Во Мишна (Авот1), Јехошуа Бен Перахија вели: „направи си Рав (голем учител), купи си пријател и суди му на секому според скалата на заслуга.“ Ние гледаме дека постојат три работи: 1) направи си рав, 2) купи си пријател , 3) и суди му секому според скалата на заслуги.

Ова значи дека покрај „правењето“ од некого, Рав за себе, има уште нешто кое мораме да го направиме во однос на заедницата. Со други зборови, вклучувањето во љубовта кон пријателите не е доволно. Тој треба да биде обзирен кон секого и да ги суди според скалата на заслуга. Ние мораме да ја разбереме разликата во тоа што го кажуваат зборовите “направи, “купи’’ и “според скалата на заслуги.’’ Правењето е практична работа. Ова значи дека тука не се вклучува мозокот, туку само делата. Со други зборови, дури и ако некој не се согласи со работата која сака да ја направи, туку напротив, умот му дава увид дека не е дело кое вреди, ова се нарекува правење. Тој треба да дејствува со сурова сила, без ум, затоа што е против разумот.

Во однос на работата треба да протолкуваме дека фактот што некој сака да го претпостави Кралството Небесно се нарекува „чин.“ Тоа е како да се става јарем на вол за да ја ора земјата. Иако волот не сака да ја земе за себе оваа работа, тој е присилен. Слично, со Кралството Небесно ние треба да се присилиме и поробиме себеси бидејќи тоа е заповед без разум, од Создателот. Ова е затоа што човекот мора да го прими Клаството Небесно, но не затоа што телото чувствува дека ќе има некаква корист како резултат, туку со цел да се даде задоволство на Создателот.

Но како може телото да се согласи на тоа? Затоа работата мора да биде над разумот. Тоа се нарекува направи си Рав за себе, бидејќи таму треба да биде Кралството Небесно, бидејќи „тој е голем и управува.“ Запишано е во Зохар („Вовед во книгата Зохар“): „стравот е најбитен, човекот треба да се плаши од Вишиот бидејќи Тој е голем и сèвладетел, суштината и коренот на сите светови, и никој не може да се споредува со Него.“ Така, поединецот треба да се плаши од Создателот бидејќи Тој е голем и владее со сè. Тој е голем бидејќи Тој е коренот од кој произлегуваат сите светови и Неговата големина се гледа во Неговите дела. Тој владее со сè бидејќи Тој ги создал сите светови, и Вишите и нижиот и тие се ништо во споредба со Него, бидејќи тие не му додаваат ништо на Неговта суштина.’’

Затоа, редот во работата е поединецот да започне со „направи си Рав за себе,“ и да го земе на себе товарот на Кралството Небесно над логиката и над разумот. Ова се нарекува „правење,“ што значи само дела, и покрај противењето на телото. Потоа, „купи си пријател.“ Купувањето е кога личноста сака да купи нешто и тој мора да даде нешто што веќе го има стекнато. Тој одредено време дава од она што има и за возврат бара нов објект. Тоа е слично со работата за Бога. За некој да се стекне со Двекут (сплотеност) со Создателот, што претставува еднаквост на форма, како во, „како што Тој е мислостив, и ти бидеи мислостив,“ тој мора да признае многу работи кои ги има со цел да купи врска со Создателот. Ова е значењето на “купи си пријател.“ Пред личноста да си направи Рав за себе, што значи Кралство Небесно, како може да си купи пријател, што значи да се поврзе со Рав? Покрај сè, тој сè уште нема Рав. Само откако ќе си направи Рав, ќе стигне до точка кога се бара од телото да отстапи, за да се поврзе со равот до степенот до кој го чувствува како важен. Тогаш разбира дека стекнување на Двекут (сплотеност) со Создателот е вредно за секаков труд.

