тешко да поверува дека светот е создаден за него, бидејќи егоизмот во тој случај не се појавува. Излегува дека схах, наречен сенка, се прави токму од отпадоците горен и екев. Додека пак, наоѓајќи се во сука, му се молат на Создателот да ги заштити од поројниот дожд. Тоа значи дека вербата го спасува човекот од која било штета, а штета нанесуваат надворешните мисли и мислења. Вербата се гради токму од отпадоците. Само на тој начин е можна заштитата од потоците од поројниот дожд, инаку човекот ќе го одвлече светскиот поток. Поројниот дожд ја оживува земјата затоа што луѓето кои се наоѓаат на духовно неживо ниво, живеат само со помош на знаењата. Онаму, каде што нема знаења, тие не можат да се задржат. Но, ова знаење ги остава на неживо ниво, а оној кој сака да се издигне на растително ниво не треба да го прима ова знаење во смисла на поддршка. Поројниот дожд не може да му помогне на оној кој сака да оди по патот на вистината. Ако човекот се сопне и прими за себе некаква поддршка од тоа знаење, тој веднаш паѓа на пониско ниво, а кога добиваат знаење оние кои се наоѓаат на неживо ниво, тие можат да живеат без да паѓаат. Затоа тие секогаш бараат знаење кое би ги одржало во работата. За да не претрпат неуспех, добивајќи знаење, наречено пороен дожд, градат схах и Го молат Создателот да ги заштити од потоците од поројниот дожд. Така ќе се разрешат прашањата и ќе се појави желба да се удостојат со сенката на вербата. За подобро да сфатите, ќе наведам дел од писмото на мојот татко: „Ќе ти ја објаснам смислата на милостината на несреќниот која така се воспева во книгата „Зохар“. Ако кај човекот има некој орган, со кој не треба да се работи, а сепак кај човекот се појави некоја желба да работи со него, тој орган останува уништен од болест. Тој се нарекува несреќен. Целото негово постоење во светот е основано на тоа што за него работат останатите и го жалат. Во ова се крие смислата на реченото дека оној кој ќе го спаси животот на една душа, која се стреми кон Создателот, е како да го спасил животот на целиот свет. Животот до масата на другите не носи повеќе отколку постоењето на душата и ова треба да се разбере. Во очите на Создателот ова е еднакво на спасувањето на целиот свет, затоа што на тој начин светот се исполнува со добрина, која ја зголемува силата на таа несреќна душа, која постои само со помошта на останатите органи.
Да ви ја објаснам смислата на искажаното: „Го изведе надвор и рече: „Погледни кон небото...“ итн. ...И тој поверува во Создателот, а за него тоа беше милостина“. „Го изведе надвор“ – значи дека имало некоја желба да работи со тој орган, а тоа е забрането, за што е речено: „Погледни кон небото“. Истовремено со тоа му бил гарантиран благослов на потомството, во што има противречност, затоа што целото потомство, на кое му бил ветен благослов, поминува низ овој орган. Но, ако не работи со него, тогаш како може да добие потомство? И за ова е речено дека „поверувал во Создателот“, односно прифатил сè како што било: категоричната забрана за работа и гаранцијата за благословот на потомството. А кога примил – „за него тоа беше милостина“, односно примил милостина, како сиромав, кој живее од помошта на останатите. Заедно со ова, постојат две толкувања на искажаното. Едни сметаат дека Создателот му дал милостина на Авраам, за да може тој да живее без да работи, а други претпоставуваат дека Авраам Му дал милостина на Создателот. Во право се и едните и другите, затоа што додека не се случило поправањето, овој орган се наоѓа на небесата и се смета дека милостина му се дава на понискиот. Но, кога се достигнува неговото Крајно поправање, тој веќе не се наоѓа на небесата и тогаш Му се дава милостина на Вишиот. Јас ќе побарам секој од вас да ми напише толкување на овие зборови од мојот татко, бидејќи тоа се чудесни зборови, а сега да го одредиме планот за зимската работа, времето на работа во долгите ноќи. Досега јас зборував од аспект на левата линија, која се нарекува „левата оддалечува“ и потребен е напор и голема работа за надминување на сите препреки и надворешни расудувања и мисли од наша страна. Сепак, неопходна е и работа со десната линија, како што рекле мудреците (благословен да биде споменот за нив): „Направи ја Тора своја постојана работа, а работата (другите работи) – повремени“ (Пиркеј-Авот (1,15). Тора се нарекува десната линија, која е категорија на совршенството и човекот треба да се смета себеси како исполнет со достоинство и високи карактеристики, изучувајќи ја Тора и исполнувајќи ги заповедите, како што му прилега на совршен човек, колку што има сила за тоа.
