Нашите мудреци рекле (Хагига 13), „Рав Ами рекол: „Зборовите на Тора не треба да бидат дадени на идолопоклоници, како што е запишано, „Тој не се занимава со ниедна нација; а Неговите прописи, не им се познати.“ Во Садерин (59), Раби Јонатан рекол: „Идолопоклониците кои се вклучуваат во Тора мораат да умрат“, како што е запишано, „Мојсеј ни заповедал закон, наследство.“ „Ние сме наследиле, а не тие.“ Раби Меир во Гемара вели: „Како тоа? И покрај сè, дури и идолопоклониците кои се вклучуваат во Тора се на ниво на најголем свштеник, како што е запишано, „доколку човек ги изведува, тој ќе живее според нив.“ Не вели, „свештеници,“ „левити“ или „Израелци,“ туку „човек.“ Ова значи дека дури и идолопоклоникот кој се вклучува во Тора е како најголемиот свештеник.“ Ние треба да разбереме, според правилото во работата, дека целата Тора е во секој поединец. Зохар вели дека секој човек е во, и сам по себе Тора. Ова значи дека тој се состои од сите седумдесет нации од светот. Така, што е „Исраел“ и што се „идолопоклоници“ во самиот човек? Друго прашање околку зборовите на Раби Меир е кога тој дава докази од стихот, „доколу човекот ги изведува, тој ќе живее според нив.“ Раби Шимон вели: „Човек се однесува на Исраел,“ и го дава како доказ стихот, „ти си наречен човек“ а не нации на светот.“ Така, како може Раби Меир да дава докази за зборот „човек“ дека се однесува на идолопоклониците? Тосфот објаснува во Санедрин дека постои разлика помеѓу „човек“ и „човекот.“
РАШИ толкува дека не треба да постои недоразбирање кај Раби Шимон кој вели, „човек означува Исраел.“ Тоа е едноставно, тоа не се разликува од зборовите на Раби Шимон - дека човек означува точно Исраел. Исто така, ние треба да ја разбереме големата разлика помеѓу Раби Јонатан и Раби Меир, каде што Раби Јонатан вели: „Идолопоклоникот кој се вклучува во Тора мора да умре,“ а според Раби Меир тој не е како обичен човек од Израел туку како голем свештеник. Дали е можно тој да биде поголем од обичен човек од Израел? Зохар вели (Ахареи, стр 103, и во коментарот на Сулам, точка 289), „Раби Елазар го прашал Раби Шимон, неговиот татко. Запишно е: „Тој не се занимава со ниедна нација.“ Ние треба да го прашаме тоа бидејќи е запишано: „Тој го објавил Својот збор на Јаков,“ зошто вели, „Неговите статути и Неговите прописи на Исраел?“ Ова има двојно значење. Бидејќи Тора е притаеното, Вишото и скапоценото, Неговото Име, целата Тора е скриена и откриена, што значи дека во неа има скриено и буквално на Негово Име. Така, Исраел е во два степени, откриен и скриен.
Ние научивме дека има три степени кои нè поврзуваат еден со друг.
1) Создателот,
2) Тора,
3) Исраел.
Затоа е запишано: „Тој на Јаков го објавува својот збор, Неговите статути и прописи кон Исраел.“ Тоа се два степени. Едниот е откриен и тоа е степенот на Јаков. Другиот е скриен и тоа е степенот на Исраел. На што насочува текстот? Тој одговара: „Секој кој што е обрежан и впишан во Светото име му се дадени откриените работи од Тора.“ Ова е значењето на тоа што е запишано: „Тој ги објавува своите зборови на Јаков.“
Но, „Неговите статути и прописи кон Исраел“ е повисокиот степен. Така, „Неговите статути и прописи кон Исраел“ се тајните на Тора. Законите на Тора и тајните на Тора не треба да бидат разоткриени, освен на оние кои се на соодветен висок степен. Според тоа на кој степен е некој од Исраел тие ја разоткриваат Тора само на оној кој е на тој висок степен, тоа е така и за идолопоклоните нации. Во точка 303 е запишано: „Дојди и види дека првата работа во Тора, која е дадена на новороденчињата, е азбуката. Ова е нешто што луѓето во светот не можат да го посакаат и да го разберат.“
Да се разбере горенаведоното, ние прво треба да знаеме што претставува Исраел, а што е идолопоклоник во работата. Нашите мудреци во Шабат 105б, рекле: „Не треба да има туѓ Бог во тебе и не се поклонувај пред туѓ Бог.“ Следува дека кога се зборува за едно тело, тогаш идолопоклоникот, кој е наречен „туѓ Бог“ е во човекот. Последователно, ние треба да знаеме дека идолопоклониците се внатре во човекот, што е всушност злата склоност која го мами поединецот да се задоволува себеси и да ужива во животот и тоа се нарекува „зло.“ Злата склоност му вели на поединецот: „Доколку ме слушаш мене, ти ќе уживаш во животот.“ Така зошто се нарекува „зла склоност“ или „туѓ Бог“? Исто така, која е врската помеѓу идолопоклонството и злата склоност и зошто е наречена „побожност“ и ја слави и ѝ се поклонува ако некој му служи на идолопоклонството? Познато е дека постојат два крала на светот:
1) Кралот на сите кралеви, 2) стар и будалест крал, што значи злата склоност.