Иако човекот гледа дека не може да го надмине телото, бидејќи тој мисли дека не е доволно јак, дека е роден со слаба природа, тоа сепак не е така. Причината е во тоа што тој не ја чувствува големината на Рав. Со други зборови, тој сè уште ја нема важноста на Кралството Небесно, па така нема сила да надмине нешто што не толку важно. Секој може да ја земе во обзир важната работа која ја сака и да го прими она што му треба. На пример, ако некој е многу уморен и оди да спие околу полноќ, и се разбуди во 3 по полноќ, се разбира тој ќе рече дека нема енергија да стане, бидејќи е многу уморен. Ако тој е малку слаб или има мала температура, телото сигурно ќе нема сила да стане во времето во кое е навикнат да станува.

Но ако човекот е многу уморен, се чувствува болно, и си легне на полноќ, но некој го разбуди во 1 по полноќ, извикувајќи: „Има пожар во дворот, кој ќе навлезе во твојата соба, станувај да си го спасиш животот“ тогаш истиот човек нема да дава изговори дека е изморен или болен. Дури и да е многу болен, тој ќе вложи труд за да си го спаси животот. Очигледно, тој ќе се здобие со работа, телото ќе има сила да направи сè што може, за да го добие она што сака. Затоа, додека работиме на „направи си Рав за себе,“ човекот верува во: „тие се нашите животи и должината на нашите денови.“ До степенот до кој чувствува дека тоа е неговиот живот, до тој степен телото има сила да ги надмине пречките, како што е запишано во алегоријата. Заради оваа причина, во сите работи на човекот, во изучување или молење, тој треба да ја насочи целата негова работа кон стекнување на големината на важноста на Рав. Многу работа и многу молитви треба да бидат направени само за тоа.

Во писанијата на Зохар, ова се нарекува „Издигнување на Божественоста од правот,’’ што значи издигнување на Кралставото Небесно, кое е спуштено во правта. Со други зборови, не се ставаат важни работи на земја, додека нешто што е небитно се фрла на земја. Бидејќи Кралставото Небесно, наречено „Божественост,“ е „симнато до самото дно.“ Во книгите е речено дека пред секое духовно дело поединецот мора да се моли за „Издигнување на Божественоста од правот,“ што значи да се моли за да го смета Кралството Небесно како многу важно и да му биде вредно да вложи труд за тоа, па да го издигне според неговата важност.

Сега можеме да разбереме што велиме во молитвата за Рош ХаШана (Нова Година), „Дај им слава на Твоите луѓе.“ Ова изгледа мошне тешко. Како е дозволено да се моли за чест? Нашите мудреци рекле: „Биди многу, многу скоромен.“ Па како можеме да Му се молиме на Создателот да ни даде слава?

Треба да протолкуваме дека ние се молиме Создателот да ни ја даде Божјата слава на Неговите луѓе. Ние немаме Божја слава, туку „градот на Бога е симнат до самото дно,“ наречен „Божественост во правта.“ Исто така, ние ја немаме вистинската важност кон работата на „направи си Рав за себе.“ Така, на Рош ХаШана, времето кога го земаме на себеси Кралството Небесно, ние бараме од Создателот да ја даде Божјата слава на Неговите луѓе, за луѓето од Израел да ја почувствуваат славата на Создателот. Тогаш ние ќе бидеме во можност да ја одржуваме Тора и Мицвот (заповедите) во целост.

 Така, треба да речеме, „Дај ја Божјата Слава на Твоите луѓе,’’ што значи дека Тој ќе ја даде Божјата Слава на луѓето од Израел. Ова не значи дека Тој ќе ја даде славата на Израел на луѓето од Израел, туку дека Создателот ќе ја даде Славата кон Бога на луѓето од Израел, бидејќи тоа е сè што ни треба, со цел да ја почувствуваме важноста и големината на Двекут со Создателот. Доколу ја поседуваме оваа важност, секој ќе биде во можноста да вложи труд и ќе нема никој во светот кој вели дека нема сила да си го спаси животот. Да не остане ѕвер, доколу чувствува дека животот е многу важна работа и дека може да ужива во неговиот живот. Но доколку човекот не чувствува дека животот има значење, многу луѓе избираат да умрат. Ова е затоа што ниедна личноста не може да искусува страдање во неговиот живот, бидејќи тоа е спротивно на целта на создавањето. А целта на создавањето била да прави добро на Неговите суштества, што значи дека тие би уживале во животот. Така, човекот гледа дека сега не може да биде среќен, или барем подоцна, па тој извршува самоубиство, затоа што тој ја нема целта на животот.