Но, не треба да се обесхрабрува ако не успее посакуваното да го исполни целосно. Всушност, ако посакува да ги зголеми своите добри дела и работата со Тора, а не може, тогаш не треба да жали за тоа, туку да биде во радост за време на работата во десната линија. И колку што е можно, да биде задоволен со своето учество и да Го воспева и за Му се заблагодарува на Создателот затоа што му ја дал најмалата можност да Му служи на Царот иако тоа е само за момент во еден ден или пак, еден момент во два дена. Тоа за него ќе биде слично како да нашол огромно богатство. Ако исполнува и наједноставни дејствија, во кои нема животна сила, во секој случај тој мора да се обидува да биде во радост и да добива оживувачка сила од тоа што му е дадена можноста да Му служи на Царот. Во таква состојба тој треба да биде за време на работата, а тоа се нарекува категорија на Тора, десна страна, како што е запишано „На десно од Него – пламен од закон за нив“ (Дварим, 33:2). За секоја дадена можност тој треба да Го воспева Создателот.
Јас од мојот татко и Учител слушав дека воспевајќи го Создателот и заблагодаривајќи Му се за тоа што Тој нè доближил кон себе, ние ја привлекуваме духовната Светлина надолу. Човекот треба да се чувствува совршен и тогаш тој се нарекува благословен – „барух“, а благословениот се доближува до Благословениот. Ако пак, човекот се смета себеси за проколнат – „арур“, тогаш Благословениот не може да се доближи до проколнатиот. Затоа вие треба да се сметате себеси за совршени за време на учењето на Тора и додека ги исполнувате заповедите, а тогаш е забрането да барате во себе какви било недостатоци (како што е речено: „Секој што има недостаток, да не се доближува“) – и ова се нарекува категорија на Тора, односно совршенство. Но, работењето исклучиво со Тора исто така не е добро, како што рекле мудреците: „Оној кој работи само со Тора е сличен на оној во кого нема божествен почеток“, како што е речено: „Имаше многу денови кај Израел без вистинскиот Бог“ (Двиреј а-јамим) (2, 15:3). „Денови“ означува совршенство, односно категорија на Тора, „многу“ значи дека работи само со Тора и во таков случај кај него го нема вистинскиот Создател. Од аспект на левата линија токму работата укажува на вистинскиот пат и за ова е речено „Добро е да се измеша учењето на Тора со трудот (дерех ерец – земјен пат), бидејќи двете работи бараат голем труд, што оттргнува од гревот; секое учење на Тора, кое не е придружено од труд на крај е залудно и со себе влече грев“ (Пиркеј-Авот 2,2). Не се оптоварувај себеси со прашањето зошто работата само со Тора влече грев со себе и зошто не е доволно тоа што не оттргнува (од гревот)... затоа што секој кој не оди по патеката на вистината, останува во состојба „доколку не се удостојат, за нив (Тора) ќе стане смртоносен отров (наркотик на смртта)“. Работата, спомената погоре, се однесува на Царството небесно (Малхут шамаим – власт на Создателот) и само заради тоа се нарекува работа (малаха). Заради ова мудреците предупредувале, дека токму напорите вложени во двете насоки го предаваат гревот во заборав. Но, како што е споменато погоре, треба да се намали работата со други дела и да се зголеми работата со Тора – „направи ја Тора своја постојана работа, а работата повремена“, бидејќи голем дел од денот човекот треба да напредува во десната линија и само малку време да одвои за чиста работа во разумот и во срцето.
Ќе го завршам писмото со надеж дека ќе се удостоиме со вечно соединување со Создателот.
Барух Шалом, син на својот татко и учител Баал ХаСулам
* Писмото број 36 во изданието од 1998 година се наоѓа под број 10