Тоа се нарекува „два авторитета“ ; 1) авторитетот на Создателот, 2) авторитетот на човекот.
Нашите мудреци рекле дека кога човекот се раѓа тој веднаш ја добива злата склоност, како што е запишано: „Гревот тропа на вратата.“ Во Зохар, тоа значи дека веднаш кога некој ќе излезе од утробата, кај него доаѓа злата склоност. Во работата, ние треба да протолкуваме дека веднаш, уште од денот кога е роден, тој работи и ѝ служи на злата склоност во него, со неговотот срце и душа.
Но, познато е дека злата склоност е желбата за примање во нас, како што е објаснето во „Вовед во книгата Зохар.“ Веднаш штом некој е роден, неговата цел е да ѝ служи на желбата за примање. Ова значи дека сите негови сетила се насочуваат на тоа како да му служи на стариот и будалест крал. Така, поединецот се поклонува пред него, и поклонување означува дека тој ги потчинува неговиот разум и ум. Човекот понекогаш слуша дека треба да му служи на кралот на сите кралеви, но умот и срцето разбираат дека причината за нашето раѓање, не е за да ѝ служиме на желбата за примање. Сепак, тој ги потчинува срцето и умот и вели: „Иако мојот разум ми покажува дека не е вредно целиот мој живот да работам и да ѝ служам на желбата за примање, туку дека е вредно да му служам на Создателот, јас одам над разумот. Со други зборови, над разумот за него сега е над телото кое му вели: остави сè што си примил од книгите и авторите - дека треба да му служиш на Создателот. Туку, како и тогаш, така и сега, не се противи на желбата за примање, туку служи ѝ со целото твое срце и душа.“
Следува дека поединецот се поклонува пред желбата за примање бидејќи потчинување на разумот се нарекува „поклонување.“ Ова се смета дека човекот му служи на туѓ Бог, кој е стран на Кедуша (Светоста). Тој се нарекува „туѓ Бог,“ бидејќи ѝ е туѓ на Кедуша. Во тоа време, човекот кој му служи се нарекува „туѓинец“ или „идолопоклоник,“ и ова е туѓиот Бог во телото на човекот. Туѓиот Бог не е нешто однадвор. Ова се смета дека тој врши идолопоклонство. Со служење и работење за неговото тело, кое се нарекува „желба за примање“, тоа се смета дека тој изведува идолопоклонство, и таа личноста се нарекува „туѓинец“’ или „идолопоклоник.’’
Ова е така бидејќи тој нема врска со Кедуша, бидејќи Кадош (свет/како светост) е наречен Создателот, како што е запишано: „Ти ќе бидеш свет бидејќи Јас Господ сум Светиот.“ Тоа значи, ти треба да бидеш просветлен.“ Бидејќи Создателот е давателот, да се има Двекут (сплотеност) со Него, наречено „еднаквост на форма“ така и човекот треба да биде давател, и ова се нарекува Кедуша (светост). Затоа, следува дека оној кој служи и работи со желбата за примање создава објект, и тоа го означува неговиот бог. Во таа ситуација човекот сака да му служи на тој објект со целото срце и душа. Сè што прави, дури и чин на давање, тој дури не го ни зема во обзир чинот на давање, освен користа која желбата за примање ќе ја добие од тоа. Тој не ја оттргнува својата насоченост од тоа, не дај Боже, туку се придржува до неговата верба дека така треба да служи.
Иако неговиот ум решил дека не е вредно да ѝ служи на желбата за примање, тој сепак нема моќ да го надмине неговиот бог, на кого му служел уште од денот кога бил роден. Но се „верба“ се нарекува бидејќи човекот ѝ служи на својата желба за примање над разумот. Не постои причина во светот која може да го оддели од таа желба, за која е приврзан, уште од денот кога е роден. Ова се нарекува „неверник“ или „туѓинец.“
Исраел го означува спротивното од туѓ бог, што значи Јашар Ел (право кон Бога). Ова значи дека целата негова намера е сè што да се прави да биде право кон Создателот. Со други зборови, неговата единствена желба и мисла е да дојде директно до сплотеност со Создателот, и тој не сака да го слуша гласот на желбата за примање. Тој вели дека името кое ѝ е дадено на желбата за примање (зла склоност) ѝ одговара бидејќи таа само нанесува штета. Колку повеќе тој се обидува да ја задоволи неговата желба, за да не му попречува во неговатат работа да биде слуга на Создателот, толку се случува спротиното. Тој постојано се уверува дека само ѝ го дава на желбата за примање она што таа го бара од него, и човекот ѝ дава бидејќи мисли дека со тоа, таа ќе престане да го вознемирува. Но тогаш ние гледаме целосна спротивност. Овој примател зајакнува со задоволување на неговата потреба и станува уште позлобен.
Сега човекот гледа колку биле во право нашите мудреци кога рекле (Берешит Раба 25,8): „Не прави му добро на лошиот,“ што значи, не прави му добро на лошиот човек. Истото е и со нас, кои учиме за сето она што е во секој човек. Значењето е дека, забрането е да ѝ се прави добро на желбата за примање, која е злата склоност, бидејќи од доброто кое човекот ѝ го прави, таа има повеќе сила да му наштети подоцна. Ова се нарекува „враќање на услугата со зло.“ Тие се како две капки во бара; т.е, според степенот до кој ѝ служи на желбата за примање, толку се зголемуваат моќите на злата склоност за да му наштети подоцна.