Следува дека сè што ни недостасува е “ да си направиме Рав за себе, за да ја почувствуваме големината на Создателот. Тогаш, секој ќе биде во можност да ја достигне целта, која е да се припои со Него.

Исто така треба да протолкуваме зборовите на Раби Јехошуа Бен Паракија- кој вели три работи:

1) направи си Рав за себе. 2) купи си пријател. 3) суди му секому според скалата на заслугата - во односот на љубовта кон пријателите. Би имало смисла да се мисли дека пријателството се однесува на две личности од исто ниво, на вештини и квалитети, бидејќи тогаш на нив им е полесно да комуницираат и да се соединуваат како едно. Тогаш „тие им помогнале на сите негови пријатели,“ како двајца кои прават партнерство и секој вложува еднакво енергија, ресурси и работа. Потоа користа исто така се дели еднакво помеѓу нив.

Но, доколу едниот е супериорен во однос на другиот, тој вложува повеќе пари, искуство или енергија отколку другиот и делбата на користа не е еднаква. Ова се нарекува „една третина партнерство“ или “четвртина партнерство.“

Така, тоа не се смета за вистинско партнерство, бидејќи едниот има повисок статус од другиот. Произлегува дека вистинско пријателоство е кога секој го прави неопходното плаќање за да го купи својот пријател. Тоа е точно кога двајцата се со еднаков статус, и двајцата плаќаат еднакво. Тоа е како во телесена работа, кога двајцата даваат сè подеднакво, или во спротивно не може да постои вистинско партнерство. Така, во „купи си пријател за себе,“ секој си купува пријател само доколку се еднакви, бидејќи само така може да има поврзување.

Но од друга страна, невозмножно е да учат еден од друг доколу не го гледа пријателот како поголем од себе. Доколку другиот е поголем, тој не може да му биде пријател, туку може да му биде Рав (учител/голем), додека другиот се смета за ученик. Тогаш, тој може да добие знаење или доблести од него. Затоа е речено, „направи си Рав за себе и купи си пријател; и двете треба да постојат.“ Со други зборови, секој треба да го смета другиот како пријател, и тогаш има место за купување. Ова значи дека секој треба да му плати на другиот само со признавање, како што таткото го признава својот вишок, работи за својот син, троши пари за својот син и сето тоа заради љубовта.

Но тоа е природна љубов. Создателот дава природна љубов за одгледување на децата, за да продолжи постоењето во светот. Доколку, на пример, таткото ги одгледува децата бидејќи тоа е Мицва (заповед), неговите деца ќе имаат храна, облека и други работи кои се неопходни за децата, до тој степен до кој таткото е посветен на одржување на сите Мицвот (множина од Мицва). Повремено тој може да ја одржува Мицва, но повремено тој ќе може да го направи минимумот и неговите деца ќе умрат од глад. Ова не е така со љубвта кон пријателите. Овде секој сам мора да направи голем напор за во неговото срце да ја создаде љубовта кон пријателите. Истото е и со „купи си пријател за себе.’’ Еднаш кога ќе разбере, барем и интелектуално, дека му треба помош и дека не може да ја изведува светата работа, до степенот до кој го разбира ова во неговиот ум, тој започнува „да купува“, да прави признанија за доброто на неговите пријатели. Ова е така бидејќи тој разбира дека работата, во основа, е давањето на Создателот. Но, тоа е против неговата природа, бидејќи човекот е роден со желба да прима само за негова корист.

