Слушнав на 15-ти Елул (28 Август 1942 г.)
За да се сфати значението на скратеницата ЕЛУЛ (Јас кон Саканиот свој и Саканиот кон мене) во духовната работа, неопходно е да се појаснат уште неколку поими:
1. Смислата на „царствата", „спомените", „трубење во шофар", а исто така и смислата на кажаното: „Поништи ја ја својата желба пред Неговата желба, за Тој да ја наведне Својата желба пред твојата".
2. Зошто рекле мудреците дека: „Грешниците – веднаш се осудуваат на смрт, а праведниците – неодложно да живеат"?
3. Зошто е напишано: „Синовите на Гершон: Ливни и Шими" (Шмот 6:17)?
4. Зошто е напишано во Зохар дека: „Јуд – е црна точка, во која нема ништо бело"?
5. Смислата на напишаното: „Малхут на вишиот станува Кетер за нижиот".
6. Зошто радоста во работата сведочи дека работата е совршена?
За да се разбере сето наведено, треба да се разбере целта на Создавањето, која се состои во желбата на Создателот да ги наслади создадените. Но, за суштествата да не чувствуваат срам, вкусувајќи го подарениот леб, се врши поправка во вид на скривање на насладувањето (Вишата Светлина). Како последица на тоа се појавува екран, кој ги претвора желбите за примање во желби за давање. Во зависност од степенот на поправувањето на желбите (келим) од примање во давање, ние ја примаме претходно Скриената Светлина, која веќе однапред беше наменета за суштествата.Т.е. ги примаме сите насладувања, подготвени од Создателот во замислата на создавањето.
Оттука станува јасна смислата на кажаното: „Наведни ја својата желба пред Неговата желба..." – поништи ја својата желба да се насладиш пред желбата за давање, желбата на Создателот. Т.е. промени ја љубовта кон себе во љубов кон Создателот, што означува поништување на себеси во однос на Создателот и доведува до спојување со Создателот.
А потоа Создателот може да ја наполни твојата желба со Светлина за насладување, затоа што таа е веќе поправена со намерата „поради давање". И затоа се вели: „...за Тој да ја наведне Својата желба пред твојата" – Создателот ја поништува својата желба, т.е. скривањето (Цимцум), која била последица на различноста на особините на Создателот и суштеството. Но бидејќи сега суштеството станува слично на Создателот, Светлината се распространува кон суштеството, кое добило поправка на својата намера во давање. Замислата на Создавањето беше да се насладат создадените и таа замисла сега може да се оствари.
Оттука може да се разбере смислата на кажаното во Песната на Песните: „Јас кон Саканиот свој..." – т.е. јас ја поништувам својата намера, да се насладам поради себе, и ја поправам целосно за давање. И тогаш јас се удостојувам со „...и Саканиот кон мене" – кога Саканиот, т.е. Создателот, ме наполнува со Вишо насладување, содржано во Неговата замисла да ги наслади суштествата. Значи, сè што порано било скриено и ограничено, сега станува раскриено. На тој начин се открива дека замислата на Создавањето се состои во насладувањето на создадените.
Но неопходно е да се знае дека давачките желби се соодветни на буквите јуд-хеј од името АВАЈА (јуд-хеј-вав-хеј) и олицетворуваат светли (слаби) желби. И токму тие се наполнуваат со Светлина. На таков начин суштеството се удостојува со „..и Саканиот кон мене" – со наполнување со целоснотото насладување, т.е. го достигнува откривањето на Создателот.
Меѓутоа постои услов, бидејќи е невозможно да се удостои откривање на ликот на Создателот пред човекот да ја добие обратната страна: скривање на ликот на Создателот. Тоа му е исто толку важно, колку и откривањето, престојувајќи во истата радост во состојбата на скривањето, како небаре веќе го добил откривањето на Создателот. Да се задржи во состојбата, кога примајќи го скривањето како можно откривање, е можно само доколку човекот ја достигнал намерата „поради Создателот". Само тогаш човекот се радува да престојува во состојба на скривање, бидејќи нему му е важно да го насладува Создателот. Поради тоа што за Создателот е поголемо насладувањето во состојбата на скривање, човекот е подготвен да се задржи во таа состојба.