Но, човекот треба секогаш да запомни кое е злото кое е предизвикано со примањето. Затоа човекот треба секогаш да ја помни целта на создавањето - да прави добро на Неговите суштества - и да верува дека Создателот може да додели бескрајни задоволства. За тоа е запишано (Малахи 3:10), „пробај Ме во ова,“ вели Господ, „дали нема да го отворам прозорот на рајот и да го истурам врз тебе благословот сè додека не те поплави.“ Причината зошто човекот не го чувствува задоволството кое Создателот сака да го даде е заради разлика во форма помеѓу Создателот, кој е давател, и човекот кој е примател. Ова предизвикува срам во примателот на задоволството. За да се избегне бремето на срамот, постои поправка наречена Цимцум (ограничување) - да не прима, освен ако е со цел да дава на Создателот. Ова се нарекува „Еднаквост на форма,“ која ја напишале нашите мудреци: „Како што Тој е милостив, и ти си милостив.“
Ова означува, како што Создателот е давател и во Него нема примање - бидејќи од кого Тој би примал? Исто така, човекот треба да се стреми да достигне степен да не сака да работи за себе, туку да ги насочува сите свои мисли и желби кон задоволување на Создателот. Тогаш тој се збодива со соодветни садови (Келим) за примање на Вишото Изобилие, кое е општото име за задоволствата кои Создателот сака да му ги даде на суштеството.
Општо, изобилието се дели на пет односи, наречени НРНХЈ. Понекогаш тие се нарекуваат НБН. Исто така, Вишото Изобилие едноставно може да биде наречено Нешама (душа), и примателот на Нешама се нарекува Гуф (тело). Но тие не се постојани имиња, туку зависат од контекстот. Но, кој го попречува примањето на гореспоменатото задоволство? Тоа е само желбата за примање. Таа попречува и не нè пушта од нејзиниот авторитет, наречен „примање со цел да се прима.“ Во овој однос настанал Цимцум - за човекот да ги поправи садовите за примање, да бидат со цел да даваат. Тогаш човекот ќе биде сличен со давателот. Таму постои еднаквост на форма, наречена Двекут. Преку Двекут со Создателот, човекот се смета за жив, бидејќи тој е поврзан со Животот на Животите. Но преку примателот во себеси тој е одделен од Животот на Животите. Затоа нашите мудреци рекле: „Злобните додека се живи, се нарекуваат „мртви.“ Така, јасно е кој нè попречува од тоа да ни биде даден живот. Тоа е само примателот во нас, и тоа треба да го одредиме. Произлегува дека тоа е причината за сите неволји и штети кои ги страдаме во животот. Постои само еден лек кој може да му го спаси неговиот живот, со кој ќе биде награден со живот; поинаку тој ќе треба да исчезне. Но нешто сопира да се добие лекот. Јасно, тоа се нарекува „злобен човек.“ Истото е и со нас. Кога некој дознава дека само преку желба за давање е возможно да се биде награден со духовен живот, и дека таму се наоѓаат сите вистински задоволства, и дека оваа желба со цел да прима го спречува да ги прими вистинските задоволства; како тој ќе гледа на тоа? Секако на тоа треба да гледаме како на ангел на смртта. Тоа предизвикува на нас да не ни биде даден живот!
Човекот треба да го сфати дека нашиот примател е злото во нас. Но, човекот сака да биде „Исраел,“ што значи дека тој не сака да врши идолопоклонство, кое е злата склоност во телото на човекот, и сака да се покае за идолопоклонството кое го правел цело време, и сака да му биде слуга на Создателот. Во таа состојба тој треба да сака да излезе од доминацијата на злата склоност. Но што треба да прави? За тоа постои одговор од нашите мудреци (Кидушин 30б), „Создателот му рече на Исраел, „Мои синови, Јас ја создадов злата склоност, и Јас го создадов зачинот Тора. Доколку се вклучите во Тора, нема да бидете предадени во нејзините раце, како што е запишано:„Ако си добар, дали злата склоност нема да биде тргната?“ И ако не се вклучиш во Тора, ти ќе бидеш во нејзините раце, како што е запишано: „Гревот тропа на врата.“ Со други зборови, само со вклучувањето во Тора човекот може да има моќ да излезе од доминацијата на злата склоност и да влезе во Кедуша. Затоа следува дека оној кој се вклучува во Тора, целта на учењето мора да му биде јасна, што значи причината која предизвикува тој да се вклчи во Тора.
