Писмо од Рав Барух Шалом ХаЛеви Ашлаг (Рабаш)
До моите ученици,
Мораме секој ден да ја обновуваме нашата работа, што значи дека треба да го заборавиме минатото. Ако не сме успеале во минатото, треба одново да започнеме. Како трговецот кој отвора продавница која пропаѓа – ја затвора таа и веднаш отвора друга, и е полн со надеж дека иако стариот бизнис не успеал, новиот сигурно ќе успее. Ова е слично на нас; и покрај тоа што во минатото не сме успеале, во иднина сигурно ќе успееме – но никогаш не денгубете – бидејќи без никаков напор, сигурно е дека секаков успех е невозможен.
Треба да веруваме дека Тој сигурно ќе ни укаже милост и ќе ја заслужиме Светлината на Неговата Тора, тоа е Торa на Вистината, а Вистината нè штити и нè влече кон Светлината на Неговата Тора за да заслужиме соединување со Неговото Блажено Име засекогаш. Како што подучуваат мудреците (Таанит 5, страна 2): „Р.Јоханан рече: Јаков, таткото наш, не умре, но потоа самиот одговори со „но зар не беше балсамиран и погребан“ – но тоа што сакав да кажам се однесува на овој стих: „А ти, Јакове, слуго мој, не плаши се, затоа што Господ е задоволен, и не биди престрашен Израел, затоа што Јас сум тука, те влечам оддалеку тебе и твоето потомство од земјата на вашето ропство.“ Како што се живи неговите потомци, така и тој (Јаков) е жив.
Раби Шломо бен Јицак (Раши) објаснува дека само кога се зборува за „живот“ е воопшто релевантно да се зборува за „заробеништво“, додека во врска со „смртта“ не е релевантно да се зборува за „заробеништво“, и коментаторите прашуваат:
1) сепак, дилемата е; големиот мудрец Раби Шмуел Елизер (Марша) вели дека телото умира ама не и душата. Ако е така, тогаш зошто да се нагласува дека Јаков не умрел? А тие одговараат, поради Абрахам и Исак, кои умреле во земјата на Израел, што не бил случај со Јаков, кој умрел надвор од Израел, неопходно е да се подучува дека и Јаков не умрел... а јас одговарам на ова според нашиот начин (Кабалата) и со тоа дилемата ќе биде разрешена.
Како што е добро познато, во стихот: „И му рекоа на Јосиф: Таткото наш ни заповедаше пред да умре, „Кажете му на Јосиф: те молам прости им го престапот на своите браќа...итн.“
и ова е втора дилема 2) Како тоа татко наш, Јаков, можел да нареди такво нешто, и слично на тоа, прашањата на Мидраш за стихот „И тој го повика синот свој Јосиф и му заповедаше во врска со погребот.“ 3) Зошто не му заповедал на Рубен, првородениот син, или Јехуда, крал? Коментаторите понатаму прашуваат: 4) Јаков му рече на Јосиф „и биди љубезен и вистинољубив со мене“, т.е. љубезност каква што им се укажува на мртвите, бидејќи мртвите не можат да ја вратат услугата, и зар не му кажа отпосле на Јосифа „И ќе ти дадам дел поголем од тој на твоите браќа“ и Раши коментира: поради маката и напорот околу мојот погреб; ако е така, оваа чест (која Јосиф му ја укажува на Јаков) не е истата како љубезноста и вистината (бидејќи љубезноста и вистината укажани на мртвите не добиваат награда сами за себе). И пак, тешко е да се сфати 5) зошто Јосиф му вели (на Јаков) „Јас, самиот, ќе направам како што велиш.“ „Самиот“ е вишок. Требало да каже „Ќе направам како што велиш.“
А за да ги сфатиме јасно горенаведените прашања, неопходно е да се сфати атрибутот на „Вистината“, кој е атрибутот на Јаков како во стихот: „И ќе му ја дадам Вистината на Јаков.“ А татко ми, ХаРав Ашлаг, ја објаснува идејата за Вистината како што е дадена во ХаСулам, во Воведот (параграф 185) дека има два вида на ангели: Едниот му наоѓа маани на Созданието (на Човекот), а другиот го брани истото Создание. Ангелите на Вистината велат дека светов е целиот од лаги, т.е. дека светот се поистоветува со желбата за примање, а Вистината е: желбата да се дава за да му се даде Нему духовно задоволство, што всушност е суштината на соединувањето со Него, и како може (Човекот) тоа да го достигне?