Но ако во човекот останале уште искри на егоистичката желба, тогаш во него се јавуваат сомнежи, и тешко му е да верува дека Создателот управува со светот само со добро и за добра цел – за што токму зборува буквата јуд од името АВАЈА, наречена „црна точка, во која нема ништо бело". Во неа е содржан целосниот мрак и скривањето на ликот на Создателот. Кога човекот ја губи целата поддршка, тој навлегува во состојба на црниот мрак, која е најниската состојба во Вишиот Свет. Од таа состојба се создава Кетер на најнискиот, т.е. садот на давањето. Бидејќи најнискиот дел на Вишиот е Малхут, која сама ништо не поседува, токму затоа се нарекува Малхут (царство). Ако ја прима врз себе власта (царувањето) на Создателот, не добивајќи ништо за тоа и останувајќи во радост, подоцна станува Кетер – желба да дава, најсветол сад.
Токму благодарение на Малхут, која врз себе ја прима состојбата на целосниот се создава Кетер, т.е. садот на давањето. Затоа е речено: „Прави се патиштата на Создателот. Праведниците ќе поминат по нив, а грешниците ќе се сопнат на нив" Грешниците се оние коишто се наоѓаат под власта на својот егоизам и се обврзани да паднат под тежината на неговиот товар, кога навлегуваат во таа состојба на мракот. Додека, пак, праведниците, т.е. оние кои се стремат кон давањето, се креваат благодарение на таквата состојба и се удостојуваат на желбата за давање.
Да ги појасниме дефинициите праведник и грешник: Грешник е оној кој сè уште не одредил во своето срце дека е неопходно со напори и работа над себеси да се достигне желбата за давање. Праведник е оној во чие срце веќе се одредил дека е неопходно да се удостои со желбата за давање, но сè уште не може тоа да го достигне. Како што е напишано во Книгата Зохар, му рекла Шхина на раби Шимон Бар Јохај (Рашби): „Нема каде да се скријам од тебе", и затоа му се разоткрила. Рекол Рашби: „Бидејќи кон мене е желбата Негова", т.е. "Јас кон Саканиот свој, а Саканиот – кон мене". И така тој предизвикува соединување на „вав“ и „хеј“ од името АВАЈА. Тој знаел дека нема совршенство на Создателот и Неговиот трон, сè додека не се соединат хеј и вав, каде што хеј е конечната желба да се прими насладување, а вав ја наполнува хеј, што доведува до состојба на целосно поправање.
Затоа е речено дека „на праведниците – без одложување им се досудува да живеат". Т.е. човекот сам мора да каже во каква книга тој сака да биде запишан – во книгата на праведниците, т.е. тие кои се стремат да се здобијат со желба за давање, или не. Во човекот може да постои различна желба за давање. Понекогаш човекот вели: „точно, јас сакам да се здобијам со желба за давање, но од тоа давање и мене нешто да ми остане". Т.е. сака да ги добие за себеси двата света и своето давање во исто време да го искористи за самонасладување. Но во книгата на праведниците се запишува само оној кој решил целосно да ја промени својата желба за примање во желба за давање, ништо не искористувајќи за себе, потоа ќе нема можност да каже: „Кога јас би знаел, дека егоистичката желба треба целосно да исчезне, тогаш не би молел за нејзино поништување". Затоа човекот е должен на цел глас да каже за својата намера да биде запишан во книгата на праведниците, за потоа да не доаѓа со претензии.
Неопходно е да се знае дека во духовната работа, книгата на праведниците и книгата на грешниците се наоѓат во секој човек. Самиот човек мора да избере и конечно да реши, што точно тој сака. Во едно тело, во секој човек се наоѓаат и праведникот и грешникот. Затоа човекот треба да каже дали тој сака да биде запишан во книгата на праведниците, за да му биде досудено да живее без одложување, т.е. да биде во спојување со Изворот на Животот, сакајќи сè да прави само поради Создателот. Исто така, кога тој доаѓа да се запише во книгата на грешниците, во која се запишуваат сите оние кои сакаат да примаат поради себе, тој кажува, без одложување да му пресудат смрт. т.е. егоистичката желба ќе исчезне во него и навидум ќе умре.
Но понекогаш човекот се сомнева, не сакајќи егоизмот во него да исчезне веднаш и засекогаш. Нему му е тешко да се одлучи, сите искри на неговата желба за насладување да бидат веднаш осудени на смрт. Тој не се согласува целиот негов егоизам веднаш да исчезне, туку сака тоа да се одвива постепено, не во еден момент, кога во него полека би делувале желбите за примање заедно со желбите за давање. Излегува, дека во човекот не постои конечна и цврста одлука.