Во Тора има две сротивности, како што рекле нашите мудреци во Јома 72б, „Раби Јошуа Бен Леви рекол: „Зошто е запишано, ова е законот што го ставел Мојсеј?“ Доколку тој е награден, таа за него станува животна напивка. Доколку тој не е награден, таа за него е смртоносна напивка. Заради оваа причина, кога човекот се вклучува во Тора тој треба да внимава Тора да не го носи во смрт.“ Но, тешко е да се разбере како може да има толкава разлика помеѓу „да се биде награден“ и „да не се биде награден“, до тој степен за тие да велат дека ако човекот не е награден со вклучувањето во Тора, таа станува смртоносна напивка. Нели е доволно самото тоа што не е награден? Зошто му е дури полошо од некој кој воопшто не се вклучил во Тора? Оној кој кој не се вклучил во Тора ја нема напивката на смртта, а тој кој се вклучува во Тора се здобил со смртоносна напивка, како возврат за неговата работа. Дали е можна таква работа? Ова прашање е преставено во „Вовед во изучувањето на Десетте Сфирот“ (стр 20, точка 39),“ Нивните зборови бараат објаснување за да се разбере како Светата Тора станала смртоносна напивка за некој. Не само што неговата работа и труд се залудни и тој не прима корист од неговата работа, туку Тора и самата работа за него стануваат смртоносна напивка. Ова е навистина тешко.“
Во „Вовед во изучувањето на Десетте Сфирот“ (точка 101), вели:„Создателот се крие Себеси во Тора, но некој со добри дела кој многу се вклучил во Тора и Мицвот, и искусува страдања и болки за време на притаеноста; не се споредува со некој друг кој има гревови и малку одржувал Тора и Мицвот. Првиот е во состојба да може да го суди Создателот позитивно, да мисли дека страдањето доаѓа до Него заради неговите гревови и неисполнување на Тора. Но другиот, не е во состојба да го суди Создателот позитивно.“ Слично е и со нас. Кога Тој ја става целта пред очите на човека, што значи дека Вишиот сака да ги задоволи Неговите суштества, но за да се избегне срамот, мора прво да има садови за давање. Ние сме родени со желба за примање, која се смета за туѓ Бог, на кого му служиме дури и над разумот и кој нè поробува, и ние не можеме да излеземе од неговата моќ. Тогаш ние веруваме во нашите мудреци кои велат: „Создателот рекол: „Јас ја создадов злата склоност; и Јас ја создадов Тора како зачин.“ Ова е причината која го принудува човека да се вклучи во Тора, и тогаш Тора му носи живот.
Со други зборови, со помош на Тора човекот излегува од доминацијата на злата склоност и станува слуга на Создателот, што значи неговата намера е само да му носи задоволство на неговиот Создателот. Тој ќе биде награден со Двекут со Создателот, што значи дека во тоа време, тој е ќе биде припоен кон Животот на Животите. Навистина, само во таа состојба, кога личноста учи за оваа цел, Тора се смета како животна напивка, бидејќи преку Тора тој ќе биде награден со живот. Сепак, ако тој не се вклучи во Тора заради таа причина, но од друга причина, преку Тора, желбата за примање ќе расте и таа ќе се здобие со поголема сила за да го држи човекот под контрола. Така примателот дозволува да разбере дека не е како другите луѓе бидејќи, фала Богу, тој е човек кој се стекнал со добри дела - Тора, и секако, Создателот не треба да се однесува кон него како што Тој се однесува кон обичните луѓе. Туку, Создателот треба да го препознае кој е.
Доколку работи во скриената Тора, тој сигурно има поплаки кон Создателот. На пример ако тој страда од нешто, тогаш му вели на Создателот: „Ова ли е наградата за Тора?“ Така, тој секогаш има жалби кон Создателот, што се нарекува „Сомнителна Божественост.“ Со тоа, таквиот човек е одделен од Животот на Животите. Ова значи дека таму каде што требало да се поништат пред Создателот и сè што ќе прави да биде во служба на Создателот, оној кој што работи за примателот сака Создателот да му служи нему. Следува дека тој човек работи спротивно од оној кој сака да биде награден со живот, преку нивното вклучување во Тора. Сè што му е потребно на примателот, е да му даде задоволство на Создателот.
Ние можеме да го разбереме она што Раби Ами го рекол: „Тора не треба да се дава на идолопоклоници.“ Доколку самиот човек е во состојба на идолопоклонство, причината зошто Тора му е забранета е затоа што е бесмислено. Во работата ние дознаваме дека треба да учиме Тора, со цел да излеземе од доминацијата на злата склоност. Но доколку некој не сака да излезе од робството на злата склоност, тогаш зошто му треба Тора? За тој човек тоа е залуден труд. Но, Раби Јонатан се приклучува на зборовите на Раби Ами и вели: „Не само што е бесмислено и залуден труд, туку тоа ќе му наштети на самиот идолопоклоник. Кога некој ја изучуваат Тора без цел да излезе од доминацијата на злата склоност, туку сака да ѝ служи, тоа се нарекува „идолопоклонство.“
Затоа е запишано, „Туѓиот Бог е човековото тело.“ Така, тој ја зема смртоносната напивка. Раби Јонатан рекол: „Идолопоклоникот кој се вклучува во Тора мора да умре.“ Тоа значи дека тој си ја ризикува душата бидејќи Тора за него ќе биде смртоносна напивка. На тоа Раби Меир рекол: „Зошто идолопоклониците кои се вклучуваат во Тора мораат да умрат? Тој е како вишиот свештеник, како што било речено: „Доколку човек ги изведува, според нив ќе живее.“ Ние за тоа прашуваме:
А) Зошто тој вели дека е како виш свештеник? Нели и обичниот свештеник е висок степен? Тоа се зборовите на Раби Јонатан, кој мисли дека треба да умре. Која е причината за ова претерување дека тој е како најголемиот свештеник?