Така, нам ни е даден лекот со кој можеме од самољубие да бидиме со љубов кон другите, и со тоа можеме да дојдеме со љубов кон Создателот. Затоа, човекот може да најде пријател на негово ниво. Но потоа треба да го „направи“ пријателот Рав, што значи тој треба да почувствува дека неговиот пријател е на повисок степен од него. Тоа е нешто што не може да го види, дека неговиот пријател е како Рав, а тој е како ученик. Но ако тој не се однесува со пријателот како кон Рав, како ќе научи од него? Ова се нарекува „направи,“ што значи безумно дејствие. Со други зборови, тој мора да прифати, над разум, дека неговиот пријател е поголем од него, и ова се нарекува „направи,“ што значи дејствување над разумот.

Во есејот, „Говор за завршувањето на Зохар,“ запишано е: „За да се примени првиот услов, секој ученик мора да се чувствува најмал од сите пријатели. Во таа состојба, тој може да го прими ценењето на големианата на големиот.“ Така, тој изјавува дека секој треба да се види себеси како најмал од учениците. Како може некој да се види како најмал од учениците? Овде се однесува само на над разумот. Ова се нарекува „направи си Рав за себе,“ што значи дека секој од пријателите го смета за Рав во споредба со него, а тој, самиот себе се смета како ученик.

Ова е голем труд, бидејќи постои правилото дека недостатоците на другите се секогаш видливи, додека сопствените грешки се секогаш скриени. Но сепак, тој мора да ги смета другите како доблесни, и дека е вредно да го прими она што тој го вели или прави, да учи од делата на другиот.

Но телото не се согласува со тоа бидејќи секогаш кога некој треба да учи од друг, што значи доколку има обзир кон другиот, другиот го принудува на работа, и телото ги пробудува погледите и делата на другиот. Бидејќи телото сака да одмара, за него е подобро и полесно да ги отфрли погледите и делата за да не прави напор.

Затоа се вели, “направи си Рав за себе.“ Тоа значи за пријателот да ти биде Рав, ти треба да го направиш. Со други зборови, тоа не е со разум, бидејќи разумот тврди поинаку, и понекогаш дури му го пакужава и спротивното - дека тој може да биде Рав а другите негови ученици. Затоа се вели „направи,“ што значи правење а не размислување.

3) „И суди му секому според скалата на заслугите.“

Откако рековме „купи си за себе пријател,“ останува прашањето, „што е со остатокот од луѓето?“ На пример, доколку некој избере неколку пријатели од општеството и ги остава другите и не се поврзува со нив, прашањето е:„како да се однесува со нив?“ И покрај сé, тие не му се пријатели, но зошто тој не ги одбрал нив? Ние најверојатно треба да речеме дека тој не нашол доблести во нив за да му биде вредно да се поврзе со нив, што значи тој не ги ценел.

Како треба да се однесува со остатокот на луѓе во неговото општество? Истото се однесува и за остатокот на луѓе кои не се од од групата, како да се однесува со нив? Раби Јехошуа Бен Парахиа за тоа вели: „и суди му секому според скалата на заслугите.“ Што значи дека некој треба да суди според скалата на заслугите? Ова значи дека фактот што човекот не наоѓа квалитети во нив, не е негова грешка. Туку дека не е во негова моќ да ги види заслугите на јавноста. Заради оваа причина, тој гледа според квалитетите на неговата душа. Ова е вистина според неговото достигнување, но не според вистината. Со други зборови, постои нешто што е вистина сама по себе, без разлика на оној кој достигнува. Постои вистината дека секој достигнува според неговите квалитети, што значи дека вистината се менува според оние кои достигнуваат.

Ова значи дека субјектот се менува според променливите состојби кои ги достигнува. Но вистината не се менува во нејзината суштина. Затоа секој може да ја достигне истата работа различно. Затоа, во очите на јавноста, може да изгледа дека јавноста е во ред, но тој гледа поинаку според неговите квалитети.