Но што може да стори човекот ако неговото тело не се согласува со неговата одлука – сè да биде поради Создателот? Во таков случај му преостанува да прави сè што е во неговите сили, сите негови желби да бидат поради Создателот. Т.е. да се моли на Создателот, да му помогне да се исполни замисленото и да ги посвети сите свои желби на Создателот. Затоа се користи нашата молитва: „Спомни нè, да сме живи и запиши нè во книгата на животот". Тоа го означува Малхут (Царство), кога човекот ја презема таа состојба на црната точка, апсолутно лишена од белата боја, што значи да се поништи својата желба, за да се кренат кон Создателот напоменувањата за себе. Тогаш Создателот ќе ја поништи својата желба пред желбата на човекот.
И со што човекот напоменува за себе? Со трубење во рог, кој се нарекува шофар. Зборот „шофар“ потекнува од зборот шуфра де-има (убавина на мајката), каде што „сè зависи од покајувањето". Ако тој ја поприма состојбата на мракот (скривањето на Создателот), тогаш мора исто така да се труди да Го величи, а не да го игнорира. Тоа се нарекува „убавина на мајката", т.е. да го смета за прекрасен и достоен.
Од кажаното може да се разбере што означуваат „Синовите на Гер-шон: Ливни и Шими". Ако човекот гледа дека (Гиршу) го оттргнува од духовната работа, тој мора да помни, дека тоа се прави поради „Ливни", т.е. поради тоа што тој ја сака токму „белата боја" (лаван). Ако му ја дадат „белата боја". Т.е. ако му светне некоја Светлина, и тој почувствува пријатен вкус во Тора и молитвата, тогаш е подготвен да ја слуша Тора и да извршува духовни дејства. Тоа се нарекува "Шими", состојба кога само при белата Светлина тој е подготвен да слуша (лишмоа). Но, за време на работата чувствува мрак и тогаш не може да се согласи да ја преземе таквата работа. И затоа, таквиот човек треба да биде прогонет од Царскиот дворец, бидејќи примањето на власта на Создателот врз себе треба да биде безусловно.
Кога човекот вели дека е подготвен да ја преземе работата врз себе само под услов таа да биде при „белата светлина", кога му свети ден, но работата е придружувана од мракот и тој не се согласува на тоа - тогаш на таквиот човек му нема место во царските дворци. Бидејќи во дворците на Создателот се удостојува да влезе само оној кој посакува да работи поради давање. На човек кој работи поради давањето, не му е важно што тој чувствува за време на своето работење. Дури и ако тој чувствува мрак и паѓање, тоа не го збунува, туку само посакува Создателот да му даде сили да ги совлада сите препреки. Тој не го моли Создателот да му даде откривање на „бела светлина" , туку моли да му се даде сила за совладување на сите скривања.
Оној кој посакува да дојде до давањето, треба да разбира дека ако постојано престојува во состојбата на откривање на Создателот, наречено „во бела светлина", тогаш тоа ќе му даде сила да ја продолжи работата. Затоа што, кога му свети на човекот тој може да работи исто така и поради себе. Во таков случај човекот никогаш нема да дознае дали е чиста и благородна неговата работа, (т.е.дали е таа поради Создателот). Затоа нема да може да дојде до спојување со Создателот.
Поради сето ова на човекот одозгора му ја даваат состојбата на мрак и тогаш тој може да види колку е благородна неговата работа. Ако и во состојба на мракот тој исто така може да чувствува радост, тогаш тоа е знак дека неговата работа е поради Создателот. Бидејќи човекот треба да се радува и да верува дека одозгора му даваат можност да работи токму за давање.
Излегува, како што рекле мудреците: „Ненаситникот секогаш се лути". Оној кој сè уште се наоѓа во намерата да се насладува „поради себе", се лути затоа што секогаш чувствува недостаток, не е во состојба да ги наполни своите егоистички желби. Додека оној кој сака да оди по патот на давањето, треба секогаш да престојува во радост, независно од тоа какви услови му се праќаат, затоа што кај него не постојат никакви намери „поради себе". Затоа човекот вели дека ако тој навистина работи само поради давање, тогаш сигурно мора постојано да биде во радост од тоа што се удостоил да му причини насладување на Создателот.
А ако чувствува дека сèуште неговата работа не е поради давање, сеедно мора да останува во радост, бидејќи ништо не посакува за себе и се радува затоа што неговиот егоизам не може да добие никакво наполнување од неговата работа. И тоа му причинува радост. Но ако тој мисли, дека од неговите напори ќе добие нешто и неговиот егоизам, тогаш со тоа им дава можност на нечистите желби да се прикачат на неговата работа, и тоа предизвикува кај него тага и раздразливост.
Следна статија бр.43 „Суштина на вистината и вербата“