Б) Толкувачот прашува, ако Раби Меир вели, „Човекот“ Раби Шимон вели „човек“ всушност значи Исраел, а не идолопоклоници. Ние треба да го протолкуваме она што Раби Меир го рекол: „Идолопоклоник кој се вклучува во Тора.“ Тоа се однесува на она што го објаснивме погоре. Намерата на Раби Меир е човекот да разбере дека е идолопоклоник, со тоа што гледа дека, од денот кога е роден сè до сега, тој им служел на идоли, туѓиот Бог, кој е злата склоност, која е во телото на секој човек. Тој гледа како тој е поробен и е под контрола, и нема моќ да не го слуша нејзиниот збор. Иако тој често со умот и разумот разбира дека не вредно да ѝ служи, туку напртив, злата склоност треба да ѝ служи на Кедуша (светоста), тој сепак го потчинува разумот и ѝ служи како да разбрал дека тоа е вредно.
Кога некој го разбира тоа, кога гледа дека нема моќ во светот која може да му помогне, тој сфаќа дека е изгубен и дека ќе биде исклучен од живот за секогаш. За да се избави себеси од смрт – „злобните“ во нивните животи се нарекуваат „мртви“ - во таа состојба тој започнува да им верува на зборовите на нашите мудреци. Тие рекле: „Ова Создателот му го рекол на Исраел: „Синови Мои, Јас ја создадов злата склоност; и за неа Јас го создадов зачинот Тора. Доколку се вклучиш во Тора, ти нема да бидеш даден во нејзините раце.“ За овој вид на идолопоклоници Раби Меир рекол дека тој е како најголемиот свештеник. Неговите докази се во запишаното: „Доколку човека ги изведува, тој ќе живее според нив.“ Тој толкува дека ако некој е вклучен во Тора со цел да „живее според нив,“ односно тој сака да биде награден со живот и да не биде злобен - идолопоклоник, кој е туѓ Бог во човековото тело - следниот стих е за него: „Доколку човека ги изведува, тој ќе живее според нив.“ Ова е затоа што ако тој се вклучи во Тора, ќе биде како наголемиот свештеник. Не само како свештеник, туку тој ќе биде свештеник, што значи стекнување со квалитетот на Хесед (милост), што се нарекува „свештеник,“ што значи дека ќе биде награден со садови за давање, и тој исто така ќе биде награден со Гадлут (големина). Затоа тој вели дека е како виш свештеник.
Последователно, ние треба да прашаме зошто Раби Меир рекол: „Дури и идолопоклоникот.“ Како што објаснивме, тоа е спротивно, бидејќи кој идолопоклоник е вреден како виш свештеник. Зборот, „дури“ објаснува дека дури и ако човекот дојде до таква понизност во која сфаќа дека е навистина идолопоклоник, сепак чувствува дека до сега не добил ништо во неговиот живот, туку само ѝ служел на злата склоност. Со други зборови, сите негови мисли и желби биле само во корист на примателот. Тој го нема ниту намирисано патот на вистината, што значи дека тој има способност да верува во Создателот над разумот, но само според тоа што разумот му дозволувал да осознае дека таквата работа ќе му даде енергија да се вклучи во Тора и Мицвот. За таков човек Раби Меир вели: „не жали за оваа понизност. Наместо тоа, ти треба да веруваш дека кога ќе дојдеш во таква нискост, Создателот сепак може да те избави од прогонството и од доминацијата на злата склоност.“ Па така причината е спротивна: значењето на тоа што го вели е: „Дури и светиот да се согласи.“ Сега имаш потреба од Тора. Само сега имаш правилен Келим (садови), вистинската потреба од Создателот да ти помогне, бидејќи ти си дошол до моментот на вистината.
Нашите мудреци рекле: „Човековата склоност го совладува секој ден. Доколку не е за Создателот, не треба ниту да преовладуваме над тоа.“ Сега човекот ја гледа вистината, дека навистина му е потребна помошта на Создателот. Сега ние можеме да ги разбереме зборовите од Зохар, каде што вели дека ние треба да направиме три односи во работата:
1) идолопоклоници, 2) Јаков 3) Исраел.
Разликата помеѓу нив е во тоа што на идолопоклониците им е забрането да изучуваат дури и буквална Тора. Од она што е запишано ние дознаваме: „Тој не се занимава со други нации.“ Воглавно, дозволено е да се учи буквалното, особено во откриените работи. Во стихот: „Тој го објавува Својот збор кон Јаков.“ Кога е на повисок степен, на човека му е дозволено да ги учи тајните на Тора. Тоа се заклучува од стихот: „Неговите статути и Неговите прописи кон Исраел.“
Во Зохар е запишано, Јитро, стр 69, и точка 265 во коментарот на Сулам: „Така ќе им речеш, на куќата на Јаков, на тоа место кое им користи на нивниот степен.“ „И кажи им на децата на Исраел“, бидејќи Јаков и Исраел се два степена.