А ангелите на Љубезноста велат дека Тој прави разни љубезности бидејќи преку нив тие добиваат соединување со Него, итн. И видете таму (во ХаСулам) кај што вели „секој мрзливец... и ја фрлате Вистината на земја...“ што сака да каже, дека од желбата која не е заради самата себе (себичната желба за примање) човек може да ја достигне желбата која е самата по себе (несебична желба за давање), и да стане исполнет со атрибутот на Вистината.
А Јаков, таткото наш, чиј атрибут беше „Вистината“, нареди пред смртта, т.е. ја остави својата последна волја и тестамент на Јосиф тој да дава „Љубезност на Вистината“, т.е. со помош на тоа ќе ја заслужи Вистината, што значи, сето тоа ќе биде давање, а ова важело за секој од неговите синови, и особено му наредил на Јосиф, по неговата смрт тој, Јосиф, да не бара израмнување на сметките заради браќата што го продадоа. Иако Јосиф сметаше дека браќата му се извалкале со тоа што го продале, сепак, единственото што треба да го прави е да работи за да го добие атрибутот на Вистината, т.е. да дава.
А што се однесува до вината, таа се поправа само од страна на Создателот, и таа поправка е постигната подоцна со мачеништвото на Десетте Мудреци кои биле погубени од Римјаните. И тоа што Јосиф одговорил:„ Јас, самиот, ќе направам како што велиш“, т.е. моето јаство ќе биде како што велиш, бидејќи ќе одам само по патот на давањето, и со тоа објаснува зошто тој рекол Јосиф, види горе, бр.3) и зошто овој одговорил со ’„ас самиот“ (види погоре, 5).
И тоа ја разрешува дилемата 2), т.е. како тоа Јаков пред смртта да му нареди на Јосиф, како што беше спомнато, посебно на Јосиф да му каже да тргне по патот накај Вистината, кој целиот се состои од давање, и следствено, не е на место да бара отчет заради тоа што бил продаден, и така, откако Јосиф го прифатил тоа и рекол „Јас самиот ќе правам како што велиш“ т.е. ќе дава, и потоа тој (Јаков) му одговара „И јас ќе ти дадам дел поголем од оној на браќата ти“, тоа не ја нарушува ’љубезноста на Вистината’ со примање на подарок, бидејќи ваквото примање се вика ’примање под услов да се дава’, бидејќи во него нема никаков себичен интерес, туку сите дела се под услов да се дава, и тоа одговара на дилемата бр. 4 – откако прифатил да ја живее Вистината како можел да му даде награда, а сепак, се смета за чин на чисто дарување (т.е. прифаќањето на дарот не значи дека прима награда за себе, туку како веќе да им ја дал на други).
И затоа Раби Јоханан вели дека Јаков, таткото наш, не умре, со тоа сакаме да кажеме дека Јакововиот атрибут не умре бидејќи тој својот атрибут го пренесе на своите деца; затоа, Р.Јоханан намерно вели ’Јаков’ бидејќи главната работа е ’Вистината’, ако Вистината останува негибната, тогаш аспектите на ’Абрахам’ и ’Исак’, аспектите на ’Величина’ и ’Моќ’ остануваат негибнати.
Она што можеме да го заклучиме од сето досега речено е дека Јаков, нашиот татко, не умрел, туку неговата Тора, т.е. Тората на Вистината, свети за нас, и ние се стремиме да тргнеме по неговиот пат и секогаш да бидеме се појаки, и затоа наше е да слушаме и да ги просветлуваме лаиците кои ни доаѓаат со очајнички воздишки; да кажеме како што велат мудреците, дека Бен Давид доаѓа само кога не очекуваме; тоа е Покајанието, кое се вика ’Бен Давид’, кое доаѓа токму затоа што лаиците се со одвлечено внимание.
Во осврт на коментарот на Раши дека „животот“ се однесува само на „заробеништвото“, т.е. само кога е човек жив може да почувствува дека е заробен, и атрибутот на Јаков светли врз нас за да излеземе од нашето заробеништво, и во стихот: „И твоето потомство од земјата на заробеништво“, што значи дека сите наклонетости кон работата (служењето на Создателот) се наоѓаат во заробеништво; тоа значи ’не плаши се Јаков, слуго мој... оти види, Јас ќе те спасам оддалеку... и да бидеш толку далеку што не можеш да бидеш подалеку од Блаженото Име, само поради ова Создателот ни ветува дека ќе не спаси. Како што учат мудреците, да не бил Светиот тука да му помогне, немало да има спас. Ако е така, неопходно е да се сфати како нашиот Помагач е Гибур (многу силен), како во стихот: Создателот е воин, па кога треба да се добие помош од Гибур, што е важно дали ќе ни помогне малку или многу, туку, како што беше спомнато, затоа што ќе те спасам оддалеку’, дури иако сме максимално оддалечени, Тој нè спасува.