Јаков е степенот ВАК, а Израел е степенот ГАР. Но, Исраел е наречен: „Совршенството на сè,“ што значи покажување на Хохма (мудрост) и „зборување во духот на Хохма.“ Во Зохар е запишано, Јитро (точка 260): „Така ќе им речеш, на куќата на Јаков“ е наменето за жените, „и кажи им на децата на Исраел“ е наменето за мажите.“ Исто така во Зохар, Јитро (точка 261), се вели: „Така ќе им кажеш, на куќата на Јаков“ што ја означува изреката на Дин (осудата). „и кажи им на децата на Исраел“ е како што рекле: „и тој ќе им го каже заветот.“ Во Рахамим (милост), „Кажи им на децата на Исраел“, означува дека мажите дошле на страната на Рахамим. Затоа изјавува „кажи им“ на нив.“
Ние треба да ја разбереме разликата во зборовите на Зохар, кој во делот, Ахареи, вели дека Јаков и Исраел се два степени:
1) Јаков е доле, во кој некој го учи буквалното;
2) Исраел жени, Исраел мажи.’’ Во точка 261, вели: „Јаков е од страната на Дин, затоа пишува, „кажи им,“ а Исраел во Рахамим, бидејќи „кажување“ е Рахамим.“ Во точка 265, се вели: „Јаков го означува ВАК а Израел го означува ГАР. Затоа е запишано: „и кажи им на децата од Исраел,“ што значи да се покаже Хохма и да се зборува во духот на Хохма, бидејќи „кажување“ се однесува на Хохма.“
Прво, ние ќе објасниме како Зохар ги толкува односите на Јаков. Тој вели:
1) ВАК, 2) Жени, 3) Дин, 4) Откриен степен, долен степен, буквално.
Кога човекот ја започнува работата за да ја достигне целта, најпрво треба да ја спознае неговата моментална состојба во работата за Создателот, и потоа да види која е целта која што треба да ја достигне. Со други зборови, која е целовитоста која што тој треба да ја достигне?
Првата состојба е човекот да знае дека е идолопоклоник, наречен „идолопоклоник.“ Тоа е злата склоност која постои во човековото тело. Тоа се нарекува „туѓ Бог“, „стран Бог.“ Ова му е потребно за да ја разјасни неговата состојба, во која тој навистина е - дека тој навистина е во состојба на идолопоклоник. Но, поединецот треба да вложи многу труд за да ја види вистината бидејќи е невозможно да се достигне вистината освен преку Тора и работа, како што рекле нашите мудреци: „од Ло Лишма (не за Нејзино име), поединецот доаѓа до Лишма (за Нејзино име).“
Во состојба на Ло Лишма, кога човекот се вклучува во Тора и работа, според неговата природа тој гледа во луѓето од неговото окружување. Тој гледа дека нема други луѓе како него кои посветуваат толку многу часови на работата за Создателот. Во таа сотојба, тој се чувствува надмоќен во однос на другите, и ова предизвикува тој да ја заборави целта, односно да се достигне Лишма. Луѓето од надвор предизвикале тој да почувствува целовитост, и заради тоа тој не може да почувствува дека е одделен од главната цел - достигнување на Лишма. Тоа е особено така доколку е почитуван заради тоа што е слуга на Создателот. Сите луѓе кои го почестуваат се согласуваат со него, за тој да биде она што тие го мислат за него, дека тој е многу доблесен и без грешки. Така, како е возможно човекот да рече за себе дека е во состојба на идолопоклонство, дека сè уште не е обрежан? Следува дека неговата припоеност со масите, што значи нивната сплотеност со неговата Тора и работа нему му носат целовитост. Во работата, ова се нарекува, „фаќање за надворешните.“ Што губи тој со тоа што се фатил за надворешните? Одговорот е дека фаќањето е причината поради која тој не може да ја види неговата вистинска состојба, дека тој е сè уште во идолопоклонство. Тој сега треба да бара совет, како да излезе од доменот на злото.
Втората состојба на човекот е кога тој се обрежува себеси. „Обрежување’’ значи дека тој ја сече кожичката. Кожичката ги преставува трите нечисти Клипот (школки), неречени: „Бурен Ветер,“ „Голем Облак’’ и „Пламнат Оган,“ Знаеме дека желбата за примање доаѓа токму од таму. Но, не е во нечија моќ да ги исече овие кожи. Баал ХаСулам рекол дека Создателот треба да му помогне на човекот да може да ја исече кожата. За тоа е запишано: „и направи завет со него.“ Значењето на „со него“ е дека Создателот му помогнал. Но, тоа треба да го започне човекот. Сепак, доколку рековме дека човекот не може да се обреже самиот, тогаш зошто треба да самиот да започне, доколку велиме дека не може да заврши? Тоа изгледа како неговата работа да е залудна. Но, познато е дека нема Светлина без Кли (сад), а Кли се нарекува „недостаток,“ бидејќи таму каде што нема недостаток, нема ни исполнување. Така тоа дека човекот „треба да започне“ се однесува на недостатокот. Тоа не значи дека човекот треба да започне со исполнувањето. Туку, кога тој вели „започни“ тоа се однесува на создавање потреба и недостаток. Потоа, Создателот доаѓа и го дава исполнувањето на недостатокот. Ова се нарекува „и направи со него завет,“ што означува дека Создателот му помогнал.
Ова се смета како десна линија, кое што е значењето на „таткото го дава белото,“ како што е објаснето во Талмуд Есер Сфирот. Ова значи дека кога свети Вишата Светлина - односно Ор Хохма (Светлината на Хохма) наречена Аба (татко) - возможно е да се види вистината, дека кожата - желбата за примање - е лоша работа. Само тогаш човекот разбира дека тој треба да го отфрли самољубието. Тоа е помошта која човекот ја добива од Создателот - тој доаѓа до откровение на злото.
Со други зборови, пред човекот да дојде до сознанаието дека не е вредно да го употребува примателот во себе, тој не може да ги употребува садовите за давање, бидејќи едното го противречи другото. Заради оваа причина тој мора да се обреже себеси и тогаш може да ја добие желбата за давање. Следува дека отстранувањето на кожата, наречено „обрежување“ доаѓа со помош од Вишото. Со други зборови, точно кога свети Вишата Светлина, тогаш човекот ја гледа својата подлост, дека не може да прими ништо, заради различноста во форма. Во световите ова се нарекува, „таткото го дава белото.“
Откако доаѓа до откривање на злото, тогаш доаѓа втората поправка. Тој започнува да работи со цел да дава. Но ова, исто така, бара помош од Вишото. Ова се нарекува, „мајката го дава црвеното.“ Во Талмуд Есер Сфирот, тој толкува дека тоа се однесува на желбата за давање. Следува дека двете, моќта да ја поништи желбата за примање и моќта да изведува дела за давање, се дадени од Вишиот. Со друѓи зборови помошта доаѓа од Вишото. Ова го поставува прашањето: „а што дава нижиот?“ Бидејќи е речено дека нижиот мора да започне. Со што тој започнува, за потоа Создателот да му ја даде потребната помош? Како што е речено, сè што нижиот може да Му даде на Создателот е недостатокот, за Создателот да има место кое ќе исполнува. Со други зборови, оној кој сака да биде слуга на Создателот, а не идолопоклоник, мора да ја почувствува неговата понизност. Според степенот кој некој го чувствува тоа, во него постепено се создава болка, затоа што е вмешан во самољубие, исто како ѕвер, и нема врска со односот човек. Сепак, понекогаш личноста доаѓа до состојба каде што тој може да ја види својата понизност но и покрај тоа да не се грижи затоа што е во самољубие. Тој не ја чувствува вистински понизноста до тој степен да чувствува потреба од Создателот кој ќе го избави од тоа. Во таа состојба, човекот треба да си каже себеси: „Јас не сум инспириран; јас сум како ѕвер кој прави само ѕверски работи и мојата единствена грижа во оваа состојба е да барам од Создателот да ми дозволи да чувствувам повеќе задоволство во телесните задоволства, зошто поинаку не чувствувам желби.“ Во таа состојба, човекот треба да си каже себеси дека сега е во состојба на несвесност. Доколку тој не може да се моли на Создателот да му помогне, постои само едно решение: да се поврзе со луѓе за кои тој верува дека го имаат чувството на недостаток, кои се во понизност и кои бараат од Создателот да ги донесе поблиску, да ги избави од неволја кон олеснување, и од темнина кон светлина, иако тие сè уште не даваат.
Потоа, тој треба да рече: „Се разбира тие сè уште не го дооформиле својот сад на недостаток, наречен „потребата да се биде искупен од ова прогонство.“ Но, тие најверојатно го поминале поголемиот дел од патот за да се почувствува потребата.“ Така, преку нив, тој може да ги прими нивните чувства, како и болката; затоа што е во понизност. Но, невозможно е да се прими влијанието на опкружувањето, доколку тој не е соединет со нив, што значи доколку тој не ги цени. Според степенот до кој ги цени, тој може да прими од нивното влијание без работа, едноставно со сплотување со опкружувањето.
Следува дека во втората состојба, што значи кога тој е обрежан и поминал низ двата односа: 1) Оттргнување на злото, што преставува поништување на садовите за примање, и
2) Стекнување со садови за давање - тоа се смета дека сега тој го прима степенот ВАК. Ова се смета половина степен, бидејќи цел степен значи кога може да ги употребува садовите за примање, со цел да дава. Бидејќи тој се здобил само со садови за давање, откако ќе биде обрежан да биде со цел да дава, тоа едвај се смета како степенот ВАК. Ова се нарекува „степенот на Јаков“ Тоа исто така се нарекува „женско“ или „неговата сила е слаба како на жена,“ што значи дека тој не може да се надмине и да се стреми со цел да дава. Овој степен исто така се нарекува Дин. Тоа значи дека таму сè уште има Мидат ха Дин (квалитет на судба) над садовите за примање. Забрането е тие да се употребуваат бидејќи тој не може да се стреми со цел да дава. Тоа исто така се нарекува „низок степен.“. Овој степен исто така е наречен „буквално,“ бидејќи сега кога се обрежал себеси тој станал „едноставен Евреин.“ Пред тој да биде обрежан тој бил идолопоклоник, а сега е „Евреин.“ Исто така, сега тој се нарекува „Јаков“ како што е запишано: „така ќе им кажеш на куќата на Јаков.“ „Кажеш“ означува говор, бидејќи степенот Јаков се смета како да се работи само во садовите за давање, кои се чисти садови. Затоа постои „поговорката“, мек говор.
Ова не е така со односот на „Исраел.“ Зохар го толкува Исраел како:
1) степенот ГАР, целовитост на сè; 2) мажи; 3) Рахамим; 4) висок скриен степен, тајните на Тора. Нив ќе ги објасниме едно по едно.
1) Степенот ГАР. Бидејќи секој степен се состои од десет Сфирот, кои се делат на Рош и Гуф (глава и тело), Рош се нарекува ГАР, што значи Кетер – Хохма - Бина, и Гуф се нарекуваат ЗАТ. Постојат две половини на степенот. Затоа ВАК се смета за нискиот степен, а ГАР се смета за висок степен. Познато е дека кога се збори за степенот ВАК, тоа се нарекува „половина степен.“ Ова е знак дека ГАР е отсутен. Заради оваа причина, кога се вели, „степенот ГАР,“ тоа значи дека таму постои целосен степен, според правилото дека кога двата степена се заедно, тогаш повисокиот е споменат и го вклучува и нискиот. Затоа Зохар совршеноста на сè ја нарекува „Исраел.“
2) Степенот на мажи. Секој степен се сотои од два Келим: Зах (чист/фин) - кои се степени за давање, и Ав (тенко), кои се садови за примање. Возможно е да се употребуваат само ако во нив постои намерата да се дава. Бидејќи со цел да се дава е против природата, тоа бара труд со многу сила против природата. Кога некој може да го надмине само финиот Келим, ова се нарекува „женско,“ што се однесува на тоа дека неговата моќ е слаба како на жена. Но кога тој ги надминува садовите за примање, тој се нарекува „маж,“ „машко,“ „силен.“ Бидејќи Исраел се смета за ГАР, совршенството на сè, исто така и Исраел се смета за “машки.“
3) Степенот Рахамим. Бидејќи постои Цимцум (ограничување) и Дин (судба) над садовите за примање, забрането е тие да се употребуваат, освен ако некој може да прави со цел да дава, кога некој се стреми со садовите за примање, постои Дин над нив и е забрането тие да се употребуваат. Затоа женското се нарекува Дин.
Машко значи дека некој може да се надмине, со цел да дава со садовите за примање, исто така, и Дин се отстранува од нив. Тој ги употребува садовите за примање со цел да дава и ова се нарекува Рахамим (милост). Тоа се смета дека предходниот Дин бил ублажен од квалитетот на Рахамим. Сега тој прима во тој степен со цел да дава. Затоа машкото се нарекува Рахамим. Ова значи дека машките се нарекуваат Рахамим, а не Дин, како што е запишано во Зохар (точка 261), „Така ќе им кажеш на куќата на Јаков,“ што значи дека кажувањето е од страната на Дин, додека „кажи им на децата од Исраел“ означува дека кажување е од страната на Рахамим.
РАШИ го толкува стихот: „Така ќе им кажеш на куќата на Јаков.“ Името Мекхилта (толкување на книгата, Егзодус) се жените, кажи им на жените со мек говор. „Кажи им на децата од Исраел,“ односно на мажите, овие зборови се затегнати како тетиви.“ Ние треба да ги протолкуваме зборовите, „на жените со мек говор.“ Горе е споменато дека жените се тие кои немаат многу сила за да се надминат, туку само над финиот Келим. Ова се нарекува „меко“ што значи дека е меко и не е тешко да се надминат садовите за давање. Но садовите за примање се многу тешки за надминување. Така, машките - оние кои се во состојба на машко, кои имаат моќ да надминат - им е дадена работа во работи кои се затегнати како тетиви, што се однесува на садовите за примање. Но зошто Зохар вели машките се Рахамим? Тој вели „затегнати како тетиви“, а затегнати, тешки, го означува Дин, не Рахамим. Ние треба да протолкуваме дека машките имаат моќ да ги надминат садовите за примање кои се тешки за надминување. Кога се работи за надминување на садовите за примање, наречени Мидат ха Дин (квалитет на судба) ова им припаѓа на нив, на тоа место постои Рахамим, а не Дин. Но со жените, кои немаат моќ да ги надминат садовите за примање, на нив постои Мидат ха Дин и е забрането тие да се употребуваат.
Висок и скриен степен, кој се смета за „тајните на Тора. „Скриен“ означува дека човекот ако веќе е обрежана и е наградена со буквалното, што значи да биде едноставен Евреин, т.е, тој доаѓа во состојба во која веќе не врши идолопоклонство, туку му служи на Создателот, светлината на Хохма - откриена над садовите за примање - уште е скриена од него. Но оној кој бил награден со највисокиот однос, кој е машко и има моќ да ги надмине садовите за примање, Светлината Хохма, наречена „тајните на Тора,“ исто така се појавува во тие Келим. Затоа Зохар вели (точка 265), „и кажи им на децата до Исраел,“ што значи да им се покаже Хохма и да зборуваат во духот на Хохма, бидејќи „кажување“ упатува на Хохма, како што е запишано, „и Тој ќе им го каже својот завет.“
Следува дека забраната за идолопоклоници да изучуваат Тора треба да биде протолкувано како, „невозможно е идолопоклониците да учат Тора.“ Како што рекол Баал ХаСулам, кога се зборува за работата, каде што пишува „забрането“ тоа значи „не може.“ Но откако е обрежан, постојат два степени - горен и долен - што значи буквален и скриен.